Το εμβληματικό φτερωτό λιοντάρι της πλατείας του Αγίου Μάρκου στη Βενετία κατασκευάστηκε τουλάχιστον εν μέρει στην Κίνα, υποστηρίζουν ερευνητές σε νέα μελέτη.
Το μεγάλο χάλκινο άγαλμα του φτερωτού λιονταριού πάνω σε μία από τις δύο γρανιτένιες κολώνες στην πλατεία του Αγίου Μάρκου δεσπόζει εδώ και αιώνες στο ιστορικό κέντρο της Βενετίας.
Αλλά Ιταλοί επιστήμονες έχουν πλέον βρει στοιχεία που υποδηλώνουν ότι το εμβληματικό άγαλμα κατασκευάστηκε τουλάχιστον εν μέρει στην Κίνα και πιθανώς κατέληξε στη Βενετία μέσω του Δρόμου του Μεταξιού, αφού το έφεραν πίσω ο πατέρας και ο θείος του εμπόρου και εξερευνητή Μάρκο Πόλο.
Σε έρευνα που πρόκειται να δημοσιευτεί στο περιοδικό Antiquity, επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Πάντοβα διαπίστωσαν ότι το μετάλλευμα χαλκού που χρησιμοποιήθηκε για τη χύτευση του βενετσιάνικου φτερωτού λιονταριού εξορύχθηκε στη λεκάνη του ποταμού Γιανγκτσέ της Κίνας.
Προηγμένη ανάλυση ισοτόπων μολύβδου σε δείγματα του λιονταριού έδειξε ότι ο χαλκός που χρησιμοποιήθηκε στην παραγωγή του προερχόταν από την κάτω περιοχή Γιανγκτσέ στη νοτιοανατολική Κίνα. «Τα ισότοπα μολύβδου παρέχουν ένα αξιόπιστο μέσο για τη σύνδεση των μετάλλων με τα αρχικά κοιτάσματα μεταλλεύματός τους», έγραψαν οι επιστήμονες.
Η έρευνα υποδηλώνει επίσης ότι το λιοντάρι έχει ομοιότητες με το είδος του αγάλματος που θα μπορούσε να φύλαγε έναν τάφο κατά τη διάρκεια της Αυτοκρατορίας Τανγκ, η οποία κυβέρνησε την Κίνα από το 618 έως το 907 μ.Χ.
Το ταξίδι του φτερωτού λιονταριού μέχρι τη Βενετία
Οι επιστήμονες εικάζουν ότι ολόκληρο το άγαλμα ίσως μεταφέρθηκε στη Βενετία από τους εμπόρους Νικολό και ο Μαφέο Πόλο, συγγενείς του Μάρκο Πόλο, που είχαν επισκεφθεί τον 13ο μ.Χ. αι. την αυτοκρατορική αυλή των Μογγόλων στο Χανμπαλίκ, κοντά στο σημερινό Πεκίνο.
Μόλις έφτασε στη Βενετία, πιθανότατα τροποποιήθηκε για να μοιάζει με το έμβλημα της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας - το φτερωτό λιοντάρι του Αγίου Μάρκου. Μια οπτική εξέταση του αγάλματος έδειξε ότι είχε κέρατα, πράγμα που σήμαινε ότι έμοιαζε περισσότερο με ένα από τα zhènmùshòu, τα μυθικά λιοντάρια-φύλακες που έδιωχνα τα κακά πνεύματα από τους τάφους υψηλόβαθμων αξιωματούχων της δυναστείας Τανγκ Πιστεύεται ότι τα κέρατα αργότερα αφαιρέθηκαν από το άγαλμα και τα αυτιά του κόντυναν για να προσαρμοστεί περισσότερο στο λιοντάρι του Αγίου Μάρκου.
Το σύμβολο αυτό είναι πανταχού παρόν στη Βενετία, από κτίρια μέχρι συμβολές δρόμων, αλλά είναι και το έμβλημα του κορυφαίου βραβείου του Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας, του Χρυσού Λέοντα.
Ελάχιστα, ωστόσο, είναι γνωστά για την ιστορία του αγάλματος. «Δεν γνωρίζουμε πότε έφτασε το γλυπτό στη Βενετία, πού ανακατασκευάστηκε, ποιος το έκανε ή πότε ανεγέρθηκε στον κίονα όπου είναι ακόμα ορατό σήμερα», δήλωσε ο συν-συγγραφέας της μελέτης, Μάσιμο Βιντάλε.
Οι επιστήμονες δήλωσαν ότι η μελέτη τους έδειξε τη γεωγραφική εμβέλεια της Ενετικής Δημοκρατίας, μιας από τις μεγάλες εμπορικές δυνάμεις της μεσαιωνικής Ευρώπης, και τη διασύνδεση του κόσμου της.
Μελετητές έχουν υποστηρίξει προηγουμένως ότι το γλυπτό προερχόταν από τη Μεσοποταμία (σημερινό Ιράκ), την αρχαία Περσία ή την αρχαία Ελλάδα. «Η Βενετία είναι μια πόλη γεμάτη μυστήρια, αλλά ένα έχει λυθεί: ο Λέων του Αγίου Μάρκου είναι Κινέζος και βάδισε στον Δρόμο του Μεταξιού», δήλωσε ο Βιντάλε.