Μετά από πολύμηνες πιέσεις στην Ουκρανία να τα βρει με τη Ρωσία και να της εκχωρήσει κατεχόμενα εδάφη της, ο Ντόναλντ Τραμπ αιφνιδίασε τους Ευρωπαίους και το Κίεβο με τη στροφή 180 μοιρών που έκανε στο Ουκρανικό.
Με την ανάρτησή του στο Truth Social o Αμερικανός πρόεδρος υποστήριξε ότι η Ουκρανία μπορεί να νικήσει στον πόλεμο και να ανακτήσει όλα τα εδάφη της «με τη βοήθεια της ΕΕ», χωρίς ωστόσο να αναφέρει νέες κινήσεις για αυστηροποίηση των κυρώσεων στη Ρωσία ή τι θα κάνουν οι ΗΠΑ για να στηρίξουν την Ουκρανία, αναθέτοντας την πρωτοβουλία αυτήν σε συμμάχους στην Ευρώπη.
Ουκρανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εξέφρασαν δημοσίως την ικανοποίησή τους για την αλλαγή στη ρητορική του Τραμπ μετά τη συνάντησή του με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Αλλά κατ’ ιδίαν φοβούνται ότι ο ένοικος του Λευκού Οίκου μεταθέτει στην Ευρώπη την ευθύνη για τον τερματισμό του πολέμου, σύμφωνα με ανάλυση του Bloomberg.
Μολονότι ο Τραμπ φάνηκε να θέτει μια βάση για την υποστήριξη των ΗΠΑ -μετριάζοντας τους φόβους των συμμάχων για διακοπή της ζωτικής σημασίας αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας-, αξιωματούχοι προειδοποίησαν επίσης πως ο ευμετάβολος πρόεδρος των ΗΠΑ μπορεί να αλλάξει ξανά στάση.
Ο Τραμπ προσπαθεί να εκνευρίσει τον Πούτιν
Ο ισχυρισμός του Τραμπ ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να ανακτήσει, με την υποστήριξη της Ευρώπης, το 20% των εδαφών της που κατέχουν οι ρωσικές δυνάμεις έρχεται, επίσης, σε αντίθεση με τις περισσότερες εκτιμήσεις των συμμαχικών μυστικών υπηρεσιών, οι οποίες βλέπουν ένα αιματηρό αδιέξοδο ως το μέγιστο που μπορεί να ελπίζει η κάθε πλευρά αυτή τη στιγμή. Το Κρεμλίνο έχει εντείνει δραματικά τις επιθέσεις τον τελευταίο ενάμιση μήνα, αφότου ο Τραμπ υποδέχθηκε τον Βλαντίμιρ Πούτιν στην Αλάσκα προκειμένου να συζητήσουν για μια ειρηνευτική συμφωνία, χωρίς απτά αποτελέσματα τελικά.
Υπονοώντας ότι η Ρωσία θα μπορούσε να είναι μια «χάρτινη τίγρης» στα πρόθυρα της οικονομικής κρίσης, ο Τραμπ «προσπαθεί απλώς να εκνευρίσει τον Πούτιν», δήλωσε ο Κουρτ Βόλκερ, ειδικός απεσταλμένος για το Ουκρανικό κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ. «Αλλά δεν υπονοεί ότι πρόκειται να κάνει κάτι γι' αυτό».
Η ρωσική οικονομία στενάζει όλο και περισσότερο υπό το βάρος της πολεμικής προσπάθειας και η κυβέρνηση του Πούτιν προειδοποίησε χθες Τετάρτη ότι σχεδιάζει να αυξήσει τους φόρους για να βοηθήσει στην αντιστάθμιση του κόστους, ενώ οι ουκρανικές επιθέσεις σε ρωσικές υποδομές ενέργειας και άλλες επεκτείνονται όλο και βαθύτερα σε ρωσικά εδάφη.
