Την πόρτα του Λευκού Οίκου πέρασε λίγο πριν από τις 20:30 ώρα Ελλάδος ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι για τη συνάντηση με τον Ντόναλντ Τραμπ.
Ο Αμερικανός πρόεδρος υποδέχθηκε τον Ουκρανό ομόλογό του ανταλλάσσοντας χειραψία και ποζάροντας στους φωτορεπόρτερ. Λίγα λεπτά μετά ξεκίνησε η συνάντησή τους.
«Είναι τιμή μου να βρίσκομαι με έναν πολύ δυνατό ηγέτη, έναν άνθρωπο που έχει περάσει πολλά και έναν άνθρωπο που γνώρισα πολύ καλά και τα πήγαμε πολύ καλά» είπε ο Τραμπ, έχοντας απέναντί του τον Ζελένσκι.
Ο Τραμπ πρόσθεσε ότι ο Ζελένσκι «έχει υπομείνει πολλά και τα έχουμε υπομείνει μαζί του».
Τραμπ: Θα συζητήσουμε για τους Tomahawks, αλλά θα προτιμούσαμε να μην τους χρειαστούμε
Κατά τη διάρκεια του γεύματος εργασίας, όπου και δέχθηκαν ερωτήσεις από δημοσιογράφους, ο Τραμπ δήλωσε ότι ο ίδιος και ο Ζελένσκι «θα συζητήσουν για τα Tomahawks», αλλά προειδοποίησε ότι οι πύραυλοι θα μπορούσαν να προκαλέσουν σημαντική κλιμάκωση σε έναν πόλεμο που θα προτιμούσε να τελειώσει.
«Θα συζητήσουμε για τους Tomahawks, αλλά θα προτιμούσαμε να μην τους χρειαστούμε. Θα προτιμούσαμε να τελειώσει ο πόλεμος», δήλωσε ο Τραμπ.
«Είναι ένα πολύ ισχυρό όπλο, αλλά είναι και ένα πολύ επικίνδυνο όπλο. Και αυτό θα μπορούσε να σημαίνει μεγάλη, ξέρετε, κλιμάκωση. Θα μπορούσε να σημαίνει ότι μπορούν να συμβούν πολλά κακά πράγματα. Οι Tomahawks είναι σοβαρή υπόθεση», πρόσθεσε αργότερα ο Τραμπ.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ επανέλαβε επίσης ότι είναι σημαντικό για τις ΗΠΑ να διαθέτουν επαρκή αποθέματα δικών τους πυραύλων. «Θέλουμε και τους Tomahawks. Δεν θέλουμε να δίνουμε πράγματα που χρειαζόμαστε για να προστατεύσουμε τη χώρα μας», είπε.
Ο Τραμπ ανέφερε ότι ο πόλεμος μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας θα μπορούσε να τελειώσει χωρίς αυτά. «Ελπίζω ότι θα καταφέρουμε να τελειώσουμε τον πόλεμο χωρίς να σκεφτόμαστε τα Tomahawk. Νομίζω ότι είμαστε αρκετά κοντά σε αυτό».
Από την πλευρά του, ο Ζελένσκι πρότεινε η Ουκρανία να προμηθεύσει τις ΗΠΑ με «χιλιάδες drones», αν η Ουάσιγκτον της επιτρέψει να χρησιμοποιήσει πυραύλους Tomahawk.
«Γι' αυτό μπορούμε να συνεργαστούμε, μπορούμε να ενισχύσουμε την αμερικανική παραγωγή», λέει.
«Έχουμε μια μεγάλη πρόταση με τα drones μας», σημείωσε ο Ουκρανός πρόεδρος.
Ο Τραμπ ρωτάται αν αυτή η συμφωνία τον ενδιαφέρει. «Ναι, μας ενδιαφέρει», απαντά. «Έχουμε πολλά drones αυτή τη στιγμή. Κατασκευάζουμε τα δικά μας drones, αλλά αγοράζουμε και drones από άλλους, και αυτοί [η Ουκρανία] κατασκευάζουν πολύ καλά drones».
Η επίσκεψη του Βολοντίμιρ Ζελένσκι στην Ουάσιγκτον έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή για τη διεθνή σκηνή και την Ουκρανία.
Ο Ντόναλντ Τραμπ, έχοντας ολοκληρώσει χθες, Πέμπτη, μια μακρά τηλεφωνική επικοινωνία με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, καλείται να αποφασίσει εάν θα προχωρήσει στην προμήθεια πυραύλων Tomahawk στην Ουκρανία, μια απόφαση που θα μπορούσε να αλλάξει ριζικά τις ισορροπίες του πολέμου, αλλά και τις σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας εξηγεί το BBC.
