Τα μελτέμια, οι γνώριμοι καλοκαιρινοί άνεμοι, κουβαλούν μαζί τους μια ιστορία που ξεκινά αιώνες πριν.
Όπως εξηγεί ο μετεωρολόγος Νίκος Καντερές στο iefimerida.gr η ίδια η λέξη «μελτέμι» έχει τουρκική ρίζα, ενώ στην αρχαιότητα ήταν γνωστά ως «ετησίες», όρος που συναντάμε ήδη στον Ησίοδο τον 8ο αιώνα π.Χ. (ἐτησίαι). Οι ετησίες παρατηρούνται κάθε καλοκαίρι και αποτελούν ένα ιδιαίτερο μετεωρολογικό φαινόμενο της ανατολικής Μεσογείου.
Η γέννηση των ανέμων
Σύμφωνα με τον ίδιο, η δημιουργία των μελτεμιών οφείλεται σε ένα μόνιμο -κατά τους καλοκαιρινούς μήνες- βαρομετρικό χαμηλό που σχηματίζεται στη βορειοδυτική Ινδία και στο Ιράν. Το χειμώνα αυτό αλλάζει. «Από αυτό προκύπτει ένα δευτερεύον χαμηλό στην ανατολική Μεσόγειο, μεταξύ Κύπρου και Μέσης Ανατολής, το οποίο δίνει την απαραίτητη ώθηση για να πνεύσουν οι βορειοανατολικοί άνεμοι», σημειώνει ο πρώην διευθυντής προγνώσεων της ΕΜΥ.
Αυτοί οι άνεμοι φτάνουν μέχρι την ανατολική ηπειρωτική Ελλάδα και το Αιγαίο, προσφέροντας φυσική δροσιά στην καρδιά του καλοκαιριού. Η δυτική και η βόρεια Ελλάδα, αντίθετα, δεν επηρεάζονται σημαντικά.
Η ένταση των μελτεμιών μπορεί να φτάσει τα 7-8 μποφόρ, ακόμη και τα 9, με ταχύτητες 75-85 χλμ/ώρα και κύματα ύψους 6-9 μέτρων.
Ως προς τη διαδρομή του ο κ. Καντερές αναφέρει: «Ξεκινούν βορειοανατολικοί από το βόρειο Αιγαίο μέχρι την Αττική, στρέφονται σε βορειάδες στις Κυκλάδες και καταλήγουν βορειοδυτικοί στα Δωδεκάνησα. Παρά τις ισχυρές ριπές, δεν προκαλούν επιπλέον κυματισμό πέρα από αυτόν που ήδη δημιουργούν οι σταθεροί άνεμοι».
«Άνεμοι για 7-8 ημέρες ακόμα, ο καύσωνας πήγε... διακοπές»
Όπως σημειώνει ο κ. Καντερές, η τρέχουσα περίοδος χαρακτηρίζεται από μια τυπική εγκατάσταση μελτεμιών που φαίνεται να διατηρηθεί για τουλάχιστον 7-8 ημέρες. «Τον καύσωνα τον στείλαμε για… διακοπές», λέει χαρακτηριστικά, εκτιμώντας ότι ίσως στις αρχές του τρίτου δεκαημέρου του μήνα να σημειωθεί μια θερμή εισβολή, όμως χωρίς ιδιαίτερη διάρκεια ή ένταση. «Ό,τι περάσαμε, το περάσαμε τον Ιούλιο», καταλήγει.