Κούφιες απειλές
Αφότου επέστρεψε τον Ιανουάριο στον Λευκό Οίκο, ο Τραμπ έχει απειλήσει κατά καιρούς να επιβάλει σαρωτικές νέες κυρώσεις, οι οποίες, όπως είπε, θα ανάγκαζαν τη Ρωσία να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Αλλά δεν τις έχει υλοποιήσει, δίνοντας επανειλημμένως περισσότερο χρόνο στον Πούτιν, ακόμη και όταν ο τελευταίος ενέτεινε τις επιθέσεις στην Ουκρανία.
Αμερικανοί αξιωματούχοι διαβεβαίωσαν τους συμμάχους αυτή την εβδομάδα ότι η κυβέρνηση συνειδητοποίησε την ανάγκη για μια νέα προσέγγιση ώστε να αλλάξει τη νοοτροπία του Πούτιν, δεδομένης της κλιμάκωσης της έντασης μετά τη Σύνοδο Κορυφής της Αλάσκας, η οποία πρόσφατα περιλάμβανε εισβολές ρωσικών μαχητικών και drones στον εναέριο χώρο κρατών μελών του ΝΑΤΟ. Για τους συμμάχους η αλλαγή τόνου του Τραμπ σχετικά με τις πιθανότητες νίκης της Ουκρανίας ήταν μια ευπρόσδεκτη αλλαγή μετά τις απαιτήσεις του -ακόμη και τον περασμένο μήνα- προς το Κίεβο να παραχωρήσει εδάφη για να επιτευχθεί μια ειρηνευτική συμφωνία.
«Βλέπετε την απογοήτευση του προέδρου με τον Πούτιν», δήλωσε χθες Τετάρτη στο Fox News ο πρέσβης των ΗΠΑ στον ΟΗΕ, Μάικ Ουόλτς. «Με την προτροπή του προέδρου βλέπετε την Ευρώπη να αναλαμβάνει όλο και περισσότερο δράση», πρόσθεσε.
Αξιωματούχος του Λευκού Οίκου δήλωσε ότι ο Τραμπ έχει καταστήσει σαφές ότι αυτός δεν είναι ο πόλεμος των ΗΠΑ και ότι οι Ευρωπαίοι πρέπει να αναλάβουν δράση για να ηγηθούν της δικής τους άμυνας.
Ο Τραμπ πετάει το μπαλάκι στους Ευρωπαίους για το Ουκρανικό
Εν μέσω εκκλήσεων των συμμάχων για αύξηση της πίεσης στη Ρωσία, ο Τραμπ απάντησε κλιμακώνοντας την πίεση στην Ευρώπη να μειώσει τις αγορές ρωσικής ενέργειας, οι οποίες έχουν ήδη μειωθεί κατακόρυφα από την έναρξη της εισβολής των δυνάμεων του Πούτιν στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022. Η ΕΕ έχει δεσμευτεί να επισπεύσει τις κινήσεις για τον περιορισμό των υπόλοιπων ροών ρωσικού πετρελαίου και υγροποιημένου φυσικού αερίου, ελπίζοντας ότι αυτό θα είναι αρκετό για να ικανοποιήσει τον Τραμπ.
Οι απαιτήσεις του Αμερικανού προέδρου να επιβάλουν οι Ευρωπαίοι δασμούς έως και 100% στην Κίνα και στην Ινδία, επειδή με τις αγορές ρωσικών καυσίμων στηρίζουν οικονομικά την πολεμική μηχανή της Μόσχας, είναι μια πολύ πιο δύσκολη αποστολή για τους συμμάχους. Η ΕΕ συνήθως δεν επιβάλλει τέτοιες σαρωτικές δευτερογενείς κυρώσεις και το μπλοκ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το εμπόριο με την Κίνα.
Ο Τραμπ επανέλαβε τους όρους αυτούς στην ομιλία του στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ την Τρίτη, λέγοντας ότι εναπόκειται στην Ευρώπη να υιοθετήσει «ακριβώς τα ίδια μέτρα» - απαγορευτικούς δασμούς - με τους οποίους απειλεί.
