Ο Μπιλ Γκέιτς θεωρεί ότι η κλιματική αλλαγή είναι ένα σοβαρό πρόβλημα, αλλά δεν θα σημάνει το τέλος του πολιτισμού.
Πιστεύει ότι η επιστημονική καινοτομία θα τη συγκρατήσει και ότι ήρθε η ώρα για μια «στρατηγική στροφή» στην παγκόσμια μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής: από την έμφαση στον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας στην καταπολέμηση της φτώχειας και την πρόληψη των ασθενειών.
Σύμφωνα με τον Γκέιτς, η καταστροφολογική τάση έχει οδηγήσει την περιβαλλοντική κοινότητα να εστιάζει υπερβολικά σε βραχυπρόθεσμους στόχους για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και άλλων αερίων του θερμοκηπίου, αποσπώντας πόρους από πιο αποτελεσματικές ενέργειες που θα μπορούσαν να βελτιώσουν τη ζωή των ανθρώπων σε έναν ολοένα και πιο θερμό πλανήτη.
Σε υπόμνημα που δημοσιεύθηκε την Τρίτη, ο Γκέιτς δήλωσε ότι ο πρωταρχικός στόχος θα πρέπει να είναι η αποτροπή της ανθρώπινης δυστυχίας, ιδιαίτερα για όσους ζουν σε πιο δύσκολες συνθήκες σε φτωχότερες χώρες.
«Θα άφηνα τη θερμοκρασία να ανέβει κατά 0,1 βαθμό για να ξεφορτωθώ την ελονοσία. Ο κόσμος δεν κατανοεί το μέγεθος της σημερινής δυστυχίας», είπε ο συνιδρυτής της Microsoft που έγραψε το 17σέλιδο υπόμνημά του με την ελπίδα να επηρεάσει τη Διάσκεψη του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή που θα γίνει τον επόμενο μήνα στη Βραζιλία.
Σε αυτό καλεί τους παγκόσμιους ηγέτες να εξετάσουν εάν τα περιορισμένα κονδύλια που προορίζονται για την κλιματική δράση δαπανώνται στους σωστούς τομείς. Ο Γκέιτς αναμένει ότι το υπόμνημά του, με τίτλο «Σκληρές αλήθειες για το κλίμα», θα προκαλέσει αντιδράσεις. «Είναι μια μάλλον ρεαλιστική προσέγγιση από κάποιον που, ξέρετε, προσπαθεί να αξιοποιήσει με τον καλύτερο τρόπο τα χρήματα και την καινοτομία για να βοηθήσει τις φτωχές χώρες», είπε μιλώντας σε δημοσιογράφους πριν δημοσιεύσει το υπόμνημα.
Πώς αντέδρασαν οι επιστήμονες στη νέα στάση του Μπιλ Γκέιτς
Κάθε επιπλέον άνοδος της θερμοκρασίας συνδέεται με πιο ακραία καιρικά φαινόμενα, αυξημένο κίνδυνο εξαφάνισης ειδών και τον κίνδυνο να περάσουμε «σημεία χωρίς επιστροφή», όπου οι αλλαγές γίνονται μη αναστρέψιμες, προειδοποιούν οι επιστήμονες.
Η Κρίστι Έμπι, επιστήμονας δημόσιας υγείας και κλίματος στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον, είπε ότι συμφωνεί πλήρως με τον Γκέιτς ότι οι διαπραγματεύσεις του ΟΗΕ θα πρέπει να επικεντρωθούν στη βελτίωση της ανθρώπινης υγείας και ευημερίας. Ωστόσο, υποστήριξε ότι ο Γκέιτς υποθέτει πως ο κόσμος παραμένει στατικός και ότι μόνο μία μεταβλητή αλλάζει — η ταχύτερη ανάπτυξη πράσινων τεχνολογιών — για τον περιορισμό της κλιματικής αλλαγής, κάτι που η ίδια θεωρεί απίθανο.
Ο Τζέφρι Σακς, διευθυντής του Κέντρου Βιώσιμης Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου Κολούμπια, χαρακτήρισε το υπόμνημα «ανούσιο, ασαφές, άχρηστο και συγκεχυμένο». «Δεν υπάρχει λόγος να αντιπαραβάλλουμε τη μείωση της φτώχειας με τον κλιματικό μετασχηματισμό. Και τα δύο είναι απολύτως εφικτά, και εύκολα εφικτά, εάν το λόμπι των μεγάλων πετρελαϊκών τεθεί υπό έλεγχο», έγραψε σε email προς το AP.
Ο Κρις Φιλντ, επιστήμονας κλιματολογίας στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ, δήλωσε ότι υπάρχει περιθώριο για μια υγιή συζήτηση σχετικά με το αν η σημερινή παρουσίαση της κλιματικής κρίσης είναι υπερβολικά απαισιόδοξη.
