Ο βασιλιάς -και στη συγκεκριμένη περίπτωση ο «τσάρος»- ξαφνικά έμεινε γυμνός. Σύμφωνα με το CNN, η εβδομάδα που πέρασε επεφύλασσε εκπλήξεις και στις δύο πλευρές των συνόρων Ουκρανίας και Ρωσίας.
Στην ανάλυσή του για την εξέλιξη του πολέμου στην Ουκρανία, το διεθνές μέσο υποστηρίζει πως ό,τι έχει απομείνει από το παραπέτασμα που προστάτευε την αξιοπρέπεια του ρωσικού στρατού έχει καταστραφεί και σίγουρα πλέον δεν είναι ο δεύτερος ισχυρότερος στον κόσμο.
Η αποχώρηση της Ρωσίας από το Χάρκοβο -μια προγραμματισμένη «ανασυγκρότηση», που ορισμένα κρατικά μέσα ενημέρωσης δεν τόλμησαν καν να αναφέρουν- είναι αναμφισβήτητα πιο σημαντική από την κατάρρευση των θέσεών της γύρω από την ουκρανική πρωτεύουσα.
Οι ρωσικές μονάδες βρίσκονταν επί μήνες στο μέτωπο, υπερασπιζόμενες αποτελεσματικά τις θέσεις τους -όπως παρατήρησε το CNN, κατά τη διάρκεια των εβδομάδων που πέρασαν, στις βασικές οδικές αρτηρίες βόρεια από το Χάρκοβο- και μερικές φορές απείχαν κυριολεκτικά λίγα λεπτά με το αυτοκίνητο από τα ρωσικά σύνορα.
Το ότι η Μόσχα δεν μπόρεσε να διατηρήσει μια δύναμη τόσο κοντά στη δική της επικράτεια, λέει πολλά για την πραγματική κατάσταση της αλυσίδας εφοδιασμού και του στρατού της. Μοιάζει σαν αυτές οι μονάδες που υποχώρησαν να έτρεξαν πίσω στο κενό και όχι στον «πυρηνικό γίγαντα» που τον Φεβρουάριο έμοιαζε έτοιμος να διαλύσει τη γειτονική χώρα μέσα σε 72 ώρες.
Δεύτερον, οι ρωσικές μονάδες δεν φαίνεται να πραγματοποίησαν μια προσεκτική απόσυρση. Έτρεξαν και άφησαν πίσω τους «πανοπλίες» και πολύτιμες εναπομείνασες προμήθειες πυρομαχικών.
Ο ιστότοπος πληροφοριών Oryx εκτίμησε ότι, από την Τετάρτη έως την Κυριακή, τουλάχιστον 338 μαχητικά αεροσκάφη, τανκς ή φορτηγά έμειναν πίσω.
Η πρώτη γραμμή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει αλλάξει αμετάκλητα
Οι θύλακες των ρωσικών στρατευμάτων ίσως παραμείνουν για να παρενοχλούν τις ουκρανικές δυνάμεις τις επόμενες εβδομάδες, αλλά η φύση της πρώτης γραμμής έχει αλλάξει αμετάκλητα, όπως και το μέγεθός της.
Το Κίεβο ξαφνικά μάχεται σε έναν πολύ μικρότερο πόλεμο, κατά μήκος μιας μειωμένης πρώτης γραμμής και ενάντια σε έναν εχθρό που φαίνεται επίσης πολύ μικρότερος.
Πράγματι, ο ρωσικός στρατός βασίζεται τώρα στην αναγκαστική κινητοποίηση και στους φυλακισμένους στην Αγία Πετρούπολη για να ενισχύσει τις εξαντλημένες τάξεις του.
Η Ουκρανία έκανε χειρουργικές κινήσεις, χτυπώντας οδούς ανεφοδιασμού για να αποκόψει τις ήδη εξαντλημένες μονάδες, εντοπίζοντας ποιες ήταν οι λιγότερο προετοιμασμένες και επανδρωμένες. Οι επιχειρήσεις του ουκρανικού στρατού ήταν εκπληκτικά αποτελεσματικές και γρήγορες.
