Στην κύρια φάση τους, αυτή της διάνοιξης των σηράγγων, μπαίνουν πλέον οι εργασίες για τη δημιουργία της νέας, Γραμμής 4 του μετρό.
Οι πρώτες εικόνες από τη συναρμολόγηση του μετροπόντικα είχαν δημοσιευτεί στα τέλη Μαρτίου, με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να δίνει χθες το «παρών» στην ονοματοδοσία του ενός εκ των δύο μηχανημάτων διάνοιξης σηράγγων. Ο μετροπόντικας που επιθεώρησε χθες από κοντά ο κ. Μητσοτάκης ονομάστηκε «Αθηνά», και ανέλαβε την αποστολή να σκάψει από την Κατεχάκη μέχρι το πάρκο Ριζάρη (Βασιλέως Κωνσταντίνου).
Τι είναι οι μετροπόντικες
Οι μετροπόντικες (ή αλλιώς tunnel boring machines) που θα αναλάβουν τη διάνοιξη της Γραμμής 4, κατασκευάστηκαν ειδικά για το υπέδαφος της Αθήνας κατόπιν παραγγελίας της αναδόχου κοινοπραξίας της οποίας ηγείται ο Όμιλος ΑΒΑΞ. Για να γίνει αυτό πραγματοποιήθηκαν γεωτεχνικές μελέτες που βασίστηκαν σε πάνω από 200 γεωτρήσεις και μαζί με αναλυτικές τεχνικές προδιαγραφές στάλθηκαν στη γερμανική εταιρεία Herrenknecht AG.
Εκεί κατασκευάστηκαν δυο custom-made μετροπόντικες νέας τεχνολογίας που διαφυλάττουν την ασφάλεια των υπερκείμενων κατασκευών κατά τη διάνοιξη των σηράγγων και εξασφαλίζουν την ελάχιστη δυνατή όχληση της πόλης. Έχουν μήκος που υπερβαίνει τα 100 μέτρα και διάμετρο που ξεπερνά τα 9 μέτρα.
Οι συγκεκριμένοι μετροπόντικες που εξασφάλισε ο Όμιλος ΑΒΑΞ είναι ειδικά κατασκευασμένοι για αστικό περιβάλλον, δεν δημιουργούν μετακινήσεις εδαφών, σκάβουν με μεγάλες ταχύτητες και το χαρακτηριστικό τους είναι πως θα είναι σχεδόν «αθόρυβοι». Κάνουν πρόβλεψη εδάφους, μία χαρτογράφηση του τι θα υπάρξει μπροστά, αν δηλαδή αλλάξει κάτι απότομα στο υπέδαφος, ενώ στην κεφαλή τους βρίσκεται κάμερα για να επιτρέπεται η απομακρυσμένη διαχείρισή τους.
Όσο προχωρά η εκσκαφή, το TBM θα αφήνει πίσω του έτοιμη κατασκευασμένη σήραγγα. Τα εκσκαφόμενα υλικά θα βγαίνουν από τη σήραγγα με ταινιόδρομους μήκους 5 χλμ και 7 χλμ ώστε η απόρριψη υλικού να είναι συνεχής. Το υλικό θα καταλήγει σε ειδικές λεκάνες (μια στο εργοτάξιο Κατεχάκη και μια δεύτερη στο εργοτάξιο Βεΐκου) και στη συνέχεια θα χρησιμοποιούνται για την αποκατάσταση ενεργών ή ανενεργών λατομείων, αλλά και άλλων κατασκευαστικών έργων στην ευρύτερη περιοχή της Αττικής.
Ποιος το κατασκευάζει
Με ρίζες από τα μέσα του προηγούμενου αιώνα και σταθερή προσήλωση στην ποιότητα, ο Όμιλος ΆΒΑΞ είναι συνυφασμένος με τα πιο εμβληματικά έργα υποδομών της χώρας και συνώνυμο κατασκευαστικής υπεροχής. Η υπεροχή αυτή, σε συνδυασμό με την υψηλή του αξιοπιστία, έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη διεκδίκηση και ανάληψη νέων έργων, πολλά εκ των οποίων, εκτός από πολυσύνθετα, ήταν έργα πρωτόγνωρα για τα ελληνικά δεδομένα, όπως το Μετρό της Αθήνας.