Η επικοινωνία Τραμπ-Πούτιν άλλαξε τα δεδομένα;
Το Κίεβο ζητά επίμονα τους προηγμένους πυραύλους, οι οποίοι διαθέτουν εμβέλεια 2.500 χιλιομέτρων και μπορούν να πλήξουν στόχους βαθιά στη ρωσική επικράτεια, ακόμη και τη Μόσχα ή την Αγία Πετρούπολη. Η Ρωσία έχει ήδη προειδοποιήσει ότι μια τέτοια απόφαση θα θεωρηθεί «σημαντική κλιμάκωση».
Μόλις 24 ώρες πριν από την επίσκεψη Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο, ο Τραμπ είχε μια δίωρη και πλέον τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ρώσο πρόεδρο.
Η συνομιλία, η πρώτη μεταξύ των δύο ηγετών μετά από δύο μήνες, χαρακτηρίστηκε από τον Τραμπ «πολύ παραγωγική». Ο ίδιος ανακοίνωσε ότι Ουάσιγκτον και Μόσχα θα συστήσουν κοινές ομάδες εργασίας, οι οποίες θα συναντηθούν «την επόμενη εβδομάδα» για να συζητήσουν τις προοπτικές μιας νέας ειρηνευτικής διαδικασίας.
Στην πλατφόρμα Truth Social, ο Αμερικανός πρόεδρος έγραψε πως ο ίδιος και ο Πούτιν «πέρασαν πολύ χρόνο μιλώντας για το εμπόριο» μετά το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία, προαναγγέλλοντας, μάλιστα, μια πρόσωπο με πρόσωπο συνάντηση στην Ουγγαρία εντός δύο εβδομάδων. Την οργάνωση της συνόδου στη Βουδαπέστη φαίνεται να έχει αναλάβει ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν, στενός σύμμαχος και των δύο ανδρών.
Ο Ζελένσκι δεν έχει εύκολο έργο στην Ουάσιγκτον
Ο Τραμπ διαβεβαίωσε ότι θα ενημερώσει τον Ζελένσκι για τα αποτελέσματα των συνομιλιών του με τον Πούτιν, μια επαφή που έχει προκαλέσει ανησυχία στο Κίεβο.
Ο Ζελένσκι μπήκε στο αεροπλάνο για την Ουάσιγκτον έχοντας στο μυαλό του ότι ο Τραμπ είναι κοντά στο να αποδεχτεί την ενίσχυση του Κιέβου με πυραύλους Tomahawk και έφτασε στην αμερικανική πρωτεύουσα την ώρα που η Μόσχα άνοιξε απευθείας δίαυλο επικοινωνίας με τον Λευκό Οίκο, ξανά μετά από δύο μήνες.
Ο Ουκρανός πρόεδρος μπήκε στον Λευκό Οίκο για τρίτη φορά σε λιγότερο από ένα χρόνο, σε μια στιγμή που οι ισορροπίες αλλάζουν. Αν και οι σχέσεις του με τον Τραμπ είχαν διαρραγεί τον Φεβρουάριο, όταν ο Αμερικανός πρόεδρος και ο αντιπρόεδρός του, Τζέι Ντι Βανς, τον είχαν προσβάλει δημοσίως, οι τόνοι έχουν έκτοτε πέσει. Ο Ζελένσκι γνωρίζει όμως ότι ο Τραμπ αντιμετωπίζει την Ουκρανία περισσότερο ως διαπραγματευτικό χαρτί παρά ως στρατηγικό σύμμαχο.
Η ρητορική του Ουκρανού ηγέτη, ότι «η Μόσχα σπεύδει να συνεχίσει τον διάλογο μόλις άκουσε για τους Tomahawk», επιχειρεί να μετατρέψει τη συζήτηση σε μοχλό πίεσης. Θέλει να πείσει τον Τραμπ ότι η απειλή προμήθειας προηγμένων όπλων είναι αυτή που αναγκάζει τον Πούτιν να μπει σε διάλογο.
