Στην Ουκρανία ορισμένοι αναλυτές και πολιτικοί παράγοντες μίλησαν για πρώτη φορά για ενδεχόμενη κατάπαυση του πυρός, με φόντο την πιθανή συνάντηση Πούτιν-Τραμπ στη Βουδαπέστη αλλά και την ανάγκη και των δύο αντιμαχόμενων πλευρών για «διάλειμμα».
Σήμερα το βράδυ αναμένεται να πραγματοποιηθεί η συνάντηση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και του Ουκρανού ομολόγου του, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, στην Ουάσιγκτον.
Ο Ζελένσκι έχει ήδη μεταβεί στις ΗΠΑ όπου πραγματοποιεί διάφορες συναντήσεις, ενώ μαζί του μετέβησαν και αρκετά κυβερνητικά στελέχη, γεγονός που υποδηλώνει ότι υπάρχει μια σειρά από θέματα που θα συζητηθούν.
Ωστόσο, το βασικό θέμα που περιμένει να συζητήσει ο Ζελένσκι είναι η παροχή στην Ουκρανία των αμερικανικών πυραύλων Τόμαχοκ. Συζητήσεις γι' αυτό γίνονται εδώ και μερικές εβδομάδες. Αν κάτι τέτοιο συμβεί θα είναι η πρώτη σημαντική αναβάθμιση της αμερικανικής βοήθειας προς την Ουκρανία από την αρχή της ανάληψης της προεδρίας από τον Ντόναλντ Τραμπ.
Ο Τραμπ μίλησε χθες με τον Πούτιν τηλεφωνικά. Σύμφωνα με αυτά που έγιναν γνωστά από τη ρωσική πλευρά, ο Πούτιν δήλωσε την αντίθεσή του στην παροχή των πυραύλων και είπε ότι κάτι τέτοιο θα επιδεινώσει σημαντικά τις σχέσεις των δύο κρατών. Φαίνεται ότι κάποια από τα επιχειρήματα του Πούτιν έπιασαν τόπο, καθώς λίγες ώρες μετά τη συζήτηση ο Αμερικανός πρόεδρος αναφέρθηκε στην ανάγκη που έχουν οι ίδιες οι ΗΠΑ για τους συγκεκριμένους πυραύλους, εννοώντας ότι η παροχή τους είναι δύσκολη υπόθεση.
Ωστόσο, οι δηλώσεις Τραμπ μπορεί να αποτελούν τμήμα της τακτικής του, θεωρούν στο Κίεβο. Ο επικεφαλής του Λευκού Οίκου δοκίμασε το «καρότο» κατά τη διάρκεια της συνάντησης με τον Πούτιν στην Αλάσκα το περασμένο καλοκαίρι, υποσχόμενος στον Ρώσο πρόεδρο διάφορες παραχωρήσεις, όπως άρση κυρώσεων, «σιωπηρή αναγνώριση» κατεχόμενων εδαφών της Ουκρανίας κ.ά. Αλλά ο Πούτιν δεν πείστηκε. Τώρα ο Τραμπ δοκιμάζει και το «μαστίγιο», απειλώντας ότι θα δώσει στους Ουκρανούς Τόμαχοκ - πυραύλους ικανούς να φτάσουν μέχρι τη Μόσχα και να διαπεράσουν τα συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας των Ρώσων.
Αν ο Πούτιν -κατά την τηλεφωνική συζήτηση που είχαν- υποσχέθηκε στον Τραμπ ουσιαστικές υποχωρήσεις στη στάση του όσον αφορά μια πιθανή κατάπαυση του πυρός, ο Τραμπ μπορεί και εκείνος να «χαμηλώσει τους τόνους» για να «επιβραβεύσει» τον Ρώσο ομόλογό του. Αλλά αυτά είναι μόνον εικασίες που ακούγονται στους διαδρόμους του προεδρικού Μεγάρου του Κιέβου. Του άδειου Μεγάρου, καθώς οι σημαντικότεροι από τους κατοίκους του βρίσκονται σήμερα στις ΗΠΑ.
