Η κυβέρνηση Μπαϊρού δεν πήρε ψήφο εμπιστοσύνης στη Βουλή και η Γαλλία μένει ξανά χωρίς κυβέρνηση. Η «μπάλα» αναπόφευκτα πηγαίνει στο γήπεδο του προέδρου Μακρόν.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν «θα διορίσει νέο πρωθυπουργό τις επόμενες ημέρες», μετά την κατάρρευση της κυβέρνησης Μπαϊρού η οποία δεν έλαβε ψήφο εμπιστοσύνης από τη γαλλική Εθνοσυνέλευση.
Σε ανακοίνωση που εξέδωσε το Μέγαρο των Ηλυσίων αναφέρεται ότι ο πρόεδρος Μακρόν «θα δεχθεί αύριο (Τρίτη) τον πρωθυπουργό Φρανσουά Μπαϊρού για να λάβει την παραίτηση της κυβέρνησης του», η οποία δεν εξασφάλισε ψήφο εμπιστοσύνης μετά την παρουσίαση σχεδίου προϋπολογισμού λιτότητας.
Η πτώση της κυβέρνησης Μπαϊρού ήταν εν πολλοίς προδιαγεγραμμένη, αφού ποτέ δεν είχε πλειοψηφία στη Βουλή και τα κόμματα της αντιπολίτευσης είχαν δηλώσει επανειλημμένα πως δεν θα τον στηρίξουν στην ψηφοφορία της 8ης Σεπτεμβρίου. Συνεπώς, τον τελευταίο μήνα όλοι μιλούσαν ήδη για την επόμενη ημέρα. Η οποία και έφτασε.
Ο Εμανουέλ Μακρόν καλείται να πάρει αποφάσεις για το μέλλον της χώρας του που ταλανίζεται από αλλεπάλληλες πολιτικές κρίσεις -ο Μπαϊρού ήταν ο 4ος πρωθυπουργός που δεν «στέριωσε» σε 2 χρόνια-, αλλά και από οικονομική αβεβαιότητα εξαιτίας των υψηλών ελλειμμάτων και των δυσοίωνων προβλέψεων για το δημόσιο χρέος.
Τα σενάρια που έχουν ήδη αποκλειστεί
Ο Μακρόν έχει ήδη αποκλείσει το σενάριο της δικής του παραίτησης, που θα οδηγούσε σε πρόωρες προεδρικές εκλογές - κάτι εξαιρετικά σπάνιο για τη Γαλλική Δημοκρατία. Πρέπει, ωστόσο, να σημειωθεί πως με αυτή την προοπτική συμφωνεί στις δημοσκοπήσεις η πλειοψηφία των Γάλλων, σε ποσοστό που έχει καταγραφεί έως και 64%.
Μηδαμινές πιθανότητες έχουν επίσης τα σενάρια διορισμού πρωθυπουργού από την ακροδεξιά Εθνική Συσπείρωση της Λεπέν (RN) και της «Ανυπότακτης Γαλλίας» του Μελανσόν (LFI). Τα κόμματα αυτά θεωρούνται ακραία στη Γαλλία και ο Μακρόν, όσο περνά από το χέρι του, δεν θα τους έδινε ποτέ τη δυνατότητα να κυβερνήσουν τη χώρα.
Τα 4 σενάρια που «παίζουν» στο τραπέζι
Με αυτά τα δεδομένα, σύμφωνα με την εφημερίδα La Depeche, ο Γάλλος πρόεδρος μπορεί να διαλέξει ένα από τα εξής σενάρια:
Σενάριο 1, να επιλέξει ξανά έναν πρωθυπουργό από το δικό του κεντρώο-κεντροδεξιό μπλοκ δυνάμεων. Αν και 4 πρωθυπουργοί από αυτό το μπλοκ έχουν ήδη αποτύχει να πείσουν τους Γάλλους πως πρέπει να «βάλουν πλάτη» για σημαντικές περικοπές-εξοικονομήσεις, ο Μακρόν ίσως κάνει ξανά παρόμοια επιλογή, θεωρώντας πως μόνο από αυτόν τον χώρο κάποιος πρωθυπουργός έχει πιθανότητες να βρει πλειοψηφία, έστω και σχετική. Επίσης, γνωρίζει πως μόνο μια τέτοια κυβέρνηση μπορεί να υπερασπιστεί τις δικές του οικονομικές επιλογές και να μην αμφισβητήσει το δημοσιονομικό δόγμα πάνω στο οποίο έχει ως τώρα στηρίξει την προεδρία του.
