Έτοιμοι να κάνουν το μεγάλο «μπαμ» στη Σουηδία εμφανίζονται οι ακροδεξιοί λαϊκιστές, που δίνουν μάχη τα τελευταία χρόνια για να κλείσουν οι πόρτες της Ευρώπης στους μετανάστες και να πάψει η χώρα τους να αποτελεί μαγνήτη προσφύγων.
Το ακροδεξιό κόμμα των Σουηδών Δημοκρατών ανεβαίνει δημοσκοπικά και ίσως στην εκλογική αναμέτρηση του ερχόμενου έτους να διαθέτει τις απαιτούμενες ψήφους για να παράσχει δεκανίκι στη συντηρητική αντιπολίτευση της χώρας, ώστε να εξασφαλίσει την πλειοψηφία. Το τελευταίο διάστημα, μάλιστα, πυκνώνουν οι ενδείξεις ότι πολιτικοί της παραδοσιακής Δεξιάς ίσως μπουν στον πειρασμό να συνάψουν μια συμφωνία, που θα εξασφαλίσει στους λαϊκιστές (ενδεχομένως σημαντική) επιρροή στη λήψη των αποφάσεων της επόμενης κυβέρνησης.
Μεταναστευτικό και εγκληματικότητα τα όπλα των Σουηδών ακροδεξιών λαϊκιστών
Στην άνοδο των ακροδεξιών συνέβαλε η ροή προσφύγων και μεταναστών στη Σουηδία κι οι δυσκολίες ένταξής τους στην κοινωνία από τη μία, αλλά και η αύξηση τα τελευταία χρόνια της εγκληματικότητας που συνδέεται με τη δράση συμμοριών, η οποία ώθησε πολλούς ψηφοφόρους προς τα δεξιά, αλλά και κόμματα απ’ όλο το πολιτικό φάσμα να σκληρύνουν τη στάση τους στο μεταναστευτικό. «Δεν υφίστανται πια τα παλιά επιχειρήματα που επικαλούνταν για να μη συζητούν μαζί μας. Είναι δύσκολο να μας βρίζουν από τη μία και από την άλλη να αντιγράφουν τις πολιτικές μας», λέει ο ηγέτης των Σοηδών Δημοκρατών, Τζίμι Άκεσον.
Αν και οι Ευρωπαίοι ομοϊδεάτες του δεν κατάφεραν να κυριαρχήσουν, όπως φοβόντουσαν πολλοί στον απόηχο της νίκης του Ντόναλντ Τραμπ στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές του 2016, ωστόσο η Μαρίν Λεπέν στη Γαλλία ευελπιστεί να κοντράρει δυναμικά τον Εμανουέλ Μακρόν στις προεδρικές εκλογές της ερχόμενης άνοιξης κι ο Ματέο Σαλβίνι καραδοκεί στην Ιταλία για τυχόν στραβοπάτημα της κυβέρνησης Ντράγκι. Κι η Σουηδία ίσως αποτελέσει προάγγελο σημαντικών αλλαγών στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή. Προ διετίας ο ηγέτης του αντιπολιτευόμενου κόμματος των Μετριοπαθών είχε το πρώτο τετ-α-τετ του με τον Άκεσον, λίγο αφότου οι εθνικιστές εμφανίστηκαν πρώτη δύναμη σε δημοσκοπήσεις και τον περασμένο Ιανουάριο είπε ότι οι Σουηδοί Δημοκράτες έχουν εξελιχθεί σε «εποικοδομητική δύναμη» στη Βουλή και ότι θα συνεργαστεί μαζί τους.