Ο Μάικλ Όπενχάιμερ από το Πανεπιστήμιο Πρίνστον, είπε ότι δεν διαφωνεί με την αρχή πως η ανθρώπινη ευημερία πρέπει να είναι ο πρωταρχικός στόχος της πολιτικής, αλλά έθεσε το ερώτημα: «Τι γίνεται με τον φυσικό κόσμο; Η κλιματική αλλαγή ήδη προκαλεί χάος εκεί», έγραψε. «Μπορούμε πραγματικά να ζήσουμε μέσα σε μια τεχνολογική φούσκα; Το θέλουμε αυτό;».
Ο Γκέιτς είναι σαφής στο υπόμνημά του ότι κάθε δέκατο του βαθμού αύξησης της θερμοκρασίας έχει σημασία: «Ένα σταθερό κλίμα καθιστά ευκολότερη τη βελτίωση της ζωής των ανθρώπων».
Πού βρισκόμαστε σήμερα
Δέκα χρόνια έχουν περάσει από την ιστορική Συμφωνία του Παρισιού που έχει στόχο να περιοριστεί η ανθρωπογενής υπερθέρμανση σε 1,5 βαθμό Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα, για να αποφευχθούν πιο έντονες καταιγίδες, πυρκαγιές και ξηρασίες. Ωστόσο, οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου μέχρι τις αρχές του 2028 θα έχουν αυξηθεί τόσο που η υπέρβαση του ορίου του 1,5 βαθμού θεωρείται πλέον σχεδόν αναπόφευκτη.
Το 2015 ο Γκέιτς ίδρυσε την Breakthrough Energy, η οποία επικεντρώνεται σε τομείς όπου το κόστος παραγωγής με καθαρό τρόπο είναι πολύ υψηλότερο από τον ρυπογόνο τρόπο, όπως η παραγωγή καθαρού χάλυβα και τσιμέντου. Ο Γκέιτς καταλήγει στο υπόμνημά του λέγοντας ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει να εργαστούν για να μειώσουν αυτή τη διαφορά στο μηδέν και να είναι αυστηρές στην αξιολόγηση του πραγματικού αντίκτυπου κάθε δράσης στην παγκόσμια ατζέντα για το κλίμα.
Ο Γκέιτς είναι αισιόδοξος ότι η καινοτομία θα περιορίσει την κλιματική αλλαγή
Ο Γκέιτς δήλωσε ότι ο ρυθμός της καινοτομίας στον τομέα της καθαρής ενέργειας ήταν ταχύτερος από ό,τι περίμενε, με αποτέλεσμα η φθηνή ηλιακή και αιολική ενέργεια να αντικαταστήσει τους σταθμούς άνθρακα, πετρελαίου και φυσικού αερίου για ηλεκτρική ενέργεια και να αποτραπούν τα χειρότερα σενάρια θέρμανσης. Η τεχνητή νοημοσύνη βοηθά στην επιτάχυνση της προόδου στις τεχνολογίες καθαρής ενέργειας, πρόσθεσε.
Ταυτόχρονα, τα χρήματα που διατίθενται για την υποστήριξη των αναπτυσσόμενων χωρών στην προσαρμογή τους στην κλιματική αλλαγή μειώνονται.
Ο Γκέιτς επέκρινε τις περικοπές. Ανέφερε ότι η Gavi, μια δημόσιο-ιδιωτική συνεργασία που ξεκίνησε από το φιλανθρωπικό του ίδρυμα και αγοράζει εμβόλια, θα έχει 25% λιγότερα χρήματα για τα επόμενα πέντε χρόνια σε σύγκριση με τα προηγούμενα πέντε. Πρόσθεσε ότι η Gavi μπορεί να σώσει μια ζωή με λίγο περισσότερα από 1.000 δολάρια.
Τα εμβόλια αποκτούν ακόμη μεγαλύτερη σημασία σε έναν κόσμο που αυξάνεται η θερμοκρασία, καθώς τα παιδιά που δεν πεθαίνουν από ιλαρά ή κοκκύτη θα είναι πιο πιθανό να επιβιώσουν όταν χτυπήσει ένα κύμα καύσωνα ή μια ξηρασία απειλήσει την τοπική επισιτιστική ασφάλεια, έγραψε. Η υγεία και η ευημερία είναι η καλύτερη άμυνα κατά της κλιματικής αλλαγής, δήλωσε ο Γκέιτς, επικαλούμενος έρευνα από το Εργαστήριο Κλιματικών Επιπτώσεων του Πανεπιστημίου του Σικάγο, η οποία διαπίστωσε ότι οι αναμενόμενοι θάνατοι από την κλιματική αλλαγή μειώνονται κατά περισσότερο από 50% όταν λαμβάνεται υπόψη η προβλεπόμενη οικονομική ανάπτυξη για το υπόλοιπο του αιώνα.
Υπό αυτές τις συνθήκες, πιστεύει ότι το επίπεδο απαιτήσεων για ό,τι χρηματοδοτείται με χρήματα βοήθειας πρέπει να είναι «πολύ υψηλό».
«Αν έχεις κάτι που μειώνει 10.000 τόνους εκπομπών και ξοδεύεις για αυτό μερικά εκατομμύρια δολάρια», είπε, «απλώς δεν είναι αρκετό».
Πηγή: AP