Στις κάλπες καλούνται την Κυριακή οι ψηφοφόροι στην Πορτογαλία για τρίτη φορά από το 2022, αλλά οι βουλευτικές εκλογές δεν αναμένεται να λύσουν το πρόβλημα κυβερνησιμότητας στη χώρα της Ιβηρικής.
Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις καταγράφουν σαφές προβάδισμα έως και οκτώ ποσοστιαίων μονάδων για την Δημοκρατική Συμμαχία (AD) - δηλαδή τον κυβερνητικό συνασπισμό που αποτελείται από το συντηρητικό PSD του απερχόμενου πρωθυπουργού Λουίς Μοντενέγκρο, το μικρότερο Λαϊκό Κόμμα CDS-PP και το Μοναρχικό Λαϊκό Κόμμα PPM – έναντι του Σοσιαλιστικού Κόμματος.
Σύμφωνα με δημοσκόπηση από το Καθολικό Πανεπιστήμιο της Λισαβόνας για το δίκτυο RTP που δημοσιοποιήθηκε την Πέμπτη, ο Μοντενέγκρο συγκεντρώνει 34% στην πρόθεση ψήφου, από 32% στην ίδια δημοσκόπηση μία εβδομάδα νωρίτερα. Η στήριξη για το PS έπεσε στο 26% από το 28%.
Τόσο οι συντηρητικοί όσο και οι Σοσιαλιστές κάλεσαν τους Πορτογάλους ψηφοφόρους να ψηφίσουν στρατηγικά προκειμένου να δημιουργήσουν σαφείς πλειοψηφίες. Το ακροδεξιό κόμμα Chega («Αρκετά») αναμένεται να λάβει έως και 20% και να εδραιωθεί έτσι ως τρίτη πολιτική δύναμη της Πορτογαλίας. Ο αρχηγός του κόμματος και επικεφαλής υποψήφιος Αντρέ Βεντούρα αναγκάστηκε προ ημερών να διακόψει για λόγους υγείας την προεκλογική του καμπάνια.
Θα αποκτήσει η Πορτογαλία πιο σταθερή κυβέρνηση;
Η είσοδος νέων κομμάτων στο κοινοβούλιο της Πορτογαλίας έχει δυσχεράνει την επίτευξη σαφών πλειοψηφιών τα τελευταία χρόνια και έχει καταστήσει πιο πιθανές τις κυβερνήσεις μειοψηφίας. Αφενός, επειδή ένας μαθηματικά εφικτός μεγάλος συνασπισμός μεταξύ AD και PS δεν τίθεται προς συζήτηση, και αφετέρου, επειδή το AD έχει απορρίψει έναν πιθανό συνασπισμό με το ακροδεξιό Chega. Παρ' όλα αυτά, με την πρωτοπορία των δεξιών συντηρητικών, την εδραίωση του Chega και την κίνηση της Φιλελεύθερης Πρωτοβουλίας (IL) προς έναν κυβερνητικό συνασπισμό με το AD, το δεξιό στρατόπεδο στην Πορτογαλία είναι πιθανό να βγει ισχυρότερο από τις αυριανές κάλπες.
Ο Μοντενέγκρο ενδέχεται να ξαναβρεθεί επικεφαλής μιας κυβέρνησης μειοψηφίας και να βρεθεί υπό πίεση μεταξύ του PS, που ήταν στην εξουσία από το 2015 έως το 2024, και της άκρας δεξιάς, με την οποία αρνείται να κυβερνήσει.
Ο Πέδρο Νούνο Σάντος, ηγέτης του Σοσιαλιστικού Κόμματος, έχει επικεντρωθεί στην πολιτική σταθερότητα μετά την ήττα του πέρυσι και υποστήριξε τον Μοντενέγκρο στην ψήφιση του προϋπολογισμού. Σε αντάλλαγμα, μπόρεσε να προωθήσει πτυχές του δικού του προγράμματος, όπως οι μειώσεις φόρων για τους χαμηλόμισθους εργαζόμενους και η αύξηση του κατώτατου μισθού στη χώρα της Ιβηρικής.
Τα πράγματα δείχνουν άσχημα και για τα κόμματα αριστερότερα του PS. Τόσο το αριστερό μπλοκ Bloco de Esquerda όσο και ο Συνασπισμός Δημοκρατικής Ενότητας (CDU), που αποτελείται από το Κομμουνιστικό Κόμμα της Πορτογαλίας και τους Πράσινους, υπέστησαν σημαντική ήττα στις δύο τελευταίες βουλευτικές εκλογές. Επομένως, μια αριστερή συμμαχία με το Σοσιαλιστικό Κόμμα είναι μαθηματικά σχεδόν αδύνατη.
Οι πρόωρες εκλογές στην Πορτογαλία διεξάγονται λίγο λιγότερο από ένα χρόνο μετά τις τελευταίες, καθώς ο πρωθυπουργός Μοντενέγκρο, κατηγορούμενος από τους επικριτές του για σύγκρουση συμφερόντων σε μια υπόθεση που σχετίζεται με τις δραστηριότητές της εταιρίας συμβούλων του Spirumvira – το τιμόνι της οποίας είχε αναθέσει στη σύζυγό του - , δεν επέζησε πρόταση μομφής τον Μάρτιο και παραιτήθηκε. Η Spirumviva συμβουλεύει εταιρείες σχετικά με την εφαρμογή των νόμων και στους πελάτες της περιλαμβάνονται και εταιρείες που εξασφάλισαν δικαιώματα παραχώρησης από την κυβέρνηση του Μοντενέγκρο.
Αλλά στην προεκλογική εκστρατεία το σκάνδαλο δεν έπαιξε καθοριστικό ρόλο, καθώς οι Πορτογάλοι ψηφοφόροι ανησυχούν περισσότερο για τα προβλήματα του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης, τα υψηλά ενοίκια και τις τιμές των ακινήτων, καθώς και για τις ερειπωμένες υποδομές.