Ειδικά όσον αφορά στο Μετρό, ο Όμιλος ανέλαβε εξ ολοκλήρου την επέκταση της Γραμμής 2 προς Ανθούπολη και Ελληνικό (από Αγ. Αντώνιο και Αγ. Δημήτριο αντίστοιχα) και την επέκταση της Γραμμής 3, από Εθνική Άμυνα προς Δουκίσσης Πλακεντίας και από Χαϊδάρι προς Πειραιά. Οι πρώτοι τρεις σταθμοί σε Αγία Βαρβάρα, Κορυδαλλό και Νίκαια παραδόθηκαν το καλοκαίρι του 2020, ενώ τον Οκτώβριο του 2022 παραδόθηκαν οι σταθμοί σε Μανιάτικα, Πειραιά και Δημοτικό Θέατρο. Αντίστοιχα στη Θεσσαλονίκη, η εταιρεία ανέλαβε σημαντικό μέρος της κατασκευής για την επέκταση του Μετρό προς Καλαμαριά.
Χάρη στη μακροχρόνια εμπειρία του σε έργα Μετρό, αλλά και στην υψηλή τεχνογνωσία και κατάρτιση των στελεχών του, ο Όμιλος ΑΒΑΞ διεκδίκησε και κέρδισε ως επικεφαλής της κοινοπραξίας ΑΒΑΞ – GHELLA – ALSTOM την κατασκευή του Α’ τμήματος της Γραμμής 4. Ένα έργο που αποτελεί «το μεγαλύτερο δημόσιο έργο που κατασκευάζεται στην Αττική τα τελευταία 20 χρόνια», όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο Πρωθυπουργός, κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στο εργοτάξιο Κατεχάκη.
Μετρό Γραμμή 4: Το ταξίδι του μετροπόντικα [βίντεο]
Ο πρόεδρος της Αττικό Μετρό, Νίκος Ταχιάος, υποστήριξε ότι η «Αθηνά» -TBM, όπως ονομάζονται τεχνικά οι μετροπόντικες- είναι «ένα κινούμενο υπερσύγχρονο εργοστάσιο που με απόλυτη ακρίβεια και μηδενίζοντας τον κίνδυνο επιφανειακών καθιζήσεων, διανοίγει τις σήραγγες του μετρό. Εάν στα πρώτα έργα του μετρό των Αθηνών υπήρχε ένα τόσο εξελιγμένο ΤΒΜ, όπως αυτό του βίντεο, το επεισόδιο με τη live κατάρρευση του περιπτέρου της οδού Πανεπιστημίου και όλη η κατασκευαστική περιπέτεια που το συνόδευσε δεν θα είχαν συμβεί. Η Γραμμή 4 ξεκινά έχοντας έκτοτε μεσολαβήσει ένα τεχνολογικό άλμα».
Δείτε το βίντεο από τον μετροπόντικα «Αθηνά»:
Πώς θα σκάψουν οι δύο μετροπόντικες
Στο βίντεο, σύμφωνα με τον κ. Ταχιάο, εμφανίζονται μόνο το πρώτο τμήμα του μετροπόντικα «Αθηνά», δηλαδή η ασπίδα και η κεφαλή, ενώ τα υπόλοιπα μέρη θα προστεθούν στη συνέχεια.
Η «Αθηνά», προσθέτει ο Νίκος Ταχιάος, «θα ξεκινήσει σε λίγες ημέρες από τη συμβολή των οδών Μεσογείων και Κατεχάκη, ένα υπόγειο ταξίδι στα έγκατα της πόλης, για να φτάσει μετά από κάτι περισσότερο από δύο χρόνια στο ύψος της Βασιλέως Κωνσταντίνου απέναντι από το Πάρκο Ριζάρη και να ξαναδεί το φως του ήλιου, ασφαλώς αρκετά γηρασμένη σε σχέση με τη σημερινή εικόνα».
