Παλαιότερα, τα superyachts θεωρούνταν αυτά άνω των 30 μέτρων. Σήμερα, οι παραγγελίες εστιάζουν περισσότερο σε megayachts άνω των 100 μέτρων.
Τα γιοτ των πλουσίων γίνονται όλο και μεγαλύτερα τα τελευταία χρόνια.
Η τάση αυτή είναι τεκμηριωμένη από στατιστικά δεδομένα της ναυπηγικής βιομηχανίας, αναφορές εταιρειών κατασκευής superyachts, και εξειδικευμένα μέσα ενημέρωσης όπως το Boat International ή το SuperYacht Times.
Οι παραγγελίες πλέον εστιάζουν σε σκάφη 100–150 μέτρων
Στη δεκαετία του 2000, ένα «μεγάλο» γιοτ θεωρούνταν το πολύ 50 μέτρα.
Σήμερα, οι μεσαίου μεγέθους σκάφη (40–80 μ.) και μεγάλα γιοτ άνω των 80 μ. κυριαρχούν. Οι παραγγελίες πλέον εστιάζουν σε σκάφη 100–150 μέτρων.
Σύμφωνα με τις ετήσιες εκθέσεις του Global Order Book, κάθε χρόνο καταγράφεται νέο ρεκόρ στον αριθμό και το μήκος των υπό ναυπήγηση megayachts. Για το 2024 και το 2025, έχουν παραγγελθεί δεκάδες γιοτ άνω των 100 μέτρων, γεγονός αδιανόητο πριν από δύο δεκαετίες.
Ναυπηγεία όπως η Lürssen, η Feadship, η Benetti, και άλλες έχουν επενδύσει σε υποδομές για να εξυπηρετούν πολύ μεγαλύτερα σκάφη. Τα νέα γιοτ περιλαμβάνουν ελικοδρόμια, υποβρύχια, γκαράζ για tender και ακόμα και μικρά… υποβρύχια σκάφη.
Τι θεωρείται ως σούπερ γιοτ
Αλλά τι ακριβώς είναι ένα σούπερ γιοτ; Αν και δεν υπάρχει επίσημη παγκόσμια ταξινόμηση, ο ιστότοπος και το περιοδικό Boat International το περιγράφουν ως «πολυτελές, ιδιωτικό γιοτ μήκους 24 μέτρων ή περισσότερο, με επαγγελματικό πλήρωμα».
Το περιοδικό αναφέρει ότι οι παγκόσμιες πωλήσεις αυξήθηκαν ραγδαία μετά την πανδημία του Covid. Καθώς οι υπερπλούσιοι δεν μπορούσαν να επισκεφθούν πολυτελή ξενοδοχεία, τα οποία ήταν όλα κλειστά κατά τη διάρκεια της πανδημίας, πολλοί στράφηκαν στα σούπερ γιοτ.
Ως αποτέλεσμα, το 2022 κατασκευάστηκαν ή παραγγέλθηκαν 1.024 νέα σούπερ γιοτ σε όλο τον κόσμο, μια αύξηση 25% σε σχέση με το 2021 και ένα νέο ρεκόρ, σύμφωνα με τα στοιχεία του Boat International. Ο αριθμός αυτός αυξήθηκε σε 1.203 το 2023 - ένα νέο ρεκόρ.
«Μετά την πανδημία, οι άνθρωποι θεωρούσαν τα σούπερ γιοτ τους ως ασφαλή καταφύγια τόσο για τους ίδιους όσο και για τους συγγενείς τους», λέει μιλώντας στο BBC η Barbara Amerio, συνιδιοκτήτρια της ιταλικής οικογενειακής εταιρείας κατασκευής σούπερ γιοτ Amer.
Προσθέτει ότι οι δισεκατομμυριούχοι εκτιμούν πλέον ακόμη περισσότερο τον προσωπικό τους χώρο και την ανεξαρτησία τους. «Ζήτησαν μεγαλύτερα παράθυρα, περισσότερο χώρο έξω και να μπορούν να αγγίζουν πιο εύκολα το νερό της θάλασσας».
Ενώ ο συνολικός αριθμός των σούπερ γιοτ που κατασκευάζονται ή έχουν παραγγελθεί αναμένεται να μειωθεί ελαφρώς φέτος σε 1.138, τα σκάφη γίνονται κατά μέσο όρο μεγαλύτερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Boat International.