Το αν η αντεπίθεση της Ουκρανίας καταστεί καθοριστική εξαρτάται από το πόσο ικανές είναι πλέον οι δυνάμεις της να απωθήσουν τους Ρώσους: Θα διακινδυνεύσει να επεκταθεί ακόμη περισσότερο στο έδαφος; Ή μήπως η Ουκρανία αντιμετωπίζει έναν εχθρό που απλά δεν έχει δύναμη για άλλη μάχη;
Γεγονός είναι, πάντως, πως ένας στρατός που χρειάζεται βορειοκορεατικές οβίδες και καταδίκους της Αγίας Πετρούπολης είναι στην καλύτερη περίπτωση στην ελάχιστη κατάσταση που απαιτείται για την προστασία της ίδιας της Ρωσίας.
Δεν αποκλείεται η Ουκρανία να επιστρέψει στα σύνορα που της «έκλεψε» η Ρωσία το 2014
Τι ακολουθεί μετά, λοιπόν; Αν δεν δούμε κάποια αξιοσημείωτη ανατροπή, η προσπάθεια της Ρωσίας να καταλάβει όλες τις περιοχές του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ έχει τελειώσει.
Η Χερσώνα εξακολουθεί να είναι το επίκεντρο της συνεχιζόμενης ουκρανικής πίεσης και, ξαφνικά, η επιστροφή στα σύνορα που «έκλεψε» η Ρωσία το 2014 δεν φαίνεται «τραβηγμένη».
Για μήνες, η θεωρία έλεγε ότι η Ρωσία «δεν θα επέτρεπε ποτέ να συμβεί αυτό». Αλλά τώρα η Κριμαία φαίνεται περίεργα ευάλωτη -συνδεδεμένη με τη Ρωσία μέσω του χερσαίου διαδρόμου που εκτείνεται κατά μήκος της Αζοφικής Θάλασσας, μέσω της ακτογραμμής της Μαριούπολης και μιας εκτεθειμένης γέφυρας στο στενό του Κερτς.
Ό,τι απομένει από τις υπερβολικά εκτεταμένες, εξαντλημένες, ανεπαρκώς εφοδιασμένες και εξοπλισμένες δυνάμεις της Μόσχας στα ενδότερα της Ουκρανίας θα μπορούσε να αντιμετωπίσει την ίδια θανατηφόρα περικύκλωση με την οποία ήρθε αντιμέτωπη και η αλυσίδα εφοδιασμού της γύρω από το Χάρκοβο.
Τώρα, πλέον, φαίνεται να υπάρχει μια ριζική αλλαγή στη δυναμική της ευρωπαϊκής ασφάλειας. Η Ρωσία δεν είναι πια ομότιμη του ΝΑΤΟ.
Την περασμένη εβδομάδα, η Ρωσία δεν ήταν καν η αντίστοιχη του γείτονά της που εξοπλίζεται από το ΝΑΤΟ -έως τον περασμένο Δεκέμβριο η ουκρανική δύναμη συγκεντρωνόταν κυρίως στη γεωργία και την πληροφορική-, ο οποίος τυραννιέται βασανιστικά εδώ και οκτώ χρόνια.
Το υπουργείο Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου δήλωσε τη Δευτέρα ότι στοιχεία του Στρατού Αρμάτων Πρώτων Φρουρών της Ρωσίας -μια επίλεκτη μονάδα που προοριζόταν να υπερασπιστεί τη Μόσχα από οποιαδήποτε επίθεση του ΝΑΤΟ- ήταν μέρος της χαοτικής αποχώρησης στο Χάρκοβο. Κυριολεκτικά, έτρεξαν να γλιτώσουν.