Σενάριο 2, η επιλογή της αριστεράς. Καθώς η συμμαχία όλων των κομμάτων της γαλλικής αριστεράς και των Οικολόγων κέρδισε τις περισσότερες έδρες στις βουλευτικές εκλογές του 2024 -χωρίς βεβαίως να πάρει πλειοψηφία-, από τότε θα ήταν η προφανής επιλογή να διοριστεί αριστερός πρωθυπουργός. Ο Μακρόν δεν το έκανε τότε, αλλά οι εξελίξεις επαναφέρουν αυτό το σενάριο. Στόχος του όλους τους τελευταίους μήνες ήταν να αποσπάσει τους Σοσιαλιστές -το κόμμα στο οποίο ανδρώθηκε πολιτικά και υπηρέτησε ως υπουργός Οικονομικών του Φρανσουά Ολάντ- από τους υπόλοιπους αριστερούς και να τους εντάξει στις δυνάμεις με τις οποίες μπορεί να έχει δίαυλο επικοινωνίας. Ενδεχομένως να κινηθεί και τώρα σε μία τέτοια κατεύθυνση, αν και γνωρίζει πως η οικονομική τους ατζέντα έχει σημαντικές διαφορές από τη δική του. Οι Σοσιαλιστές έχουν δηλώσει πάντως έτοιμοι να σχηματίσουν κυβέρνηση, τονίζοντας πως αυτή θα είναι μια κυβέρνηση αριστερή μεν, αλλά χωρίς τις ακρότητες της «Ανυπότακτης Γαλλίας».
Σενάριο 3, πρωθυπουργός από την «Κοινωνία των Πολιτών». Σε πρόσφατη δημοσκόπηση, 39% των Γάλλων δήλωσαν θετικοί στην προοπτική ενός πρωθυπουργού που δεν θα ανήκει σε πολιτικό κόμμα αλλά, αντιθέτως, θα προέρχεται από την κοινωνία των πολιτών ή τον επιχειρηματικό κόσμο. Ήδη στη Γαλλία ακούγονται ονόματα «τεχνοκρατών», όπως ο Πασκάλ Ντεμουρζέ, ο Ζαν-Ντομινίκ Σενάρ ή ο Εμανουέλ Φαμπέ, όλοι τους διακεκριμένα στελέχη επιχειρήσεων. Το ρίσκο αυτής της επιλογής είναι ο τεχνοκράτης πρωθυπουργός να βρει απέναντί του -πέρα από τα συνδικάτα- πολιτικούς από όλα τα κόμματα που θα θεωρήσουν πως μια τέτοια τοποθέτηση στερείται επαρκούς δημοκρατικής νομιμοποίησης.
Σενάριο 4, διάλυση της Βουλής και πρόωρες βουλευτικές εκλογές. Σε μια συνέντευξη στο Paris Match αυτό το καλοκαίρι, ο Εμανουέλ Μακρόν είχε υπονοήσει πως δε θα προχωρούσε σε μία νέα διάλυση της Εθνοσυνέλευσης, όπως είχε κάνει το καλοκαίρι του 2024, μετά το ιδιαίτερα για εκείνον αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών. Αρνητικοί σε αυτή την επιλογή θα ήταν αρκετοί εν ενεργεία βουλευτές από διάφορα κόμματα, που φοβούνται μήπως δεν επανεκλεγούν. Κι όμως, αρκετές δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η πλειοψηφία των Γάλλων θέλει διάλυση της Βουλής.
Η ακροδεξιά προηγείται στις δημοσκοπήσεις
Στην τελευταία δημοσκόπηση της εταιρείας Odoxa για ενδεχόμενες βουλευτικές εκλογές, η Εθνική Συσπείρωση της Λεπέν προηγείται στην πρόθεση ψήφου με 31% έως 31,5%. Δεύτερη δύναμη αναδεικνύεται η ενωμένη αριστερά με 23,5%, το μπλοκ του Μακρόν λαμβάνει 14% και η γκωλική δεξιά των Ρεπουμπλικάνων 10,5%.
Σε περίπτωση που η αριστερά δεν κατέβει ενωμένη, μια συμμαχία Σοσιαλιστών-Οικολόγων θα έπαιρνε 16,5%, έναντι 10% της Ανυπότακτης Γαλλίας.