Μέχρι στιγμής, φέτος κατασκευάζονται 61 σκάφη μήκους 76 μέτρων και άνω, έναντι 55 το 2024. Στην κατηγορία των 46 έως 60 μέτρων, ο αριθμός αυξήθηκε από 159 σε 175. Εν τω μεταξύ, οι πωλήσεις των μικρότερων σούπερ γιοτ, μεταξύ 24 και 27 μέτρων, μειώθηκαν από 321 σε 286.
«Είναι σαφές ότι ορισμένοι από τους νέους πελάτες που βρήκε η βιομηχανία κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19 αναβαθμίζουν τις επιλογές τους», λέει η κα. Amerio.
Ο αρχισυντάκτης του περιοδικού «Boat International», Stewart Campbell, λέει ότι ανεξάρτητα από το μέγεθος του σούπερ γιοτ που αγοράζουν οι άνθρωποι, «οι σχεδιαστές και οι ναυπηγοί γίνονται πολύ έξυπνοι στο να χωράνε όλο και περισσότερο όγκο στα κύτη, προσφέροντας στους ιδιοκτήτες πολύ περισσότερο χώρο στο σκάφος».
Ως αποτέλεσμα, τα σημερινά σούπερ γιοτ διαθέτουν όλο και περισσότερα, από ελικοδρόμια μέχρι κινηματογράφους, γυμναστήρια, σαλόνια ομορφιάς και σάουνες.
Όπως μπορείτε να φανταστείτε, οι τιμές είναι εξαιρετικά υψηλές. Μπορείτε να πληρώσετε 36 εκατομμύρια ευρώ για ένα καινούργιο μικρό σκάφος και έως 295 εκατομμύρια ευρώ για ένα σκάφος μήκους 105 μέτρων με όλα τα προαιρετικά εξτρά.
Τα μισά από όλα τα σούπερ γιοτ συνεχίζουν να κατασκευάζονται στην Ιταλία, όπου τα ναυπηγεία της χώρας κατασκευάζουν σήμερα σκάφη συνολικού μήκους 22.195 μέτρων. Η Τουρκία βρίσκεται στη δεύτερη θέση, ακολουθούμενη από τις Κάτω Χώρες, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ταϊβάν, τη Γερμανία, τις ΗΠΑ και την Κίνα.
Το 2023, οι Ιταλοί ναυπηγοί κέρδισαν 8,3 δισεκατομμύρια ευρώ από την κατασκευή σούπερ γιοτ, ένα ρεκόρ. Η κα. Amerio λέει ότι το ναυπηγείο της «παράγει μόνο λίγα υψηλής ποιότητας» σούπερ γιοτ κάθε χρόνο, «αριστουργήματα με μοναδικές λεπτομέρειες».
Προσθέτει ότι οι Ιταλοί κατασκευαστές γιοτ υποστηρίζονται από ένα σταθερό δίκτυο τοπικών τεχνιτών. «Στην Ιταλία βρίσκουμε όλα όσα χρειαζόμαστε». Η κα. Amerio επισημαίνει ότι μπορεί να οδηγήσει μέχρι τα λατομεία της Τοσκάνης από την έδρα της εταιρείας της στην ακτή της Λιγουρίας, αν χρειαστεί να παραγγείλει μάρμαρο.
Όσον αφορά τους δισεκατομμυριούχους και τους πολυεκατομμυριούχους που αγοράζουν σούπερ γιοτ, το Boat International αναφέρει ότι οι περισσότεροι προέρχονται από τις ΗΠΑ. Ωστόσο, επισημαίνει ότι θα ακολουθήσουν και άλλοι από την Τουρκία, την Ινδονησία και το Μεξικό, καθώς οι οικονομίες αυτών των χωρών αναπτύσσονται.
Εν τω μεταξύ, οι πωλήσεις σε Ρώσους αγοραστές έχουν μειωθεί λόγω των κυρώσεων που επιβλήθηκαν στη χώρα και την ελίτ της ως αποτέλεσμα της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι η αυξανόμενη ανισότητα πλούτου και η συγκέντρωση περιουσιών στα χέρια λίγων οδηγεί σε πιο φαντασμαγορικές αγορές γιοτ ως σύμβολα οικονομικού και κοινωνικού status.