Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο εξέδωσε την Παρασκευή ένταλμα σύλληψης κατά του Ρώσου προέδρου, Βλαντίμιρ Πούτιν, ωστόσο φαίνεται πως κάτι τέτοιο είναι ουσιαστικά... απίθανο -τουλάχιστον για το άμεσο μέλλον.
Συγκεκριμένα, το δικαστήριο που εδρεύει στη Χάγη εξέδωσε εντάλματα σύλληψης τόσο για τον Πούτιν όσο και για την Επίτροπο της Ρωσίας για τα δικαιώματα των παιδιών, Μαρία Λβόβα-Μπέλοβα, σε σχέση με την αναγκαστική απέλαση παιδιών από την Ουκρανία στη Ρωσία και την υιοθεσία πολλών από αυτά από ρωσικές οικογένειες.
Το δικαστήριο είπε ότι «υπάρχουν βάσιμοι λόγοι να πιστεύουμε ότι ο Πούτιν φέρει ατομική ποινική ευθύνη» για τα φερόμενα εγκλήματα, ότι τα διέπραξε άμεσα μαζί με άλλους και «για την αποτυχία του να ασκήσει σωστά τον έλεγχο των πολιτών και των στρατιωτικών υφισταμένών του που διέπραξαν τις πράξεις.
Ο Πούτιν θα βρεθεί αντιμέτωπος με το ΔΠΔ μόνο αν τον... εκδώσει η Ρωσία ή συλληφθεί εκτός της χώρας
Η αναγκαστική απέλαση πληθυσμών αναγνωρίζεται ως έγκλημα βάσει του καταστατικού της Ρώμης που ιδρύθηκε από το δικαστήριο. Η Ρωσία υπέγραψε αυτό το καταστατικό, αλλά αποσύρθηκε το 2016, λέγοντας ότι δεν αναγνωρίζει τη δικαιοδοσία του δικαστηρίου.
Επειδή, λοιπόν, η Ρωσία δεν αναγνωρίζει το δικαστήριο και δεν εκδίδει τους πολίτες της, είναι σχεδόν απίθανο ο Πούτιν ή η Λβόβα-Μπέλοβα να παραδοθούν σύντομα στη δικαιοδοσία του δικαστηρίου. Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, από την άλλη, δεν διεξάγει δίκες ερήμην, επομένως οι δύο κατηγορούμενοι θα πρέπει είτε να παραδοθούν από τη Ρωσία είτε να συλληφθούν εκτός Ρωσίας.
Ωστόσο, η έκδοση του εντάλματος παραμένει μια εξαιρετικά σημαντική στιγμή για διάφορους λόγους. Αφενός στέλνει ένα μήνυμα σε ανώτερους Ρώσους αξιωματούχους –στρατιωτικούς και πολιτικούς– που μπορεί να είναι ευάλωτοι στη δίωξη τώρα ή στο μέλλον και αφετέρου περιορίζει περαιτέρω την ικανότητα εκείνων που βαρύνονται με το ένταλμα να ταξιδεύουν διεθνώς, συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής σε διεθνή φόρουμ.
Το νόημα της απόφασης του Δικαστηρίου για το διεθνές ένταλμα σύλληψης του Πούτιν
Και ενώ προς το παρόν ο Πούτιν φαίνεται να παραμένει ασφαλής στην εξουσία του τώρα και προστατευμένος από την έκδοση στο ΔΠΔ, ένας μελλοντικός ηγέτης του Κρεμλίνου μπορεί να αποφασίσει ότι θα είναι πιο σωστή πολιτική κίνηση να τον παραδώσει στη Χάγη παρά να τον προστατεύσει.
Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων περιέγραψε την απόφαση να εκδοθεί ένταλμα σύλληψης για τον Πούτιν ως «πρόκληση αφύπνισης σε άλλους που διαπράττουν καταχρήσεις ή τις συγκαλύπτουν».
«Με αυτά τα εντάλματα σύλληψης, το ΔΠΔ μετέτρεψε τον Πούτιν σε καταζητούμενο και έκανε το πρώτο του βήμα για να τερματίσει την ατιμωρησία που ενθάρρυνε για πάρα πολύ καιρό τους δράστες στον πόλεμο της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας», δήλωσε στο CNN ο αναπληρωτής διευθυντής διεθνούς δικαιοσύνης στο Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Balkees Jarrah.
