Τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου των εκλογών στη Γαλλία είναι πιο περίπλοκα από ό,τι φαίνονται για τον Μακρόν. Ποια είναι τα έως τώρα συμπεράσματα;
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν κατέλαβε την πρώτη θέση, ξεπερνώντας την ακροδεξιά Μαρί Λεπέν στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών στη Γαλλία την Κυριακή. Η πορεία, όμως, δείχνει μια πολύ πιο στενή σύγκρουση στον δεύτερο γύρο σε σχέση με πέντε χρόνια πριν.
Και ενώ οι δημοσκοπήσεις προοιωνίζονται ότι ο Μακρόν λογικά θα διατηρήσει την προεδρία του σε δύο εβδομάδες, τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου δείχνουν ότι ο νυν πρόεδρος δεν μπορεί να επαναπαυθεί στις δάφνες του.
Η Λεπέν θα μπορεί να υπολογίζει σε ψηφοφόρους από τον ακροδεξιό πρώην τηλεοπτικό σταρ και νυν πολιτικό Ερίκ Ζεμούρ, ο οποίος κάλεσε τους υποστηρικτές του να τη στηρίξουν στις 24 Απριλίου.
Παράλληλα, ο αριστερός Ζαν-Λικ Μελανσόν τα πήγε καλύτερα από ό,τι αναμενόταν και προκαλεί αρκετή αβεβαιότητα για το αποτέλεσμα, καθώς οι ψηφοφόροι του προέρχονται από διαφορετικές ομάδες. Πολλοί είναι πιθανό να απόσχουν στον δεύτερο γύρο, ενώ άλλοι θα χωριστούν μεταξύ του Γάλλου προέδρου και της Λεπέν.
Το Politico παραθέτει πέντε συμπεράσματα από τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών:
1. Μακρόν και Λεπέν κυβερνούν την «πολιτική φωλιά» στη Γαλλία
Η επανάληψη του δεύτερου γύρου του 2017 στη Γαλλία επιβεβαιώνει την πολιτική ανάλυση του Μακρόν και της Λεπέν: ότι το χάσμα μεταξύ αριστεράς και δεξιάς δεν επικρατεί πλέον στη Γαλλία και έχει αντικατασταθεί από μια αντίθεση ανάμεσα σε ένα κυρίαρχο μπλοκ που είναι φιλοευρωπαϊκό και ανοιχτό στον έξω κόσμο από τη μια πλευρά, και στους εθνικιστές από την άλλη.
Και οι δύο υποψήφιοι συγκέντρωσαν περισσότερες ψήφους από ό,τι πριν από πέντε χρόνια, αφήνοντας την παραδοσιακή δεξιά και αριστερά σε μια ακόμη πιο σαθρή κατάσταση. Ο Μακρόν ανέβηκε από το 24% στον πρώτο γύρο του 2017 στο 27,6% χθες και η Λεπέν από το 21,3% στο 23,4%.
Το χάσμα μεταξύ τους, όμως, είναι μεγαλύτερο από την προηγούμενη φορά, δείχνοντας ότι ο Μακρόν κατάφερε να συγκεντρώσει τις περισσότερες ψήφους παρά τις διαμάχες στο τελευταίο χιλιόμετρο της εκστρατείας, συμπεριλαμβανομένης της υπερβολικής χρήσης συμβουλευτικών εταιρειών με κρατικές δαπάνες. Αλλά το ακροδεξιό μπλοκ -η Μαρί Λεπέν, ο Ερίκ Ζεμούρ και ο εθνικιστής Νικολά Ντιπόν-Ενιάν μαζί- συγκέντρωσε το 30% των συνολικών ψήφων.
2. Ο Ζεμούρ δεν έγινε ο νέος Τραμπ
Ο Ζεμούρ, ένας 63χρονος τηλεοπτικός σταρ που αποφάσισε να γίνει πολιτικός, τον Οκτώβριο έβγαινε δεύτερος πίσω από τον Μακρόν σε κάποιες δημοσκοπήσεις. Ωστόσο, η πτώση του ήταν θεαματική λόγω της σημαντικής έλλειψης αξιοπιστίας που διαπιστώθηκε όταν ξεκίνησε ο πόλεμος στην Ουκρανία και ανασύρθηκαν προηγούμενα σχόλιά του, στα οποία επαινούσε τον Ρώσο πρόεδρο, Βλαντίμιρ Πούτιν. Τελικά, έλαβε μόλις ένα 7%.
Παρά τις σκληρές και αδυσώπητες μάχες τους σε όλη την εκστρατεία, ο Ζεμούρ υποστήριξε γρήγορα τη Λεπέν. «Έχω διαφωνίες με τη Μαρί Λεπέν», είπε στην ομιλία που παραχώρησε την Κυριακή, «αλλά ο άνθρωπος που είναι αντίπαλος της Λεπέν άφησε να μπουν δύο εκατομμύρια μετανάστες… Αρα, θα ήταν χειρότερα αν επανεκλεγόταν. Γι' αυτό καλώ τους ψηφοφόρους μου να ψηφίσουν τη Μαρί Λεπέν».
