Την ώρα που Ισραήλ και Ιράν τηρούν την κατάπαυση του πυρός, οι ΗΠΑ προσπαθούν με κάθε τρόπο να ξεκινήσουν εκ νέου τις συνομιλίες με την Τεχεράνη.
Ειδικότερα, η κυβέρνηση Τραμπ φαίνεται να εξετάζει το ενδεχόμενο να βοηθήσει το Ιράν να αποκτήσει πρόσβαση σε 30 δισ. δολάρια για την οικοδόμηση ενός πυρηνικού προγράμματος παραγωγής πολιτικής ενέργειας, σύμφωνα με το CNN, που επικαλείται τέσσερις πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα.
Μάλιστα, οι δύο πλευρές φαίνεται να έχουν επαφές στο παρασκήνιο και μετά την κατάπαυση του πυρός, όπως είχε συμβεί και κατά τη διάρκεια των στρατιωτικών χτυπημάτων σε Ιράν και Ισραήλ.
Οι προτάσεις που εξετάζει η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ
Αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ τόνισαν ότι έχουν διατυπωθεί διάφορες προτάσεις σε πρώιμο στάδιο, όμως έχουν ως σταθερά το Ιράν να μην έχει εμπλουτισμένο ουράνιο.
Ορισμένες λεπτομέρειες διαμορφώθηκαν σε μια μυστική, πολύωρη συνάντηση μεταξύ του ειδικού απεσταλμένου των ΗΠΑ, Στιβ Γουίτκοφ, και των εταίρων του Κόλπου στον Λευκό Οίκο την περασμένη Παρασκευή, την ημέρα πριν από τα στρατιωτικά πλήγματα των ΗΠΑ κατά του Ιράν, δήλωσαν στο CNN δύο πηγές που γνωρίζουν τη συνάντηση.
Μεταξύ των όρων που συζητούνται, οι οποίοι δεν έχουν αναφερθεί προηγουμένως, είναι μια επένδυση ύψους περίπου 20-30 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε ένα νέο ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα μη εμπλουτισμού, το οποίο θα χρησιμοποιηθεί για πολιτικούς ενεργειακούς σκοπούς, δήλωσαν στο CNN αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ και πηγές που γνωρίζουν την πρόταση.
Ένας αξιωματούχος επέμεινε ότι τα χρήματα δεν θα προέλθουν απευθείας από τις ΗΠΑ, οι οποίες προτιμούν να πληρώσουν τον λογαριασμό οι Άραβες εταίροι τους.
Οι επενδύσεις στις εγκαταστάσεις πυρηνικής ενέργειας του Ιράν έχουν συζητηθεί σε προηγούμενους γύρους πυρηνικών συνομιλιών τους τελευταίους μήνες.
«Οι ΗΠΑ είναι πρόθυμες να ηγηθούν αυτών των συνομιλιών» με το Ιράν, δήλωσε ο αξιωματούχος της κυβέρνησης Τραμπ στο CNN. «Και κάποιος θα πρέπει να πληρώσει για την κατασκευή του πυρηνικού προγράμματος, αλλά δεν θα αναλάβουμε αυτή τη δέσμευση».
Άλλα κίνητρα περιλαμβάνουν τη δυνητική άρση ορισμένων κυρώσεων κατά του Ιράν και τη δυνατότητα πρόσβασης της Τεχεράνης στα 6 δισεκατομμύρια δολάρια που βρίσκονται σήμερα σε ξένους τραπεζικούς λογαριασμούς και τα οποία δεν μπορεί να χρησιμοποιεί ελεύθερα, σύμφωνα με το σχέδιο που περιγράφεται στο CNN.
Μια άλλη ιδέα που διατυπώθηκε την περασμένη εβδομάδα, και εξετάζεται επί του παρόντος, είναι να πληρώσουν οι υποστηριζόμενοι από τις ΗΠΑ σύμμαχοι στον Κόλπο για να αντικαταστήσουν την πυρηνική εγκατάσταση στο Φορντό -την οποία οι ΗΠΑ χτύπησαν με διατρητικές βόμβες το Σαββατοκύριακο- με το πρόγραμμα μη εμπλουτισμού, δήλωσαν δύο πηγές που γνωρίζουν το θέμα. Δεν ήταν άμεσα σαφές εάν το Ιράν θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει την ίδια την εγκατάσταση, ούτε ήταν σαφές πόσο σοβαρά εξετάζεται αυτή η πρόταση.
«Υπάρχουν πολλές ιδέες που διατυπώνονται από διάφορους και πολλοί από αυτούς προσπαθούν να είναι δημιουργικοί», δήλωσε στο CNN μία από τις πηγές που γνωρίζουν τις συζητήσεις.
«Νομίζω ότι είναι εντελώς αβέβαιο τι θα συμβεί εδώ», δήλωσε μια άλλη πηγή που γνωρίζει τους πέντε πρώτους γύρους συνομιλιών μεταξύ των ΗΠΑ και του Ιράν που έγιναν πριν από τα ισραηλινά και αμερικανικά πλήγματα στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.
«Δεν υπάρχει ακόμη πλάνο για επανάληψη των διαπραγματεύσεων με τις ΗΠΑ», λέει ο Ιρανός ΥΠΕΞ
Το Ιράν δήλωσε σήμερα ότι δεν υπάρχει ακόμη «πλάνο» για επανάληψη των διαπραγματεύσεων για το πυρηνικό πρόγραμμα με τις ΗΠΑ, μετά την ανακοίνωση του Ντόναλντ Τραμπ την Τετάρτη, στη σύνοδο του ΝΑΤΟ στη Χάγη, για συνομιλίες «την ερχόμενη εβδομάδα».
«Οι εικασίες για επανάληψη των διαπραγματεύσεων δεν πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη. Θα ήθελα να πω ξεκάθαρα ότι καμία συμφωνία ή διευθέτηση δεν επιτεύχθηκε με σκοπό τη διεξαγωγή νέων διαπραγματεύσεων. Δεν υπάρχει ακόμη πλάνο για την έναρξη διαπραγματεύσεων» δήλωσε ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών, Αμπάς Αραγτσί, στην ιρανική κρατική τηλεόραση.
Για επαφές με το Ιράν χωρίς συνομιλίες για το πυρηνικό πρόγραμμα κάνει λόγο η Ουάσιγκτον
Την ίδια ώρα, η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Κάρολαϊν Λέβιτ δήλωνε ότι η κυβέρνηση Τραμπ συνεχίζει να είναι σε «στενή επικοινωνία με τους Ιρανούς», αλλά δεν έχουν προγραμματιστεί επί του παρόντος συνομιλίες για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης.
«Δεν έχουμε προγραμματίσει τίποτα προς το παρόν, αλλά μίλησα με τον ειδικό απεσταλμένο μας (Στιβ Γουίτκοφ) εκτενώς σήμερα το πρωί και μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι συνεχίζουμε να είμαστε σε στενή επικοινωνία με τους Ιρανούς και μέσω των διαμεσολαβητών μας επίσης».
Η Λέβιτ πρόσθεσε ότι η κυβέρνηση «εστιάζει πάντα στη διπλωματία και στην ειρήνη και θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι μπορούμε να φτάσουμε σε ένα σημείο όπου το Ιράν θα συμφωνήσει σε ένα πυρηνικό πρόγραμμα χωρίς εμπλουτισμό για μη στρατιωτικούς σκοπούς».