Μήνες ολόκληρους προετοιμαζόταν η ομάδα των «Reichsbürger», των ακροδεξιών «Πολιτών του Ράιχ» στη Γερμανία για την «Ημέρα Χ», κατά την οποία ήθελαν να ανατρέψουν την κυβέρνηση της χώρας με πραξικόπημα.
Αλλά τα σχέδιά τους ανέτρεψαν οι χθεσινές συντονισμένες έφοδοι της γερμανικής αστυνομίας και οι συλλήψεις αρκετών ηγετικών τους στελεχών, μεταξύ των οποίων ένας πρίγκιπας, πρώην στρατιώτες και ένα πρώην μέλος της γερμανικής Βουλής.
Από τον Νοέμβριο του 2021 τα μέλη της ακροδεξιάς οργάνωσης, που συνιστά τρομοκρατική απειλή κατά την υπουργό Εσωτερικών, Νάνσι Φέζερ, είχαν μυστικές συναντήσεις, σύμφωνα με τον γενικό εισαγγελέα της Γερμανίας, κι έκαναν ασκήσεις σκοποβολής, προετοιμαζόμενοι για το πραξικόπημα.
Στα σχέδιά τους οι ύποπτοι δεν νοιάζονταν για τη χρήση στρατιωτικής βίας ή για ανθρωποκτονίες.
«Και μόνον ο αριθμός των εφόδων και των συλλήψεων με έχει σοκάρει», δήλωσε ο κοινωνιολόγος Τίμι Ράινφρανκ, εκτελεστικός διευθυντής του Ιδρύματος Αμαντέου Αντόνιο, μιας από τις κορυφαίες ΜΚΟ της Γερμανίας που έχουν αναλάβει δράση κατά του ακροδεξιού εξτρεμισμού, του αντισημιτισμού και εθνοφυλετισμού.
«Δύσκολα μπορεί να στεφθεί με επιτυχία ένα πραξικόπημα στη Γερμανία, λόγω του ότι είναι συμπαγής η κρατική τάξη και το Σύνταγμα. Αλλά αυτοί οι άνθρωποι το θεωρούν εφικτό κι αυτό δείχνει πόσο εγκλωβισμένοι είναι στην αυταπάτη τους» λέει ο Ράινφρανκ στην DW, χωρίς να κρύβει την ανησυχία του, πάντως, ότι θα ήταν εφικτή στη χώρα μια επίθεση όπως εκείνη των οπαδών του Ντόναλντ Τραμπ στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ, στις 6 Ιανουαρίου του 2021.
Η ιδεολογία της γερμανικής ακροδεξιάς οργάνωσης
Οι «Πολίτες του Ράιχ» απορρίπτουν το νομικό και κοινοβουλευτικό σύστημα της Γερμανίας και οι περισσότεροι τάσσονται υπέρ της παλινόρθωσης του Ράιχ, της γερμανικής αυτοκρατορίας που είχε ιδρυθεί το 1871. Πιστεύουν ακόμη ότι οι συμμαχικές δυνάμεις που νίκησαν το ναζιστικό καθεστώς κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, εξακολουθούν κρυφά να κυβερνούν τη Γερμανία.
Τα τελευταία χρόνια ο αυξανόμενος αριθμός των μελών των «Πολιτών του Ράιχ» έχει θορυβήσει τις γερμανικές υπηρεσίες ασφαλείας. Σε έκθεσή της του περασμένου Ιουνίου η εγχώρια υπηρεσία πληροφοριών εκτιμούσε ότι γύρω στα 21.000 μέλη ανήκουν στους “Reichsbürger”, αριθμός που αυξάνεται. Ενώ χαρακτήρισε ιδιαίτερα ανησυχητικό το ενδεχόμενο προσφυγής τους στη βία καθώς «περίπου 500 εξ’ αυτών διαθέτουν τουλάχιστον μια άδεια οπλοκατοχής».
Σύμφωνα με μελέτη του Ιδρύματος Αμαντέου Αντόνιο προ τετραετίας οι ακροδεξιοί «Πολίτες του Ράιχ» δεν είναι μια ομογενής ομάδα, αλλά αποτελούνται από άτομα εμφορούμενα από διάφορες ιδεολογίες, που διαφέρουν ως προς την τάση τους για βία και μαχητικό ακτιβισμό, αλλά τους ενώνει όλους η πεποίθηση ότι η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας δεν είναι ένα κυρίαρχο κράτος. Απορρίπτουν το Σύνταγμα και όλους τους κρατικούς θεσμούς της χώρας.