Οι αμυντικοί προϋπολογισμοί των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ κινούνται σταδιακά προς το συνιστώμενο 2% εδώ και χρόνια. Θα χρειαστούν όμως τελικά αυτά τα δισεκατομμύρια για να αντιμετωπιστεί ένας στρατός που χρειαζόταν οβίδες από την Πιονγκγιάνγκ μετά από μόλις έξι μήνες στην Ουκρανία;
Πώς ερμηνεύεται η σιωπή στο εσωτερικό της Ρωσίας
Επίσης, θα ήταν λάθος να παρερμηνευθεί η σιωπή στο εσωτερικό της Ρωσίας -εκτός μερικών επικριτικών αναλυτών, πολιτικών και δημοσιογράφων- ως ένδειξη μιας υπολειπόμενης ισχύος που πρόκειται να απελευθερωθεί... Αυτό δεν είναι ένα σύστημα ικανό να κοιτάξει τον εαυτό του στον καθρέφτη.
Το Κρεμλίνο παραμένει ήσυχο απέναντι σε αυτά τα ζητήματα επειδή δεν μπορεί να αντιμετωπίσει το χάσμα μεταξύ των φιλοδοξιών και της ρητορικής του, και των άτακτων, πεινασμένων μισθοφόρων που φαίνεται να έχει αφήσει αποκλεισμένους γύρω από το Χάρκοβο.
Το γεγονός ότι δεν μιλούν για τα λάθη τους τα πολλαπλασιάζει. Ο τροχός του λούνα παρκ που εγκαινίασε ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν στη Μόσχα το Σαββατοκύριακο δεν γίνεται αόρατος όταν χαλάσει και δεν μπορεί να γυρίσει. Το ίδιο μπορεί να ειπωθεί για τη μονολιθική και ασυμβίβαστη δύναμη που προσπαθεί να προβάλει ο Πούτιν: όταν χαλάει, αυτό καθίσταται φανερό.
Τα πιο κατάφωρα λάθη της εξωτερικής πολιτικής των τελευταίων αιώνων γεννήθηκαν από ύβρη, αλλά η Ευρώπη αντιμετωπίζει μια σειρά από σκληρές επιλογές τώρα: Να συνεχίσει την πίεση έως ότου η Ρωσία ζητήσει μια ειρήνη που θα αφήνει τους γείτονές της ασφαλείς και τους αγωγούς ενέργειας ξανά ανοιχτούς; Ή να διατηρήσει την παλιά εσφαλμένη λογική, ότι μια ταπεινωμένη, πληγωμένη αρκούδα είναι ακόμα πιο επικίνδυνη;
Θα επεδίωκε ένας πιθανός διάδοχος του Πούτιν μια άμβλυνση των σχέσεων με την Ευρώπη και θα έδινε προτεραιότητα στη ρωσική οικονομία ή θα αποδείκνυε την αξία του σε μια άλλη ανόητη, σκληροπυρηνική πράξη κτηνώδους μιλιταρισμού;
Αυτή είναι επίσης μια κρίσιμη στιγμή για τη μη διάδοση της πυρηνικής ισχύος στη μεταψυχροπολεμική εποχή. Τι κάνει μια πυρηνική δύναμη όταν είναι ευάλωτη και στερείται πειστικής συμβατικής ισχύος;
Η Ρωσία δεν αντιμετωπίζει καμία υπαρξιακή απειλή τώρα: τα σύνορά της είναι άθικτα και ο στρατός της παρεμποδίζεται μόνο από μια άγρια περιπέτεια επιλογών. Φαίνεται όμως να βρίσκεται κοντά στα όρια των συμβατικών δυνατοτήτων του.
Εάν τα όπλα που θα μπορούσαν να βάλουν τέλος στον κόσμο όπως τον ξέρουμε παραμείνουν εκτός τραπεζιού θα ήταν μια αποκαλυπτική επιβεβαίωση της θεωρίας της αμοιβαία εξασφαλισμένης καταστροφής, που διέπει πάντα την εποχή των πυρηνικών όπλων. Θα συμπλήρωνε, επίσης, την πιθανότητα που εγείρεται εκ νέου από την αμέριστη υποστήριξη της Ουκρανίας από τη Δύση, ότι η φρίκη στο Αφγανιστάν, το Ιράκ, τη Συρία και την Ουκρανία δεν έχει βλάψει ανεπανόρθωτα την ηθική και στρατηγική πυξίδα της Δύσης, και ότι δεν είμαστε αφελείς αν ελπίζουμε ότι θα δούμε αυτές τις αξίες στην πράξη.