Αν αυτό σημαίνει ότι θα υπάρξει μια μακροπρόθεσμη ακροδεξιά συμμαχία παραμένει ανοιχτό. Πάντως, ο Νικολάς Μπέι και ο Ζιλμπέρτ Κογιάρντ, δύο ευρωβουλευτές που αποχώρησαν από το κόμμα της Λεπέν για να ενταχθούν σε αυτό του Ζεμούρ, δεν υποστήριξαν μια πιθανή συμμαχία με τη Λεπέν, σε περίπτωση που κερδίσει τον δεύτερο γύρο.
3. Μελανσόν, ο τελευταίος άνδρας της αριστεράς που αιφνιδιάζει
Ο Ζαν-Λικ Μελανσόν, που βγήκε ισχυρός από αυτές τις εκλογές φτάνοντας στην τρίτη θέση με περίπου 22% των ψήφων, κατάφερε να συγκεντρώσει τις περισσότερες από τις ψήφους της αριστεράς στη χώρα. Είναι η μεγαλύτερη έκπληξη του πρώτου γύρου, αφού, παρόλο που οι δημοσκόποι συνέχισαν να δείχνουν την ανοδική του τάση τις τελευταίες εβδομάδες, δεν περίμενε κανείς να φτάσει τόσο κοντά στη Λεπέν.
Τις προηγούμενες εβδομάδες ανέβηκε στις δημοσκοπήσεις και τελικά επωφελήθηκε από το γεγονός ότι θεωρείται ο μόνος βιώσιμος υποψήφιος της αριστεράς. Άλλοι αριστεροί υποψήφιοι, όπως ο κομμουνιστής Φαμπιέν Ρουσέλ και ο Γιανίκ Ζαντό των Πρασίνων, κατέληξαν χειρότερα από το αναμενόμενο.
Οι ψηφοφόροι του αναμένεται να παίξουν βασικό ρόλο στον δεύτερο γύρο. «Δεν πρέπει να δώσετε καμία ψήφο στη κυρία Λεπέν», επανέλαβε τρεις φορές κατά την ομιλία του την Κυριακή. Ωστόσο, δεν ζήτησε συγκεκριμένα ψήφο υπέρ του Μακρόν, αφήνοντας στο εκλογικό του σώμα την επιλογή είτε να μην ψηφίσει είτε να στηρίξει τον Γάλλο πρόεδρο.
Δημοσκόπηση προβλέπει ότι σχεδόν οι μισοί ψηφοφόροι του Μελανσόν θα απέχουν στον δεύτερο γύρο, ενώ οι υπόλοιποι αναμένεται να χωριστούν μεταξύ Μακρόν και Λεπέν.
4. Τα πρώην κυβερνώντα κόμματα είναι νεκρά
Αυτές οι προεδρικές εκλογές ολοκλήρωσαν αυτό που ξεκίνησε ο Μακρόν το 2017: Τα πρώην κυβερνώντα κόμματα, οι Σοσιαλιστές και οι Συντηρητικοί, έχουν πλέον καταστραφεί οριστικά και είναι δύσκολο να προβλέψουμε πώς θα μπορούσαν να ανακάμψουν.
Η Βαλερί Πεκρές, η οποία εκπροσωπούσε τους Συντηρητικούς (Les Républicains) σημείωσε κάτω από 5%, προκαλώντας διπλή αμηχανία: Δεν είναι μόνο το χαμηλότερο αποτέλεσμα του κόμματος στην ιστορία του, αλλά σημαίνει επίσης ότι δεν θα λάβει καν την αποζημίωση για τα έξοδα της προεκλογικής του εκστρατείας, καθώς τα κόμματα πρέπει να φτάσουν το όριο του 5% για να πάρουν τα χρήματά τους πίσω.
Επίσης, οι μακροχρόνιες διχόνοιες έγιναν σαφείς αμέσως μετά τα αποτελέσματα, καθώς η Πεκρές είπε ότι θα ψήφιζε υπέρ του Μακρόν, ενώ ο δεξιός εσωτερικός αντίπαλός της, Ερίκ Σιότι, είπε ότι δεν θα το έκανε.
Όσο για τη σοσιαλίστρια δήμαρχο του Παρισιού, Αν Ινταλγκό, δεν μπόρεσε να φτάσει ούτε το 2%. Αυτό είναι τρεις φορές λιγότερο από την ήδη ιστορικά χαμηλή συγκέντρωση ψήφων του υποψηφίου των Σοσιαλιστών, Μπενουά Αμόν, το 2017.
5. Αποχή λιγότερη από την αναμενόμενη
Τα ποσοστά αποχής ήταν σίγουρα υψηλά, αλλά όχι όσο υψηλά αναμενόταν. Η αποχή υπολογίζεται σε περίπου 26% από την Ipsos. Το ποσοστό είναι μεγαλύτερο του 2017, όταν το 77% των ατόμων που έχουν δικαίωμα ψήφου ψήφισαν και το 23% παρέμεινε σπίτι.
Ωστόσο, το ποσοστό αποχής είναι χαμηλότερο από το 2002. Πριν από δύο δεκαετίες, σχεδόν το 28,5% των Γάλλων αποφάσισαν να μείνουν στο σπίτι, κάτι που βοήθησε τον Ζαν-Μαρί Λεπέν, τον πατέρα της Μαρί, να περάσει για πρώτη φορά στον δεύτερο γύρο.
Το αποτέλεσμα, πάντως, αψηφά ορισμένους δημοσκόπους, οι οποίοι είχαν προβλέψει ότι ένα ποσοστό-ρεκόρ της τάξης του 30% των ψηφοφόρων δεν θα έμπαινε στον κόπο να ψηφίσει.