Ο Τραμπ σε προηγούμενη δήλωσή του για την παράδοση Tomahawk στο Κίεβο είχε αφήσει να εννοηθεί ότι «μπορεί να το κάνει», ωστόσο μετά το τηλεφώνημα με τον Πούτιν εμφανίστηκε πιο επιφυλακτικός, δηλώνοντας ότι «δεν μπορούμε να εξαντλήσουμε το απόθεμα των Tomahawks, τα χρειαζόμαστε κι εμείς». Η δήλωση μπορεί να ερμηνευθεί ευρέως ως ένδειξη προσωρινής υποχώρησης υπό τη ρωσική πίεση, σύμφωνα με το βρετανικό ΜΜΕ.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, προειδοποίησε ότι μια τέτοια μεταφορά όπλων θα θεωρηθεί «σημαντική κλιμάκωση» και «άμεση απειλή για τη ρωσική εθνική ασφάλεια».
Παράλληλα, η Ρωσία συνέχισε τις κλιμακούμενες επιθέσεις της στην Ουκρανία. Μέσα σε μία νύχτα εξαπέλυσε 28 βαλλιστικούς πυραύλους και πάνω από 300 drones, σύμφωνα με την Ουκρανή πρέσβειρα στις ΗΠΑ, Όλγα Στεφανίσινα. Η ίδια σχολίασε ότι «οι επιθέσεις αυτές δείχνουν την «πραγματική στάση της Μόσχας».
Σε δήλωσή της στο CBS, πρόσθεσε: «Αυτές οι επιθέσεις δείχνουν ότι η στρατηγική της Μόσχας είναι μια στρατηγική τρόμου και εξάντλησης. Η μόνη αποτελεσματική απάντηση είναι η πίεση μέσω αυστηρότερων κυρώσεων, ενισχυμένης αεράμυνας και παροχής δυνατοτήτων μεγάλης εμβέλειας».
Η διπλωματική σκακιέρα του Τραμπ
Από τη στιγμή που επέστρεψε στον Λευκό Οίκο, ο Τραμπ προσπαθεί να διαμορφώσει ένα προφίλ παγκόσμιου ειρηνοποιού, από τη Γάζα έως το Κίεβο. Η επιτυχία του στη διαμεσολάβηση για την κατάπαυση του πυρός στη Μέση Ανατολή τον έχει ενθαρρύνει να αναζητήσει μια «διπλωματική νίκη» και στην Ουκρανία.
Ωστόσο, η στάση του απέναντι στη Ρωσία παραμένει διφορούμενη. Παρότι έχει υιοθετήσει σκληρότερη ρητορική τους τελευταίους μήνες, οι κινήσεις του δείχνουν ότι επιθυμεί την αποκατάσταση των αμερικανορωσικών σχέσεων.
Το CNN επισημαίνει ότι ο Τραμπ εξακολουθεί να βλέπει τον Πούτιν ως πιθανό εταίρο σε μια «μεγάλη συμφωνία», όπου η υπόθεση της Ουκρανίας θα αποτελούσε το «αντάλλαγμα» για μια νέα αρχή στις εμπορικές και γεωπολιτικές σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας. Η Ρωσία μοιάζει σαν να μπορεί να κερδίζει χρόνο, επιδεικνύοντας «καλή θέληση» και διατηρώντας την πρωτοβουλία στο πεδίο, όσο η Ουάσιγκτον κρατά ανοιχτό τον δίαυλο διαλόγου.
Η τηλεφωνική επικοινωνία Τραμπ-Πούτιν, σύμφωνα τόσο με την εκτίμηση BBC όσο και του CNN, δεν έδειξε καμία ουσιαστική μεταβολή στις ρωσικές θέσεις.
Η Μόσχα εξακολουθεί να επιδιώκει πλήρη έλεγχο των κατεχόμενων ουκρανικών εδαφών και την επιβολή περιορισμών στην ανεξαρτησία του Κιέβου μετά τον πόλεμο. Για τη Ρωσία, το σημαντικότερο δεν είναι να επιτύχει άμεσα συμφωνία, αλλά να κρατά ζωντανή την ψευδαίσθηση της προόδου στις διαπραγματεύσεις, ώστε να περιορίζει τις κινήσεις ενίσχυσης της Ουκρανίας.
Σε κάθε περίπτωση, όπως σημείωσε το CNN, «στη διπλωματία το timing είναι το παν», και το Κρεμλίνο φαίνεται να το γνωρίζει καλά.
Το τηλεφώνημα Πούτιν-Τραμπ, εν μέσω της συζήτησης για τους Tomahawk, ήταν μια έγκαιρη ρωσική παρέμβαση για να προλάβει τυχόν αρνητικές για τη Μόσχα αποφάσεις στην Ουάσιγκτον.