Η κλιματική αλλαγή και η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη πάνω από 1,5 βαθμούς Κελσίου θα είναι «καταστροφική» για νησιωτικά κράτη του Ειρηνικού, και μπορεί να οδηγήσει στην εξαφάνιση ολόκληρων χωρών λόγω της ανόδου της στάθμης των θαλασσών εντός του αιώνα, προειδοποιούν ειδικοί.
Ο Ειρηνικός θεωρείται εδώ και καιρό «μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης» για την κλιματική αλλαγή, αφού βρίσκεται συχνά στο στόχαστρο καταστροφικών κυκλώνων και τεράστιων παλιρροιών, παρατεταμένων ξηρασιών, αύξησης της αλατότητας των νερών, που καθιστούν αδύνατες τις καλλιέργειες, αλλά και λόγω της απώλειας χαμηλού υψομέτρου νησιών λόγω της ανόδου της στάθμης των θαλασσών. Οι κρίσεις αυτές, σύμφωνα με τους ειδικούς, αναμένεται να ενταθούν σε συχνότητα και σφοδρότητα εξαιτίας της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Οι προειδοποιήσεις των ειδικών έρχονται μετά τη χθεσινή δημοσίευση της έκθεσης-οροσήμου της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή του ΟΗΕ (Intergovernmental Panel on Climate Change-IPCC), σύμφωνα με την οποία θα πρέπει να μειωθούν κατά το ήμισυ οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου για να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας σε 1,5 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα, ένας στόχος που είχε περιληφθεί και στη Συμφωνία των Παρισίων μετά τις πιέσεις ηγετών νησιωτικών χωρών του Ειρηνικού.
Ζοφερά σενάρια για την κλιματική αλλαγή
«Η έκθεση [της IPCC] είναι πολύ ανησυχητική, καθώς ξεπερνά όλες τις εκτιμήσεις μας και αναδεικνύει ορισμένα από τα καταστροφικά σενάρια που σκεφτόμασταν για την άνοδο της στάθμης των θαλασσών στον Ειρηνικό, την απώλεια εδαφών με χαμηλό υψόμετρο, και την πιθανή εξαφάνιση ολόκληρων κρατών εντός του αιώνα. Τα χρονοδιαγράμματα για όλα αυτά σίγουρα θα συντομέψουν» σχολίασε, σύμφωνα με τον «Guardian», ο πρεσβευτής και μόνιμος αντιπρόσωπος των νήσων Φίτζι στον ΟΗΕ, Σατιέντρα Πρασάντ.
Η έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή του ΟΗΕ παρουσίασε πέντε σενάρια βάσει ποικίλων επιπέδων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κι άλλων αερίων του θερμοκηπίου.
Βάσει των σεναρίων υψηλών και πολύ υψηλών εκπομπών, η θερμοκρασία του πλανήτη προβλέπεται να εκτοξευτεί αντίστοιχα κατά 3,6 και 4,4 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα προ-βιομηχανικά επίπεδα μέχρι τα τέλη του 21ου αιώνα. Αλλά ακόμη και το ενδιάμεσο σενάριο, της ανόδου κατά 2 βαθμούς Κελσίου, είναι πολύ πιθανό να αποδειχθεί μετριοπαθές.
Η έκθεση σημειώνει ότι κάθε μισός βαθμός Κελσίου επιπλέον προκαλεί σαφώς ορατές αυξήσεις στην ένταση και τη συχνότητα των κυμάτων καύσωνα, των σφοδρών βροχοπτώσεων, ξηρασιών και ακραίων καιρικών φαινομένων, κάτι που βιώνουν ήδη χώρες του Ειρηνικού εδώ και χρόνια, με καταστροφικές πλημμύρες και καταιγίδες να συμβαίνουν κάθε 10 χρόνια (από 50 έως 100 χρόνια παλαιότερα).
Νησιωτικά κράτη του Ειρηνικού κινδυνεύουν να μην είναι κατοικήσιμα σε μερικές δεκαετίες
Μια νέα έκθεση του παραρτήματος Αυστραλίας-Ειρηνικού της Greenpeace υπογραμμίζει την κλιματική «αδικία» που υφίστανται χώρες της περιοχής, που από τη μία συγκαταλέγεται μεταξύ εκείνων με τις χαμηλότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (μόλις 0,23%) στον πλανήτη, αλλά έχει υποστεί ορισμένες από τις πρωιμότερες και σφοδρότερες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
«Αν κοιτάξουμε προσεκτικά αυτές τις επιπτώσεις, θα δούμε ότι περισσότερο απ’ οποιαδήποτε άλλη περιοχή έχει πληγεί πιθανότατα εκείνη του Ειρηνικού», λέει ο δρ Νίκολα Κάζουλ, επικεφαλής του τμήματος ερευνών της Greenpeace Australia Pacific.
«Θα δούμε περισσότερη αλατότητα στα νερά, άνοδο της στάθμης των θαλασσών, που θα σημάνει ότι σημαντικές περιοχές σε Κιριμπάτι, Βανουάτου, Νήσους Σολομώντα θα είναι μη κατοικήσιμες».
Η έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή του ΟΗΕ είναι «πολύ ζοφερή και ανησυχητική, αλλά αναμενόμενη, λόγω της έλλειψης ηγεσίας και οράματος παγκοσμίως αναφορικά με την κλιματική αλλαγή», σύμφωνα με τον Τζόζεφ Σικούλου, της ομάδας ακτιβιστών για το κλίμα 350.org.
Ο ίδιος επισημαίνει ότι η ζοφερή πραγματικότητα για την οποία προειδοποιεί η έκθεση και οι καταστροφικές ενδείξεις της κλιματικής κρίσης ανά την υφήλιο, από τις πυρκαγιές στις ΗΠΑ, τη Σιβηρία, την Τουρκία και την Ελλάδα, τα κύματα καύσωνα και τις πλημμύρες στη βόρεια Ευρώπη και την Κίνα είναι πράγματα για τα οποία προειδοποιούν εδώ και χρόνια νησιωτικά κράτη του Ειρηνικού.
«Γι’ αυτά είναι που μιλάμε εδώ και δεκαετίες», λέει, «επειδή η κλιματική κρίση ήταν στο κατώφλι μας προτού φθάσει σε όλους τους άλλους».