O Bολοντίμιρ Ζελένσκι υπερασπίζεται νομοσχέδιο κατά της διαφθοράς το οποίο προκαλεί αντιδράσεις από την ΕΕ και Ουκρανούς που υποστηρίζουν ότι θα έχει το αντίθετο αποτέλεσμα.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι βρίσκεται αντιμέτωπος με σφοδρές αντιδράσεις από την κοινωνία των πολιτών και Ευρωπαίους αξιωματούχους, μετά την υπογραφή αμφιλεγόμενου νομοσχεδίου που περιορίζει την ανεξαρτησία των βασικών θεσμών καταπολέμησης της διαφθοράς στη χώρα, αναφέρει σε δημοσίευμά της η Guardian.
Το νομοσχέδιο, που εγκρίθηκε από τη Βερχόβνα Ράντα (το κοινοβούλιο της Ουκρανίας) και υπεγράφη σε νόμο από τον Ζελένσκι το βράδυ της Τρίτης, μεταβιβάζει εκτεταμένες εξουσίες στον Γενικό Εισαγγελέα, επιτρέποντας στην κυβέρνηση να επεμβαίνει άμεσα στις διώξεις. Ουσιαστικά, αφαιρείται η ανεξαρτησία του Εθνικού Γραφείου Καταπολέμησης της Διαφθοράς (NABU) και της Ειδικής Εισαγγελίας Κατά της Διαφθοράς (SAPO), δύο θεσμών που θεωρούνται ζωτικής σημασίας για τη μεταρρυθμιστική πορεία της χώρας, επισημαίνει το βρετανικό δημοσίευμα.
Διαδηλώσεις στο Κίεβο και άλλες ουκρανικές πόλεις
Η απόφαση αυτή πυροδότησε τις πρώτες μαζικές διαδηλώσεις κατά της κυβέρνησης Ζελένσκι από την έναρξη της ρωσικής εισβολής. Περίπου 1.500 άτομα συγκεντρώθηκαν έξω από το προεδρικό μέγαρο στο Κίεβο, φωνάζοντας «Ντροπή» και ζητώντας βέτο στο νόμο. Ανάλογες διαμαρτυρίες σημειώθηκαν σε Λβιβ, Ντνίπρο και Οδησσό, με τους διαδηλωτές να κρατούν πλακάτ που καυτηρίαζαν την απόφαση.
Ο Ζελένσκι, σε νυχτερινό διάγγελμά του, υπερασπίστηκε την απόφασή του, υποστηρίζοντας ότι το μέτρο θα ενισχύσει τη δικαιοσύνη και θα απομακρύνει κάθε ρωσική επιρροή από τις εισαγγελικές αρχές. «Το NABU και η SAPO θα συνεχίσουν να λειτουργούν, αλλά με καθαρές δομές. Χρειαζόμαστε περισσότερη λογοδοσία», δήλωσε.
Παρά τις διαβεβαιώσεις του, οι επικριτές εκφράζουν φόβους για οπισθοδρόμηση στις δημοκρατικές κατακτήσεις της Ουκρανίας. Η καλλιτέχνιδα Βερόνικα Μολ προειδοποίησε για επιστροφή σε πρακτικές της εποχής Γιανουκόβιτς, ενώ ο συγγραφέας Ίλια Πονομαρένκο έκανε λόγο για «μάχη της κοινωνίας των πολιτών απέναντι στη σκοτεινή πλευρά του κράτους», επικρίνοντας «τη διαφθορά, την κατάχρηση εξουσίας, το ψέμα, την έλλειψη διαφάνειας, το νεποτισμό, την ατιμωρησία και τις επιθέσεις στη δημοκρατία και την ελευθερία του λόγου, όλα αυτά που μας σπρώχνουν πίσω προς το χάος και το αποικιακό έγκλημα της Ρωσίας».
Την ανησυχία τους εξέφρασαν και διεθνείς προσωπικότητες, όπως ο πρώην Αμερικανός πρέσβης στη Μόσχα, Μάικ ΜακΦολ, και ο πρώην πρόεδρος της Εσθονίας, Τούμας Χέντρικ Ίλβες.
Η ΕΕ αντιδρά στο νομοσχέδιο του Ζελένσκι
Ειδικά η Ευρωπαία επίτροπος Διεύρυνσης, Μάρτα Κος, καταδίκασε την κίνηση, τονίζοντας ότι «η κατάργηση των εγγυήσεων ανεξαρτησίας του NABU αποτελεί σοβαρό πισωγύρισμα», επισημαίνοντας πως οι θεσμοί αυτοί είναι κρίσιμοι για την ευρωπαϊκή πορεία της Ουκρανίας.
«Οι δύο αυτοί θεσμοί είναι ουσιώδεις για την πορεία της Ουκρανίας προς την ΕΕ», είπε χαρακτηριστικά.
Η αντιπαράθεση έρχεται σε μια κρίσιμη περίοδο για την Ουκρανία, καθώς η ευρωπαϊκή ένταξη παραμένει βασικός εθνικός στόχος, ενώ η χώρα συνεχίζει να λαμβάνει σημαντική οικονομική και στρατιωτική βοήθεια από την ΕΕ. Το επόμενο διάστημα αναμένεται να αποδειχθεί καθοριστικό για τη σχέση της κυβέρνησης Ζελένσκι με την κοινωνία των πολιτών και τη Δύση.