Οι αμερικανικοί βομβαρδισμοί στο Ιράν άλλαξαν την τροχιά της σύγκρουσης και το κατά πόσον αυτή θα εισέλθει σε μια ανεξέλεγκτη φάση θα εξαρτηθεί κυρίως από την απάντηση του καθεστώτος της Τεχεράνης και των πληρεξουσίων του.
Το ερώτημα, όπως αναφέρει σε ανάλυσή του το Sky News, δεν είναι αν θα υπάρξουν αντίποινα από το Ιράν, αλλά ποια θα είναι αυτά.
Μετά το ανελέητο ισραηλινό σφυροκόπημα των τελευταίων εννέα ημερών και την επίθεση των ΗΠΑ - του «Μεγάλου Σατανά», όπως αποκαλεί την Αμερική το καθεστώς των μουλάδων- στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του, στο Ιράν ξεχειλίζουν η αίσθηση εθνικής ταπείνωσης και η οργή και η κυβέρνηση θα πρέπει να δείξει στον λαό ότι παραμένει ισχυρή.
Μολονότι το Ιράν λέει ότι είχε απομακρύνει έγκαιρα τις ποσότητες ουρανίου που είχε ήδη εμπλουτίσει κι ότι δεν έχει χάσει την τεχνογνωσία, το πυρηνικό πρόγραμμα, που ανέπτυσσε επί δεκαετίες με κόστος δισεκατομμυρίων δολαρίων και επαχθείς διεθνείς κυρώσεις, φαίνεται ότι καταστράφηκε. «Πώς θα το εξηγήσει τώρα αυτό η κυβέρνηση στους Ιρανούς, πολλοί εκ των οποίων υπέφεραν λόγω των μεγάλων φιλοδοξιών του καθεστώτος και αντιτίθενται στον ασφυκτικό έλεγχο που τους έχει επιβάλει;», διερωτάται το βρετανικό δίκτυο.
Το μέλλον του ανώτατο ηγέτη του Ιράν αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, του «μακροβιότερου δικτάτορα στον κόσμο», όπως περιγράφεται από δυτικά ΜΜΕ, είναι πλέον πιο αμφίβολο παρά ποτέ. Και μπορεί το καθεστώς του και τα ελεγχόμενα κρατικά δίκτυα να υπόσχονται συντριβή των εχθρών και νίκη, η πραγματικότητα είναι διαφορετική.
Ξεδοντιασμένη η πρώτη γραμμή άμυνας του Ιράν
Πολλοί από το περιβάλλον του Χαμενεΐ, ιδίως από τους Φρουρούς της Επανάστασης, θα πιέζουν για δραστικά αντίποινα, ενώ οι μετριοπαθείς πιθανότατα θα ζητούν συγκρατημένη απάντηση υπό τον φόβο εμπλοκής σε μια ευρύτερη, παρατεταμένη σύρραξη με τις ΗΠΑ, που αδυνατεί να νικήσει η Τεχεράνη.
Άγνωστο παραμένει πόσους βαλλιστικούς πυραύλους μπορεί να εξαπολύσει ακόμη το Ιράν στο Ισραήλ. Από την έναρξη της σύρραξης σχεδόν καθημερινά εκτοξεύει πυραύλους, αλλά με φθόνοντα ρυθμό, την ώρα που τα ισραηλινά μαχητικά καταστρέφουν εκτοξευτές και αποθέματα σε διάφορες τοποθεσίες.
Στο μεταξύ οι σύμμαχοι του Ιράν στο μεταξύ, όπως η Χεζμπολάχ στο Λίβανο και η Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας έχουν αποδυναμωθεί, στη Συρία δεν υπάρχει πια το καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσαντ και η δύναμη πυρός των σιιτών ανταρτών Χούθι της Υεμένης είναι περιορισμένη με αποτέλεσμα η Τεχεράνη να έχει χάσει την πρώτη γραμμή άμυνάς της, που είχε συστηματικά δημιουργήσει τις προηγούμενες δεκαετίες.
Οι αμερικανικές επιθέσεις στοχοθέτησαν τις τρεις βασικότερες πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, όχι αξιωματούχους και στελέχη του καθεστώτος, ως εκ τούτου τα πιο λογικά αντίποινα της Τεχεράνης θα ήταν πλήγματα κατά βάσεων των ΗΠΑ στην περιοχή, λέει το Sky News. Άλλωστε η Ουάσιγκτον έστειλε το μήνυμα ότι προς το παρόν έχει λήξει η στρατιωτική εμπλοκή της και ότι δεν ενδιαφέρεται να ανατρέψει το καθεστώς στην Τεχεράνη.
Ποια θα μπορούσαν να είναι τα αντίποινα της Τεχεράνης
Σε περίπτωση που το Ιράν επιλέξει να διευρύνει τη σύρραξη, θα μπορούσε να βάλει στο στόχαστρό του και πετρελαϊκές εγκαταστάσεις γειτονικών χωρών του Κόλπου ή να κλείσει τα Στενά του Ορμούζ, από όπου διέρχεται με τάνκερ το ένα πέμπτο της ποσότητας μαύρου χρυσού που καταναλώνεται καθημερινά παγκοσμίως, κινήσεις που θα είχαν διεθνείς επιπτώσεις.
Ταυτόχρονα οι σύμμαχοι του Ιράν στο Ιράκ, οι σιιτικές πολιτοφυλακές θα μπορούσαν να δράσουν μονομερώς κατά αμερικανικών βάσεων ή άλλων στόχων, με τις ιρακινές δυνάμεις ασφαλείας να έχουν αναπτύξει κλοιό ασφαλείας γύρω από την πρεσβεία των ΗΠΑ στη Βαγδάτη εν αναμονή επιθέσεων.
Δεν αποκλείεται επίσης το Ιράν, όπως αναφέρει η ανάλυση του βρετανικού δικτύου, το Ιράν να επιχειρήσει κάτι μικρότερης κλίμακας αλλά με συμβολική σημασία για να μπορεί να πει ότι είχε τον τελευταίο λόγο, κάτι που ελπίζουν στον Λευκό Οίκο. Αλλά ακόμη και σε αυτό το καλύτερο σενάριο, η ιρανική απάντηση θα πρέπει να είναι αρκετά θεαματική.
Οι δύσκολες επιλογές του Χαμενεΐ
Οι επιλογές του Χαμενεΐ είναι περιορισμένες. Αν το κλιμακώσει σημαντικά το ιρανικό καθεστώς θα διακινδυνεύσει μια σφοδρή αμερικανική απάντηση, που θα μπορούσε να σημάνει το τέλος του. Αν πετάξει λευκή πετσέτα, θα αντιμετωπίσει λαϊκή οργή στο εσωτερικό του και θα πληγεί ανεπανόρθωτα το κύρος του.
Η Μέση Ανατολή, πρωτίστως, αλλά και η υπόλοιπη υφήλιος παρακολουθούν με κομμένη την ανάσα τις εξελίξεις για να δουν αν η αμερικανική επίθεση στο Ιράν σηματοδοτεί το τέλος της σύρραξης ή την αρχή μιας ακόμη πιο φονικής φάσης του πολέμου.