«Είναι εν μέρει μια στρατηγική για να εκτρέψει την προσοχή και να αποσπάσει την προσοχή και να πετάξει το μπαλάκι στους Ευρωπαίους και να πει: "Λοιπόν, κάντε εσείς πρώτη την αρχή”», δήλωσε η Λιάνα Φιξ, ανώτερη συνεργάτιδα για την Ευρώπη στο Council on Foreign Relations.
Μολονότι ο Τραμπ έχει επιβάλει υψηλούς δασμούς στην Ινδία για τις αγορές ρωσικού πετρελαίου εν μέσω εμπορικών διαπραγματεύσεων, η κυβέρνησή του διεξάγει εμπορικές συνομιλίες με την Κίνα και έκανε πίσω αναφορικά με την επιβολή υπέρογκων δασμών στο Πεκίνο νωρίτερα φέτος.
Η Ουάσιγκτον θα μπορούσε να περιορίσει άμεσα τα έσοδα της Μόσχας από τις εξαγωγές ενέργειας
Οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να προχωρήσουν, σύμφωνα με το Bloomberg, σε πιο άμεσες κινήσεις για να περιορίσουν τα έσοδα της Ρωσίας από τις εξαγωγές ενέργειας, εφόσον ο Τραμπ εννοεί όσα λέει. Οι μεγαλύτεροι παραβάτες στην ΕΕ, οι ηγέτες των οποίων έχουν και τους στενότερους δεσμούς με την κυβέρνηση Τραμπ -η Ουγγαρία και η Σλοβακία-, μέχρι στιγμής δεν έχουν αντιμετωπίσει καμία συγκεκριμένη πίεση από τις ΗΠΑ πέρα από το αίτημα της Ουάσιγκτον προς τον Βίκτορ Όρμπαν και τον Ρόμπερτ Φίτσο να εφαρμόσουν τις κυρώσεις της ΕΕ κατά της Μόσχας, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν το θέμα.
Ο Τραμπ δήλωσε την Τρίτη στους δημοσιογράφους ότι «ο Όρμπαν είναι φίλος μου», προσθέτοντας «δεν έχω μιλήσει μαζί του, αλλά έχω την αίσθηση ότι αν το έκανα, μπορεί να σταματήσει και νομίζω ότι θα το κάνω αυτό».
Οι ΗΠΑ θα μπορούσαν επίσης να διεισδύσουν πιο γρήγορα στη μηχανή χρηματοδότησης πολέμου της Ρωσίας μειώνοντας το ανώτατο πλαφόν στην τιμή του πετρελαίου της ώστε να φτάσει στο επίπεδο της ΕΕ στα 47,60 δολάρια ανά βαρέλι, δήλωσαν αξιωματούχοι των συμμαχικών χωρών.
Ο Πούτιν έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η στρατιωτική κλιμάκωση είναι ο καλύτερος τρόπος για να αναγκάσει την Ουκρανία σε συνομιλίες με τους δικούς του όρους και ότι ο Τραμπ είναι απίθανο να κάνει πολλά για να ενισχύσει την άμυνα του Κιέβου, ανέφερε το Bloomberg, επικαλούμενο άτομα κοντά στο Κρεμλίνο.
Ο Τραμπ «εξακολουθεί να θέλει να πετύχει μια συμφωνία [με τον Πούτιν] και στον απόηχό της να βγάλει χρήματα», κάτι που οι νέες κυρώσεις θα μπορούσαν να περιπλέξουν, δήλωσε ο Βόλκερ. «Έτσι, αντί να κοιτάξει τι μπορούν να κάνουν οι ΗΠΑ, μεταθέτει την ευθύνη στην Ευρώπη», πρόσθεσε. «Όλα αυτά θα μπορούσαν να αλλάξουν ξανά αύριο. Θα μπορούσε να τηλεφωνήσει στον Πούτιν και να πει: “Λοιπόν, είχαμε ένα σημαντικό τηλεφώνημα"».