Στο Κίεβο πιστεύουν ότι ο Πούτιν τρόμαξε πραγματικά με το ενδεχόμενο παροχής των Τόμαχοκ. Αυτό φαίνεται από τις δηλώσεις υψηλόβαθμων Ρώσων αξιωματούχων τις προηγούμενες μέρες, όπως του συμβούλου του Πούτιν Γιούρι Ουσακόφ, του πρώην προέδρου Ντμίτρι Μεντβέντεβ κ.ά. Αυτός ο φόβος φαίνεται να είναι η κινητήρια δύναμη των άμεσων κινήσεων Πούτιν, της συζήτησης με τον Τραμπ και της -κατ’ ουσίαν- επανέναρξης των διαπραγματεύσεων μεταξύ ΗΠΑ-Ρωσίας για το ουκρανικό θέμα μετά την -όχι επιτυχημένη- συνάντηση της Αλάσκας.
Πριν από την προηγούμενη συνάντηση Τραμπ-Πούτιν είχε προηγηθεί το αίτημα από ευρωπαϊκές χώρες και την Ουκρανία προς τον Τραμπ για νέες σημαντικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας.
Ο Πούτιν τηλεφώνησε στον Τραμπ, κανόνισαν συνάντηση στην Αλάσκα και ο Τραμπ δεν προχώρησε στις κυρώσεις. Αυτή τη φορά ο Πούτιν φαίνεται να κινητοποιήθηκε για να αποτρέψει την παραχώρηση των Τόμαχοκ στο Κίεβο.
Αναλυτές: Η πιθανότητα για κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία είναι μεγαλύτερη από ποτέ
Αυτήν τη φορά ωστόσο, εκτιμούν στο Κίεβο, ο Τραμπ δεν θα αρκεστεί στα λόγια, αλλά θα απαιτήσει συγκεκριμένες πράξεις από τον Πούτιν. Αυτό, σε συνδυασμό με την ανάπαυλα στη Μέση Ανατολή δίνει στην Ουκρανία ένα σημαντικό «παράθυρο» για κατάπαυση του πυρός. Έτσι, πιστεύουν ορισμένοι ακόμα και από τους πιο απαισιόδοξους αναλυτές στην Ουκρανία, όπως ο Βιτάλι Πόρτνικοβ, ότι δηλαδή στο διάστημα που διανύουμε η πιθανότητα για κατάπαυση του πυρός είναι η μεγαλύτερη απ’ οποιαδήποτε άλλη στιγμή από την έναρξη της εισβολής.
Ιδιαίτερη σημασία έχει και η επιλογή της τοποθεσίας ενδεχόμενης συνάντησης Τραμπ-Πούτιν.
Η πρωτεύουσα της Ουγγαρίας, Βουδαπέστη, ξυπνάει μνήμες 1994, όταν υπεγράφη το γνωστό Μνημόνιο της Βουδαπέστης. Πρόκειται για τη συμφωνία μεταξύ Ρωσίας-ΗΠΑ-Ην. Βασιλείου-Ουκρανίας, όπου οι τρεις πρώτες δεσμεύτηκαν να διασφαλίσουν την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας με αντάλλαγμα εκ μέρους της Ουκρανίας την παραχώρηση του τεράστιου πυρηνικού οπλοστασίου που είχε τότε.
Παράλληλα βέβαια, ο καταζητούμενος για εγκλήματα πολέμου από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) Πούτιν θα έχει τη δυνατότητα να βρεθεί σε μια χώρα-ιδρυτικό μέλος του ΔΠΔ, μια χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε.
Σε περίπτωση μετάβασης του Πούτιν στην Ουγγαρία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες θα αναγκαστούν να δώσουν την άδεια προκειμένου το προεδρικό αεροπλάνο της Ρωσίας να περάσει από τον εναέριο χώρο τους.
Η Βουδαπέστη βρίσκεται σε απόσταση τεσσάρων ωρών οδικώς ή μερικών λεπτών με το ελικόπτερο από την πλησιέστερη ουκρανική πόλη, Ούζχοροντ.
Στο Κίεβο αναρωτιούνται αν αυτή η μικρή απόσταση μπορεί να αποτελέσει κίνητρο για τον Ντόναλντ Τραμπ να επισκεφθεί την Ουκρανία εκείνες τις ημέρες. Αυτό, όπως εκτιμούν, μάλλον θα έχει να κάνει με το αποτέλεσμα των συνομιλιών.