Στις εννέα ώρα Ελλάδας άνοιξαν οι κάλπες στη Γερμανία. Οι εκλογές θα καθορίσουν την πολιτική έκβαση της μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρώπης έπειτα από σχεδόν 16 χρόνια διακυβέρνησης από την Άνγκελα Μέρκελ.
Σε άρθρο γνώμης μάλιστα στην εφημερίδα BILD ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ καλεί τους πολίτες να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα. Όπως επισημαίνει, η Γερμανία βρίσκεται «ενώπιον μιας πολιτικής μετάβασης», εννοώντας προφανώς το τέλος των 16 ετών διακυβέρνησης της χώρας από τη Μέρκελ. Το διακύβευμα των εκλογών είναι, σύμφωνα με τον κ. Σταϊνμάιερ, «προς ποια κατεύθυνση θα πρέπει να κινηθεί η χώρα» τα επόμενα τέσσερα χρόνια.
Εκλογές στη Γερμανία: Οι αναποφάσιστοι θα κρίνουν το αποτέλεσμα
Το αποτέλεσμα των εκλογών μοιάζει αβέβαιο, καθώς περίπου το 40% των 60,4 εκατομμυρίων ψηφοφόρων στη Γερμανία παραμένει αναποφάσιστο. Οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD) του νυν υπουργού Οικονομικών Όλαφ Σολτς φέρονται να έχουν μικρό προβάδισμα, με τις δημοσκοπήσεις να τους δίνουν το 25% των προθέσεων ψήφου. Οι Χριστιανοδημοκράτες (CDU) του Άρμιν Λάσετ συγκεντρώνουν το 22% με 23%, ιστορικό χαμηλό, σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις. Όμως η διαφορά είναι πολύ μικρή για να μπορεί κανείς να προβλέψει με βεβαιότητα το αποτέλεσμα.
Για πρώτη φορά στην ιστορία τους, οι Πράσινοι έχουν υποψήφιο για την καγκελαρία στις φετινές εκλογές, όμως η Αναλένα Μπέρμποκ είδε τη δημοτικότητά της να μειώνεται και το κόμμα αναμένεται να βρεθεί στην τρίτη θέση, με ποσοστό περίπου 17%. Πρόκειται για ιστορικό ποσοστό για τους Πράσινους, οι οποίοι μέχρι τώρα δεν είχαν ξεπεράσει το όριο του 10% παρά μόνο το 2009. Όμως ενδέχεται να υπάρξει απογοήτευση στο κόμμα, καθώς τον Απρίλιο εμφανιζόταν πρώτο στις προθέσεις ψήφου.
Όπως υπενθυμίζει πάντως η Deutsche Welle, στις γερμανικές εκλογές πριν τέσσερα χρόνια το CDU και το βαυαρικό CSU είχαν συγκεντρώσει 32,9%, το SPD 20,5%, το ακροδεξιό Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) 12,6%, οι Φιλελεύθεροι 10,7%, το κόμμα Η Αριστερά (Die Linke) 9,2% και οι Πράσινοι 8,9%.«Ενώπιον μια πολιτικής μετάβασης.
Οι διαβουλεύσεις για την επόμενη μέρα
Πρώτα προγνωστικά θα ανακοινωθούν αμέσως μετά το κλείσιμο των εκλογικών κέντρων στις επτά το απόγευμα. Η έκβαση των εκλογών όμως είναι ανοιχτή και δεν αναμένεται να ξεκαθαρίσει το τοπίο, καθώς πολλοί ψηφοφόροι, ανάμεσά τους η ίδια η Μέρκελ, επέλεξαν φέτος την επιστολική ψήφο. Αυτές οι ψήφοι δεν θα υπολογιστούν στην αρχική εκτίμηση. Κατά συνέπεια, το όνομα του νέου καγκελαρίου πιθανόν να μην γίνει γνωστό το βράδυ.
Εξάλλου θα χρειαστούν μακρές διαβουλεύσεις για τον σχηματισμό του επόμενου κυβερνητικού συνασπισμού, ο οποίος σύμφωνα με αναλυτές μάλλον θα χρειάζεται να περιλαμβάνει τρία κόμματα, κάτι που δεν έχει συμβεί στη Γερμανία από τη δεκαετία του 1950. Η 67χρονη Μέρκελ ίσως χρειαστεί να παραμείνει επικεφαλής της Γερμανίας ως το τέλος του έτους.
Γερμανία: Τα σενάρια για τον νέο κυβερνητικό συνασπισμό
Τα πιο πιθανά σενάρια για τον σχηματισμό του νέου κυβερνητικού συνασπισμού θέλουν όποιο κερδίσει την πρώτη θέση μεταξύ του SPD και του CDU να σχηματίζει κυβέρνηση με τους Πράσινους και τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες (FDP). Οι Πράσινοι επιθυμούν να συμμετάσχουν στον μελλοντικό κυβερνητικό συνασπισμό, κατά προτίμηση με το SPD.