Τον περασμένο χρόνο περίπου 1.150 μέλη των «Πολιτών του Ράιχ» χαρακτηρίστηκαν ακροδεξιοί εξτρεμιστές, αλλά πολλοί άλλοι χρησιμοποιούν επίσης στοιχεία της ίδια ακροδεξιάς εξτρεμιστικής ιδεολογίας ή ασπάζονται αντισημιτικές θεωρίες συνωμοσίας. Ορισμένοι δε θεωρούν ότι τα σύνορα της Γερμανίας πρέπει να επεκταθούν για να συμπεριλάβουν και εδάφη της ανατολικής Ευρώπης που είχαν καταλάβει οι Ναζί κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Πόσο επικίνδυνοι είναι οι «Πολίτες του Ράιχ»;
Τα τελευταία χρόνια μια σειρά σοβαρών εγκλημάτων αποδόθηκαν στους «Πολίτες του Ράιχ», αρκετά μέλη των οποίων δικάστηκαν για φόνους ή απόπειρες φόνων. Ο αριθμός των εγκλημάτων που κατέγραψε η γερμανική υπηρεσία πληροφοριών αυξήθηκε σημαντικά μεταξύ του 2020 και του 2021.
Σύμφωνα με τον Ράινφρανκ, ο μαχητικός ακτιβισμός είναι ήδη ριζωμένος στην ιδεολογία των «Πολιτών του Ράιχ», που νομιμοποιεί τη βία επειδή δεν αναγνωρίζουν το Σύνταγμα και τη νομιμότητα των αρχών ασφαλείας. «Δεν είναι άτομα που εξαπολύουν τυχαίες επιθέσεις. Θέλουν να επιτεθούν στη βασική κρατική τάξη, όπως σε εκλεγμένους πολιτικούς», εξηγεί.
Οι διαδηλώσεις κατά των περιοριστικών μέτρων για τον κορωνοϊό την τελευταία τριετία στη Γερμανία έδωσε ώθησε στη ριζοσπαστικοποίηση και στην αύξηση του αριθμού των υποστηρικτών της ιδεολογίας των «Πολιτών του Ράιχ». Σε μια διαδήλωση της ομάδας «Ελεύθερα Πνεύματα», διαδηλωτές κρατούσαν πανό που έγραφε: «Κυριαρχία. Για την ελευθερία της χώρας μας». «Οι άνθρωποι γίνονται πιο δεκτικοί στην βασική ιδέα των Reichsbürger, ότι η Γερμανία δεν είναι ελεύθερη και η εκλεγμένη κυβέρνηση δεν είναι κυρίαρχη», σημειώνει ο Ράινφρανκ.
Διείσδυση ακροδεξιών δικτύων στα σώματα ασφαλείας και το στρατό
Μεταξύ των υπόπτων που βρίσκονται στο σταυρόνημα του γραφείου του Γενικού Εισαγγελέα της Γερμανίας περιλαμβάνονται αρκετοί έφεδροι των ενόπλων δυνάμεων και ένα μέλος της Διοίκησης Ειδικών Δυνάμεων (KSK), μια πρώην βουλευτής της ακροδεξιάς Εναλλακτικής για τη Γερμανία και νυν δικαστικός κι ένας πρώην αξιωματικός της αστυνομίας, που ήταν υπεύθυνος για την ασφάλεια εβραϊκών κοινοτήτων στην Κάτω Σαξονία.
Επί σειράν ετών παρατηρητές προειδοποιούσαν για ενεργά ακροδεξιά δίκτυα μέσα στις υπηρεσίες ασφαλείας και της ένοπλες δυνάμεις της Γερμανίας. Τον Σεπτέμβριο του 2018 τέθηκαν σε διαθεσιμότητα δύο αστυνομικοί που χαιρέτισαν ναζιστικά μέσα σε μπυραρία στη Βαυαρία, ενώ τον Ιούλιο του 2020 η τότε υπουργός Άμυνας, Ανεγκρέτ Κραμπ Κάρενμπαουερ διέλυσε έναν λόχο των ειδικών δυνάμεων, που χαιρετούσαν ναζιστικά και έπαιζαν ακροδεξιά μουσική σε πάρτι.
«Με σοκάρει το γεγονός ότι και πάλι εντοπίστηκε κάτι τέτοιο μέσα στις υπηρεσίες ασφαλείας. Αυτές οι συλλήψεις θα πρέπει να δώσουν την αφορμή να ελέγξουμε πολύ προσεκτικά και να κατανοήσουμε ότι αυτό το πρόβλημα δεν μπορούν να το λύσουν εσωτερικά οι ένοπλες δυνάμεις της Γερμανίας», καταλήγει ο Ράινφρανκ.