Οι διαμαρτυρίες και τα επεισόδια με πρωταγωνιστές υποστηρικτές του Ζαΐχ Μπολσονάρου εντάθηκαν καθώς ο απερχόμενος πρόεδρος της Βραζιλίας αρνείται ακόμη να αποδεχθεί την ήττα από τον αντίπαλό του, Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα στις εκλογές.
Οι υποστηρικτές του Μπολσονάρου δυσαρεστημένοι με το αποτέλεσμα της αναμέτρησης απέκλεισαν δρόμους σε όλη τη χώρα με οδηγούς φορτηγών να στήνουν οδοφράγματα και ορισμένους εξ' αυτών να δημοσιεύουν βίντεο καλώντας για στρατιωτικό πραξικόπημα. Άλλοι οπαδοί του Μπολσονάρου περιόρισαν την πρόσβαση στο διεθνές αεροδρόμιο του Σάο Πάολο, με αποτέλεσμα να ακυρωθούν ορισμένες πτήσεις το βράδυ της Δευτέρας. Πάνω από 300 ομοσπονδιακοί αυτοκινητόδρομοι αποκλείστηκαν μερικώς ή πλήρως, σύμφωνα με την αστυνομία, με αποτέλεσμα ένας δικαστής να διατάξει την εκκένωση των δρόμων.
Ο Μπολσονάρο αρνήθηκε να κάνει οποιαδήποτε δημόσια σχόλια μετά την ανακοίνωση του εκλογικού δικαστηρίου ότι έχασε στο δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών από τον Λούλα με λιγότερο από 2 ποσοστιαίες μονάδες, το μικρότερο ποσοστό νίκης σε προεδρικές εκλογές στη σύγχρονη ιστορία της χώρας. Η εφημερίδα Valor Economico ανέφερε ότι ο Μπολσονάρου ενδέχεται να αναγνωρίσει το αποτέλεσμα των εκλογών με γραπτό μήνυμα την Τρίτη, εν μέσω αυξανόμενων εικασιών στη Μπραζίλια για τα επόμενα βήματα του προέδρου.
Ο Μπολσονάρου συναντήθηκε με τον προσωπάρχη του, Σίρο Νογκουέιρα και κάποιους υπουργούς και συμβούλους του καθώς και με τον μεγαλύτερο γιο του, το γερουσιαστή Φλάβιο Μπολσονάρου, ο οποίος σε χθεσινή του ανάρτηση στο Twitter ευχαρίστησε τους υποστηρικτές του πατέρα του και είπε ότι δεν θα εγκαταλείψουν την Βραζιλία, χωρίς να αναφερθεί συγκεκριμένα στο εκλογικό αποτέλεσμα.
Αν και η απόφαση του Μπολσονάρου να μην αναγνωρίσει αμέσως το αποτέλεσμα δεν αποτελεί έκπληξη, δεδομένης της μακράς ιστορίας επιθέσεών του κατά του εκλογικού συστήματος της Βραζιλίας, δεν αποτελεί ένδειξη ότι το θεσμικό πλαίσιο της χώρας πρόκειται να εκτροχιαστεί.
Οι επικεφαλής της Γερουσίας και της Βουλής της χώρας αποδέχθηκαν γρήγορα τα εκλογικά αποτελέσματα το βράδυ της Κυριακής μαζί με τους δικαστές του Ανώτατου Δικαστηρίου και ορισμένους από τους στενότερους συμμάχους του Μπολσονάρου. Ενώ ξένοι ηγέτες, ανάμεσά τους και ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, συνεχάρησαν τον Λούλα.
«[Ο Μπολσονάρου] θα συνεχίσει να εργάζεται κανονικά μέχρι το τέλος της θητείας του», είπε ο Ταρσίσιο ντε Φρέιτας, πρώην υπουργός υποδομών υπό τον απερχόμενο πρόεδρο, που εξελέγη κυβερνήτης της πολιτείας Σάο Πάολο.
Ανησυχία για τη σιωπή του Μπολσονάρου
Ωστόσο, η σιωπή του Μπολσονάρου μπορεί να βλάψει τη διαδικασία μετάβασης της εξουσίας. Σύμφωνα με το νόμο, η κυβέρνηση της Βραζιλίας πρέπει να οργανώσει μια επίσημη διαδικασία παράδοσης αμέσως μετά την ψηφοφορία, με τον εκλεγμένο πρόεδρο να επιτρέπεται να προτείνει 50 άτομα για συναντήσεις αξιωματούχων και ανταλλαγή κυβερνητικών πληροφοριών. Η απερχόμενη κυβέρνηση συνήθως συντονίζεται με την ομάδα του επόμενου προέδρου κατά τους επόμενους δύο μήνες, οπότε υπάρχει μια ομαλή μετάβαση όταν η νέα κυβέρνηση αναλάβει την 1η Ιανουαρίου τα καθήκοντά της.
Εάν ο Μπολσονάρου αποφασίσει να μην αποδεχθεί τα αποτελέσματα, θα σταματήσει «την παραδοσιακή διαδικασία μετάβασης της κυβέρνησης που ξεκινά αμέσως μετά τις εκλογές», έγραψε σε σημείωμα τη Δευτέρα ο πολιτικός αναλυτής Τόμας Τράουμαν με έδρα το Ρίο ντε Τζανέιρο. «Ο Μπολσονάρου θα χρησιμοποιήσει τους επόμενους δύο μήνες για να φέρει εξ’ αρχής σε δύσκολη θέση την κυβέρνηση του Λούλα», πρόσθεσε.
Οι οδηγοί φορτηγών είναι μια από τις κύριες βάσεις υποστήριξης του Μπολσονάρου και μια σημαντική πολιτική δύναμη σε μια χώρα τόσο γεωγραφικά εκτεταμένη όσο η Βραζιλία. Ενώ οι ομάδες βάσης δεν αποδέχονται την εκλογική ήττα του προέδρου, η διαμαρτυρία τους απορρίφθηκε από την ομοσπονδία φορτηγατζήδων, η οποία συγκεντρώνει τις κύριες εταιρείες μεταφορών στο έθνος της Νότιας Αμερικής.
Αν και μια στρατηγική προσπάθειας απαξίωσης των εκλογών «είναι απίθανο να αποφέρει ευνοϊκό αποτέλεσμα για τον Μπολσονάρου, μπορεί να είναι μια τακτική για να κρατήσει τη βάση του σε εγρήγορση προκειμένου να αντιταχθεί σε μια κυβέρνηση Λούλα», γράφουν σε έκθεσή τους αναλυτές του Eurasia Group.