Αποφασισμένος να μην κάνει βήμα πίσω εμφανίστηκε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, μετά το δικαστικό μπλόκο στους σαρωτικούς δασμούς του – ένα μεγάλο πλήγμα στην οικονομική πολιτική που ξεκίνησε επιστρέφοντας στον Λευκό Οίκο.
Το Δικαστήριο Διεθνούς Εμπορίου των ΗΠΑ έκρινε ότι ο Τραμπ υπερέβη την εξουσία του επικαλούμενος τον νόμο περί Διεθνών Οικονομικών Εξουσιών Έκτακτης Ανάγκης του 1977 για να κηρύξει κατάσταση εθνικής έκτακτης ανάγκης και να δικαιολογήσει τους σαρωτικούς δασμούς, οι οποίοι ανέτρεψαν την εμπορική πολιτική που ακολουθούσε επί δεκαετίες η Ουάσιγκτον. Η κυβέρνηση Τραμπ άσκησε έφεση λίγα λεπτά μετά την ετυμηγορία του δικαστηρίου.
Ενώ ο ίδιος ο Τραμπ σε μια ανάρτησή του στην πλατφόρμα του το Truth Social, ανέβασε μια φωτογραφία που τον δείχνει να βαδίζει σε έναν σκοτεινό δρόμο με τον υπέρτιτλο, «Είναι σε αποστολή από τον Θεό». Η φωτογραφία συνοδεύεται από τη λεζάντα: «Και τίποτε δεν μπορεί να σταματήσει αυτό που έρχεται».
Τι είπαν οι δικαστές και εξόργισαν τον Τραμπ
Οι δικαστές σημείωσαν στο σκεπτικό της απόφασής τους ότι μόνο το Κογκρέσο μπορεί να ελέγχει τις εμπορικές σχέσεις των ΗΠΑ με άλλες χώρες και ότι ο πρόεδρος δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει εξουσίες έκτακτης ανάγκης για τον σκοπό αυτό.
Το δικαστήριο πρόσθεσε ότι η απόφασή του δεν αφορά στο κατά πόσον οι δασμοί του Τραμπ είναι καλή ιδέα ή όχι, αλλά ότι ο νόμος δεν επιτρέπει στον πρόεδρο να τους χρησιμοποιεί με αυτόν τον τρόπο.
Υποβλήθηκαν δύο αγωγές εις βάρος των δασμών του Τραμπ, η μία από το Κέντρο Δικαιοσύνης Liberty εκ μέρους πέντε μικρών αμερικανικών επιχειρήσεων που βασίζονται σε εισαγωγές και η άλλη από 13 πολιτείες των ΗΠΑ, με επικεφαλής τον Γενικό Εισαγγελέα του Όρεγκον, Νταν Ρέιφιλντ.
Οι επιχειρήσεις δήλωσαν ότι οι δασμοί θα τους προκαλούσαν οικονομική ζημία, ενώ ο Ρέιφιλντ χαρακτήρισε τους δασμούς του Τραμπ «παράνομους, απερίσκεπτους και οικονομικά καταστροφικούς».
Τα επόμενα βήματα
Βάσει της δικαστικής απόφασης η κυβέρνηση Τραμπ έχει προθεσμία δέκα ημερών για να ολοκληρώσει τη γραφειοκρατική διαδικασία αναστολής των δασμών, ενώ η υπόθεση πρέπει να περάσει και από τη διαδικασία έφεσης μέχρι και το Ανώτατο Δικαστήριο.
Αν δεν πετύχει η κυβέρνηση Τραμπ στην έφεσή της, η Υπηρεσία Τελωνείων και Προστασίας των Συνόρων των ΗΠΑ (CBP) θα εκδώσει οδηγίες προς τους υπαλλήλους της, όπως δήλωσε στο BBC ο Τζον Λέοναρντ, πρώην κορυφαίος αξιωματούχος της CBP.
Αλλά αν όλα τα δικαστήρια επικυρώσουν την απόφαση, οι επιχειρήσεις που αναγκάστηκαν να πληρώσουν δασμούς θα λάβουν έντοκες επιστροφές για τα ποσά που κατέβαλαν.
Σύμφωνα με τον Στέφεν Ινές της SPI Asset Managment με την απόφασή τους «οι δικαστές των ΗΠΑ έστειλαν ένα σαφές μήνυμα: "Το Οβάλ Γραφείο δεν είναι γραφείο συναλλαγών και το Σύνταγμα δεν είναι λευκή επιταγή"».
Από την πλευρά του ο Πολ Άσγουορθ της Capital Economics σημείωσε ότι το δικαστικό μπλόκο «προφανώς θα επηρεάσει την προσπάθεια της κυβέρνησης Τραμπ να κλείσει γρήγορα εμπορικές "συμφωνίες" στη διάρκεια της 90ήμερης παύσης των δασμών και προέβλεψε ότι άλλες χώρες «θα περιμένουν να δουν» τι θα γίνει στη συνέχεια.