Η Ρωσία χλευάζει την έκδοση εντάλματος σύλληψης κατά του Πούτιν
Με αδιαφορία και ειρωνεία υποδέχθηκε η Μόσχα την απόφαση του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου να εκδώσει ένταλμα σύλληψης κατά του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, κατηγορώντας τον ότι είναι υπεύθυνος για εγκλήματα πολέμου που φέρεται να διαπράχθηκαν στην Ουκρανία.
Το Κρεμλίνο δήλωσε ότι δεν αναγνωρίζει τη δικαιοδοσία του ΔΠΔ, με τον εκπρόσωπο Ντμίτρι Πεσκόφ να αναφέρει ότι η Μόσχα θεωρεί τα ίδια τα ερωτήματα που έθεσε το ΔΠΔ «εξωφρενικά και απαράδεκτα» και ότι οι όποιες αποφάσεις του Δικαστηρίου είναι «άκυρες» σε σχέση με τη Ρωσία.
Σε ερώτηση αν ο Πούτιν φοβάται τώρα να ταξιδέψει σε χώρες που βρίσκονται στη δικαιοδοσία του ΔΠΔ, ο Πεσκόφ απάντησε: «Δεν έχω τίποτα να προσθέσω για αυτό το θέμα. Αυτό είναι το μόνο που θέλουμε να πούμε».
Η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα τόνισε ότι το ένταλμα σύλληψης κατά του Πούτιν είναι «άνευ σημασίας». «Οι αποφάσεις του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου δεν έχουν καμία σημασία για τη χώρα μας, μεταξύ άλλων από νομική άποψη», δήλωσε η Μαρία Ζαχάροβα στο Telegram. «Η Ρωσία δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος στο Καταστατικό της Ρώμης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου και δεν φέρει καμία υποχρέωση βάσει αυτού», συμπλήρωσε.
Ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ συνέκρινε το ένταλμα σύλληψης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου κατά του Πούτιν με κ...χαρτο.
«Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο εξέδωσε ένταλμα σύλληψης για τον Βλαντίμιρ Πούτιν. Δεν χρειάζεται να εξηγήσω πού πρέπει να χρησιμοποιηθεί αυτό το χαρτί», έγραψε στα αγγλικά ο Μεντβέντεφ στο Twitter, συνοδεύοντας την ανάρτησή του με ένα εικονίδιο χαρτιού υγείας.
Η Λβόβα-Μπέλοβα αντιδρώντας ανέφερε: «είναι σπουδαίο που η διεθνής κοινότητα εκτίμησε το έργο να βοηθηθούν τα παιδιά της χώρας μας», μετέδωσε το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων RIA Novosti. Η Λβόβα-Μπέλοβα είπε τον περασμένο μήνα ότι «υιοθέτησε» ένα παιδί από την ουκρανική πόλη Μαριούπολη, η οποία τώρα βρίσκεται υπό ρωσικό έλεγχο.
Ουκρανία: Για «ιστορική» απόφαση μιλάει ο Ζελένσκι -Κατ' εντολή του Πούτιν οι εκτοπίσεις παιδιών
«Ιστορική» χαρακτήρισε την απόφαση του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
«Πρόκειται για μια ιστορική απόφαση που θα οδηγήσει σε ιστορική λογοδοσία» είπε ο Ζελένσκι στο βιντεοσκοπημένο μήνυμά του στην εφαρμογή Telegram. Ο πραγματικός αριθμός των εκτοπισμένων παιδιών μπορεί να είναι «κατά πολύ» μεγαλύτερος από 16.000, πρόσθεσε, καταγγέλλοντας ότι οι εκτοπίσεις συνιστούν μια πολιτική «κρατικού κακού που ξεκινά ακριβώς από τον κορυφαίο αξιωματούχο αυτού του κράτους».
«Θα ήταν αδύνατον να πραγματοποιηθεί μια τέτοια εγκληματική επιχείρηση χωρίς την έγκριση του ανθρώπου που βρίσκεται στο τιμόνι αυτού του κράτους-τρομοκράτη», πρόσθεσε.