Αν και η Σουηδία έχει μειώσει στο μισό τις μεταναστευτικές ροές από την κορύφωσή τους προ πενταετίας, οι Σουηδοί Δημοκράτες θέλουν να να σκληρύνουν κι άλλο τη σχετική νομοθεσία και σκοπεύουν να στείλουν πρόσφυγες πίσω στις χειμαζόμενες από πολέμους πατρίδες τους, όπως η Συρία, αλλά και να σταματήσουν την καταβολή επιδομάτων σε μη Σουηδούς πολίτες, που αποτελούν περίπου το 9% του πληθυσμού των 10,4 εκατ. κατοίκων της χώρας.
Η Σουηδία, η παραδοσιακά πιο φιλομεταναστευτική χώρα από τα τέλη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου είχε συνηθίσει σε χαμηλά ποσοστά εγκληματικότητας, αλλά την τελευταία δεκαετία αυξήθηκαν οι βομβιστικές επιθέσεις και οι ταραχές σε συνοικίες μεταναστών. Η ανησυχία της κοινής γνώμης κορυφώνεται και, όπως κατέγραψε την περασμένη Δευτέρα δημοσκόπηση των DN/Ipsos, οι πολιτικές για το μεταναστευτικό και την ενσωμάτωση παραμένουν ύψιστη προτεραιότητα των ψηφοφόρων, ενώ το 22% θεωρεί ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα το θέμα της ασφάλειας και της έννομης τάξης.
Το φέις λιφτ των Σουηδών ακροδεξιών
Από το 2010 που προκάλεσαν έκπληξη με την είσοδό τους στη βουλή οι Σουηδοί Δημοκράτες εξελίχθηκαν μέχρι το 2018 σε τρίτη δύναμη κι έχουν επιδοθεί σε μια συστηματική ανακαίνιση του προφίλ τους με την απομάκρυνση νεοναζιστικών στοιχείων και μια στροφή 180 μοιρών στην παλαιότερη επιμονή τους για έξοδο της Σουηδίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ώστε να γίνουν πιο αποδεκτοί από τους παραδοσιακούς δεξιούς πολιτικούς της χώρας. «Όταν μπήκαν στη Βουλή, ολόκληρη η ηγεσία των Σουηδών Δημοκρατών αποτελούσαν μέρος ενός νεοναζιστικού κόμματος, που άλλαξε αργότερα», σημειώνει ο Γιόνας Χίνφορς, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ.
Αν και ο ηγέτης των Μετριοπαθών έκανε άνοιγμα προς τους ακροδεξιούς, έχει πει ότι θα τους προσκαλέσει σε συνασπισμό μ’ ένα μικρότερο συντηρητικό κόμμα, τους Χριστιανοδημοκράτες, πράγμα που σημαίνει ότι οι Μετριοπαθείς μπορεί τελικά να προτιμήσουν τη λύση μιας κυβέρνησης μειοψηφίας, που θα καταφεύγει στη στήριξη των Σουηδών Δημοκρατών σε συγκεκριμένα θέματα, όπως το μεταναστευτικό – βαδίζοντας έτσι στα βήματα της εύθραυστης κυβερνητικής συμμαχίας του Σοσιαλδημοκράτη πρωθυπουργού Στέφαν Λεβέν, που χρειάστηκε τέσσερις μήνες για να συγκροτηθεί μετά τις προηγούμενες εκλογές-. Σε τελευταία δημοσκόπηση το αντιπολιτευόμενο μπλοκ των Μετριοπαθών, των Χριστιανοδημοκρατών και των ακροδεξιών συγκέντρωσε 47,3% στην πρόθεση ψήφου, σχεδόν δύο ποσοστιαίες μονάδες μπροστά (44,5%) από τη συμμαχία των Σοσιαλδημοκρατών και των εταίρων τους. Στο μεταξύ ο Άκεσον συνεχίζει τη στρατολόγηση -κυρίως από τους Μετριοπαθείς – στελεχών έμπειρων στη διακυβέρνηση, προετοιμαζόμενος για παν ενδεχόμενο, αν και δεν έχουν ακόμη ξεκινήσεις διαπραγματεύσεις για κάποια επίσημη συμφωνία μεταξύ των πιθανών εταίρων.