Η ανησυχία για απώλεια εργασίας λόγω της τεχνητής νοημοσύνης δεν αποτελεί προβληματισμό για το μέλλον, αλλά μια απτή πραγματικότητα για εκατομμύρια εργαζόμενους.
Σύμφωνα με έκθεση της PwC για το 2025, το 30% των εργαζομένων φοβάται ότι η ΤΝ θα μπορούσε να αντικαταστήσει μέρος των καθηκόντων τους μέσα στην επόμενη δεκαετία.
Από την πλευρά της, η συμβουλευτική εταιρεία McKinsey προειδοποιεί ότι σε Ευρώπη και Ηνωμένες Πολιτείες εκατομμύρια θέσεις εργασίας θα χρειαστούν επανεκπαίδευση ή αναβάθμιση δεξιοτήτων για να προσαρμοστούν στην αυξανόμενη αυτοματοποίηση.
Μέσα σε αυτό το τοπίο, προκύπτει ένα επείγον ερώτημα: τι συμβαίνει όταν αυτός ο φόβος γίνεται πραγματικότητα, με απολύσεις και εξαφάνιση θέσεων εργασίας;
Η Kathryn Sullivan, 63 ετών, εργάστηκε επί 25 χρόνια στην Τράπεζα Commonwealth της Αυστραλίας (CBA), ως ταμίας και υπάλληλος εξυπηρέτησης πελατών. Ποτέ δεν φανταζόταν ότι η εμπειρία της στην τράπεζα θα την τοποθετούσε στο επίκεντρο ενός τεχνολογικού πειράματος που θα κατέληγε στην απώλεια της εργασίας της.
Στους τελευταίους μήνες της καριέρας της, η Sullivan ανέλαβε καθήκοντα που σχετίζονταν με την τεχνητή νοημοσύνη «Bumblebee AI», ένα chatbot σχεδιασμένο να απαντά σε ερωτήματα πελατών της τράπεζας.
Η δουλειά της ήταν να γράφει απαντήσεις και να δοκιμάζει τη συμπεριφορά του bot, παρεμβαίνοντας προσωπικά όταν αυτό δεν λειτουργούσε σωστά, σύμφωνα με την Daily Mail.
Αυστραλία: «Εκπαίδευσα ένα chatbot, που μου πήρε τη δουλειά»
Η ανακοίνωση της απόλυσής της, τον Ιούλιο του 2025, την αιφνιδίασε, ειδικά επειδή δεν είχε ενημερωθεί προηγουμένως για τον αντίκτυπο που θα είχε η τεχνητή νοημοσύνη στη θέση της.
«Έμεινα εντελώς σοκαρισμένη, όπως και η συνάδελφός μου. Νιώσαμε σαν να είμαστε απλώς ένας αριθμός», ανέφερε η Sullivan. «Χωρίς να το θέλω, εκπαίδευσα ένα chatbot που τελικά μου πήρε τη δουλειά» πρόσθεσε, εκφράζοντας ένα συναίσθημα κοινό μεταξύ πολλών εργαζομένων μπροστά στην αυτοματοποίηση.
Εξυπηρέτηση πελατών από chatbot
Η CBA, η οποία είχε κέρδη 10,25 δισ. δολάρια (Αυστραλίας) το τελευταίο οικονομικό έτος, αναγνώρισε αργότερα ότι η απόλυση της Sullivan και άλλων 44 υπαλλήλων ήταν λάθος.
Μετά τη μείωση του προσωπικού, οι κλήσεις από πελάτες με παράπονα αυξήθηκαν, αποδεικνύοντας ότι η ΤΝ δεν μπορούσε να αντικαταστήσει πλήρως το ανθρώπινο προσωπικό.
Η Daily Mail αναφέρει ότι η τράπεζα πρότεινε την επαναπρόσληψη των απολυμένων, όμως η Sullivan αποφάσισε να δεχτεί την αποζημίωση, υποστηρίζοντας ότι η νέα θέση δεν ήταν ισάξια με την προηγούμενη και δεν προσέφερε εργασιακή ασφάλεια.
Η τεχνητή νοημοσύνη συνεχίζει να επεκτείνεται
Παρά τη δημόσια κατακραυγή, η CBA συνέχισε να προωθεί την υιοθέτηση τεχνητής νοημοσύνης. Πρόσφατα, ανακοίνωσε συνεργασία με την OpenAI για την καταπολέμηση της απάτης και τη βελτίωση της εμπειρίας πελατών, ενώ δέχτηκε και επικρίσεις για τη μεταφορά περίπου 100 θέσεων στην Ινδία, λίγες μόλις εβδομάδες μετά την απόλυση άνω των 300 εργαζομένων στην Αυστραλία.
Η εμπειρία της Sullivan αναδεικνύει όχι μόνο τους κινδύνους της αυτοματοποίησης, αλλά και τις ανθρώπινες συνέπειες των εταιρικών αποφάσεων που δίνουν προτεραιότητα στην τεχνολογική αποδοτικότητα εις βάρος της εργασιακής σταθερότητας.
Στην πραγματικότητα, η περίπτωση της Kathryn Sullivan αντικατοπτρίζει μια παγκόσμια τάση που ανησυχεί οικονομολόγους και συνδικάτα πέρα από τα σύνορα της αυστραλιανής τράπεζας: η τεχνητή νοημοσύνη μεταμορφώνει τον κόσμο της εργασίας με ταχύτατους ρυθμούς.
Σύμφωνα με τη McKinsey, έως και το 30% των ωρών εργασίας στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ θα μπορούσαν να αυτοματοποιηθούν πριν από το 2030, γεγονός που θα αναγκάσει τους εργαζομένους να αποκτήσουν νέες δεξιότητες ή να αλλάξουν επάγγελμα.
Μπροστά σε αυτές τις αλλαγές, ειδικοί και εκπρόσωποι των εργαζομένων συμφωνούν στην ανάγκη για ρύθμιση και προγράμματα επανακατάρτισης, ώστε η αυτοματοποίηση να λειτουργήσει συμπληρωματικά και όχι ανταγωνιστικά προς την ανθρώπινη εργασία.