Για την αυξανόμενη σημασία της Αρμενίας στο «παιχνίδι» γάτας - ποντικιού που παίζει η Μόσχα με τις δυτικές κυρώσεις αναφέρονται όλο και συχνότερα πηγές από το Κίεβο.
Δεν είναι μυστικό ότι πολλές από τις δυτικές κυρώσεις που επιβάλλονται για περισσότερο από ενάμιση χρόνο (ορισμένες ήδη από τη Ρωσική εισβολή στην Κριμαία) δεν έχουν το αναμενόμενο αποτέλεσμα ενώ σε ορισμένους τομείς η Ρωσία δεν φαίνεται να έχει πληγεί παρά μόνον ελάχιστα. Ίδιες πηγές αναφέρουν ότι η εξάρτηση της Αρμενίας από τη Ρωσία μπορεί να της στοιχίσει ακριβά όσον αφορά στις σχέσεις της με τη δύση ήδη το επόμενο διάστημα.
Οι κυρώσεις προς τη Ρωσία λειτουργούν προς δύο κατευθύνσεις: Στις εξαγωγές και στις εισαγωγές. Όσον αφορά τις εξαγωγές, προσπάθειες της Ευρώπης, των ΗΠΑ, της Μ. Βρετανίας, του Καναδά και άλλων κρατών είναι να διακοπεί η εισροή των χρημάτων με τα οποία η Μόσχα χρηματοδοτεί τον επεκτατικό της πόλεμο. Κυρίως αυτό στοχεύει τους γαιάνθρακες (φυσικό αέριο, πετρέλαιο και παράγωγα), μεταλλεύματα, πρώτες ύλες κ.ά, οι εισαγωγές αφορούν κυρίως προϊόντα τεχνολογίας πάσης φύσεως, και κυρίως τα “διπλής χρήσεως”. “Διπλής χρήσεων” λέγονται εκείνα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για στρατιωτικούς σκοπούς, είτε ολόκληρα είτε εξαρτήματά τους.
Μέσω εικονικών εταιρειών οι Ρώσοι κάνουν «παράλληλο εμπόριο»
Σύμφωνα με τον ελληνικής καταγωγής Ουκρανό αναλυτή Μαξίμ Γυαλί, στη Ρωσία δεν παράγονται σχεδόν καθόλου προϊόντα σύγχρονης τεχνολογίας με αποτέλεσμα ακόμα και οι πύραυλοι με τους οποίους ο ρωσικός στρατός χτυπάει τις ουκρανικές πόλεις να περιέχουν κρίσιμα ανταλλακτικά που φτιάχνονται στη Δύση. Η Μόσχα στόχευε να καλύψει αυτό το κενό εν μέρει με τη βοήθεια της Κίνας αλλά εκείνη δεν φαίνεται διατεθειμένη να χαλάσει τις σχέσεις της με τη Δύση για να σώσει το καθεστώς Πούτιν. Για αυτό η Ρωσία απευθύνεται σε αυτό που οι Ρώσοι αποκαλούν «παράλληλο εμπόριο», δηλαδή οι εξαγωγές δυτικών προϊόντων όχι απευθείας αλλά μέσω άλλων χωρών - πολλές φορές με τη χρήση εικονικών εταιρειών.
«Αυτή είναι μια αρκετά επικερδής μπίζνα, δηλαδή το να κάνει μια χώρα τον μεσάζοντα. Χωρίς να παράγει η ίδια κάτι μεταπουλάει τα προϊόντα βάζοντας μέσα στην τιμή και το δικό της «ποσοστό». Τέτοια δυνατότητα “εύκολου χρήματος” δεν πέρασε απαρατήρητη από τις χώρες της Κεντρικής Ασίας, όπως το Ουζμπεκιστάν, Καζακστάν αλλά και τη γειτονική μας Τουρκία. Βλέποντας την κατάσταση και με τις συνεχείς πιέσεις του Κιέβου, τουλάχιστον δύο τελευταία πακέτα κυρώσεων περιείχαν αρκετά μέτρα για την καταπολέμηση αυτού του συστήματος. Και σύμφωνα με τις πληροφορίες αυτές οι πιέσεις θα ενταθούν αισθητά το επόμενο διάστημα, κάτι που φαίνεται να το αντιλαμβάνονται οι ίδιες οι χώρες που συμμετέχουν σε αυτό, εισάγοντας μέτρα για τον περιορισμό αυτού του «παρεμπορίου». Οι σχέσεις τους με τις ΗΠΑ και τη δύση αξιολογούνται συνήθως ως πολύ πιο σημαντικές από το όποιο πρόσκαιρο κέρδος ή τις σχέσεις με τη Ρωσία» τονίζει ο Γυαλί.
Και αν η άσκηση πίεσης προς αυτές τις χώρες είναι μια σχετικά βατή υπόθεση, όσον αφορά την Αρμενία, η κατάσταση φαίνεται πλέον να είναι πιο περίπλοκη. Σε πρόσφατο κείμενό της ουκρανική ιστοσελίδα Telegraf σημειώνει: «Με φόντο τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο εμπορικός τζίρος μεταξύ της Αρμενίας και της Ρωσικής Ομοσπονδίας κυριολεκτικά “απογειώθηκε”: το 2022, οι αρμενικές εξαγωγές στη Ρωσική Ομοσπονδία ανήλθαν σε 2,4 δισεκατομμύρια δολάρια, που είναι 185,7% περισσότερες από 2021; Οι ρωσικές εισαγωγές στην Αρμενία ανήλθαν σε 2,6 δισ. δολάρια, σημειώνοντας αύξηση 44,5%». Ανάλογα δημοσιεύματα εμφανίζονται όλο και συχνότερα σε ουκρανικά και διεθνή ΜΜΕ.
«Όπως ξέρουμε από δημοσιεύματα ξένων ΜΜΕ και από άλλες πηγές, το θέμα απασχολεί πλέον σοβαρά τη δύση. Όχι μόνον επειδή οι εμπορικές συναλλαγές μεταξύ Ρωσίας και Αρμενίας έχουν αυξηθεί σημαντικά και όλοι καταλαβαίνουν για ποιο λόγο έχει συμβεί αυτό αλλά και επειδή η Αρμενία φαίνεται να πέφτει όλο και περισσότερο σε οικονομική πολιτική εξάρτηση από τη Μόσχα. Δεν θεωρώ ότι αυτό είναι μια καλή κίνηση εκ μέρους του Πασινιάν γιατί η ιστορία των τελευταίων δεκαετιών σχέσης των δύο χωρών, με αποκορύφωμα τον πόλεμο στο Ν. Καραμπάχ έχει αποδείξει περίτρανα ότι κανείς δεν μπορεί να βασίζεται στη Μόσχα σε κρίσιμους για το κράτος τομείς. Και αυτό δεν είναι μόνο πρόβλημα για την Ουκρανία ή γενικά το φιλο-δυτικό μπλοκ αλλά είναι πρωτίστως πρόβλημα για την ίδια την Αρμενία» σχολιάζει στο iefimerida.gr ο Μαξίμ Γυαλί.