Η Αριστερά (Die Linke) φαίνεται επίσης έτοιμη να συμμετάσχει στην κυβέρνηση, αλλά μάλλον πρέπει πρώτα να αλλάξει θέση όσον αφορά το ΝΑΤΟ.
Το ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), που εισήλθε για πρώτη φορά στη Μπούντεσταγκ πριν τέσσερα χρόνια, αναμένεται να εδραιωθεί στο πολιτικό τοπίο, συγκεντρώνοντας περίπου το 10%, πάντως κανένα κόμμα δεν προτίθεται να το συμπεριλάβει στον κυβερνητικό συνασπισμό.
Τι θα σημάνει μια στροφή προς τα αριστερά της Γερμανίας
Τις διαπραγματεύσεις για το νέο κυβερνητικό συνασπισμό ξεκινά ο υποψήφιος του κόμματος που συγκέντρωσε τις περισσότερες ψήφους στις εκλογές κι οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι αυτός ενδέχεται να είναι ο Όλαφ Σολτς, που είχε στα χέρια του το τιμόνι της γερμανικής οικονομίας στη διάρκεια της πανδημίας ως υπουργός Οικονομικών, ενώ οι επιθυμητοί εταίροι του SPD, οι Πράσινοι ενδέχεται να διπλασιάσουν τον αριθμό των εδρών τους στη Βουλή.
SPD και Πράσινοι δεν αποκλείεται να συμπράξουν με τους Φιλελεύθερους και να επιχειρήσουν –παρά τα φρένα που θα θελήσουν να βάλουν οι τελευταίοι - μια στροφή της οικονομικής ατζέντας της Γερμανίας προς τα αριστερά σε θέματα αύξησης των κοινωνικών δαπανών και της φορολόγησης των πλουσιότερων καθώς οι πολιτικοί ηγέτες επιμένουν στην ψηφιοποίηση και σε φιλικές προς το κλίμα πολιτικές και η αγωνία για τυχόν σώρευση κρατικού χρέους δείχνει κάπως να υποχωρεί. Σύμφωνα με τον Κάρστεν Μπερζέσκι, επικεφαλής μακροοικονομικής έρευνας της ING, «η συμμετοχή Πρασίνων και Φιλελευθέρων σε κυβερνητικό συνασπισμό θα φέρει τις πιο φρέσκιες, καινοτόμες δυνάμεις που είχε εδώ και καιρό κυβέρνηση στη Γερμανία».
Προς μια αύξηση των κρατικών δαπανών;
Τραπεζικοί κολοσσοί επισημαίνουν ότι κάθε άλλο παρά σίγουρη είναι η έκβαση των μετεκλογικών διαβουλεύσεων των κομμάτων για τη συγκρότηση της νέας κυβερνητικής συμμαχίας στη Γερμανία, καλώντας τους επενδυτές να προετοιμάζονται για δύο πιθανά σενάρια: έναν συνασπισμό Σοσιαλδημοκρατών, Πρασίνων και Φιλελευθέρων, ή μια οριακή νίκη των CDU/CSU υπό τον Λάσετ, που θα χρειαστούν να συμπράξουν επίσης με τους Πράσινους και τους Φιλελεύθερους.
Το πρώτο σενάριο θα συνιστούσε μια στροφή προς τα αριστερά, αλλά όχι τόσο δραματική όσο αν στη συμμαχία μετείχε στη θέση των Φιλελευθέρων το αριστερό Die Linke, εξέλιξη που θα αιφνιδίαζε πιθανώς αγορές και επενδυτές. Όποιο σχήμα κι αν προκύψει από τις διαβουλεύσεις, θα επιφορτιστεί με τη διαχείριση της ανάκαμψης της γερμανικής οικονομίας από την πανδημία, που σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία δείχνει να χάνει κάπως ατμό, εξέλιξη που ίσως ασκήσει πίεση στη νέα ηγεσία της χώρας να χαλαρώσει τους σκληρούς δημοσιονομικούς κανόνες για να προχωρήσει σε δαπάνες στην εγχώρια οικονομία. Η Γερμανία είχε υιοθετήσει στο Σύνταγμα του 2009 το λεγόμενο «φρένο του χρέους», που περιόριζε τον κρατικό δανεισμό μετά την οικονομική κρίση, αλλά λόγω της πανδημίας οι κανόνες αυτοί μπήκαν στον πάγο μέχρι το 2023 επιτρέποντας την αύξηση του χρέους της χώρας – το ποσοστό του οποίου έναντι του ΑΕΠ έφθασε το 70% την περασμένη χρονιά. Οι Φιλελεύθεροι αποζητούν επαναφορά των αυστηρών μέτρων, ενώ οι Πράσινοι επιδιώκουν μια μονιμότερη χαλάρωση των κανόνων για το χρέος και προμηνύεται σκληρό μπρα-ντε-φερ, πόσω μάλλον που ο αρχηγός του FDP, Κρίστιαν Λίντνερ εποφθαλμιά το υπουργείο Οικονομικών...