Όπως εξηγεί, «σε λίγους μήνες θα ακολουθήσει και το δεύτερο ΤΒΜ που θα ξεκινήσει από το Άλσος Βεΐκου για το r.v. της με την "Αθηνά" και με την ιστορία του μετρό και των Αθηνών. Μια ντουζίνα εξειδικευμένων τεχνικών θα την συνοδεύει 24 ώρες το εικοσιτετράωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα, φροντίζοντάς την και μεριμνώντας για την ασφάλεια των οικοδομών, κυρίως όμως των ανθρώπων που ιδανικά δεν πρέπει να πάρουν χαμπάρι το πέρασμά της κάτω από τα πόδια τους. Και μη θαρρείτε ότι πρόκειται για εύκολη δουλειά. Το μέτωπο λειτουργεί υπό πίεση. Αυτό σημαίνει ότι οι άνθρωποι που θα χρειαστεί να προσεγγίσουν τον θάλαμο εκσκαφής για οποιονδήποτε λόγο διακινδυνεύουν να προσβληθούν από τη νόσο των δυτών, και γι’ αυτό υποβάλλονται σε διαδικασία αποσυμπίεσης στον ειδικό θάλαμο που υπάρχει πίσω από την κεφαλή. Στους ανθρώπους αυτούς, τους άριστους επαγγελματίες που θα μείνουν στην αφάνεια, ευχόμαστε καλή δύναμη, καλό ξεκίνημα» σημειώνει ο πρόεδρος της Αττικό Μετρό.
Πότε θα παραδοθεί η Γραμμή 4
Η κατασκευή της Γραμμής 4 του μετρό είναι ένα έργο κομβικής σημασίας για την Αθήνα, καθώς θα εξυπηρετεί 350.000 πολίτες. Το έργο αναμένεται να έχει ευεργετική επίδραση στις μετακινήσεις, στην ποιότητα ζωής των πολιτών, στο περιβάλλον και στην ευρύτερη οικονομική δραστηριότητα.
Η νέα Γραμμή, στην πρώτη φάση ανάπτυξής της, που αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2029, θα αποτελείται από 15 σύγχρονους σταθμούς και σιδηρόδρομο διπλής τροχιάς, μήκους 12,8 χιλιομέτρων. Θα εξυπηρετεί οικιστικές ζώνες στο πυκνοκατοικημένο κεντρικό τμήμα του αστικού ιστού, αλλά και σημαντικές υπηρεσίες, επιτρέποντας τη σύνδεση του Άλσους Βεΐκου με τα δικαστήρια σε διάστημα πέντε λεπτών και με την Πανεπιστημιούπολη σε 14 λεπτά. Τα δρομολόγια θα εκτελούνται από 20 καινούργιους συρμούς, τελευταίας τεχνολογίας.
Με την έναρξη λειτουργίας της Γραμμής 4 η ημερήσια επιβατική κίνηση στο δίκτυο του μετρό υπολογίζεται ότι θα αυξηθεί κατά 340.000 άτομα, ενώ παράλληλα η χρήση αυτοκινήτου στην πρωτεύουσα θα μειωθεί κατά περίπου 53.000 ΙΧ οχήματα, με αποτέλεσμα τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 17.000 τόνους ανά έτος.
Η επένδυση για την ανάπτυξη της νέας Γραμμής θα ανέλθει στο 1,5 δισ. ευρώ, αποφέροντας πολυεπίπεδα αναπτυξιακά οφέλη και αναβάθμιση των περιοχών που θα εξυπηρετούνται από το διευρυμένο δίκτυο του μετρό, ενώ για τις κατασκευαστικές εργασίες θα δημιουργηθούν 5.000 νέες θέσεις εργασίας.
Ο συνολικός σχεδιασμός προβλέπει ότι μετά την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης κατασκευής θα αρχίσει η επέκταση της Γραμμής 4 προς το Μαρούσι, έργο που θα βελτιώσει ουσιαστικά τη συγκοινωνιακή σύνδεση των βόρειων και των ανατολικών προαστίων της Αθήνας.
Οι πρώτες εικόνες της «Αθηνάς»
Προ ημερών, o πρόεδρος της Αττικό Μετρό, Νίκος Ταχιάος, ανήρτησε φωτογραφίες από τη συναρμολόγηση του πρώτου από τους δύο μετροπόντικες που θα διανοίξουν τη σήραγγα της Γραμμής 4 του μετρό:
«Το υπερσύγχρονο μετρό της Γραμμής 4»
Ο κύριος Ταχιάος καταλήγει ως εξής: «15 νέοι σταθμοί (Άλσος Βεΐκου, Γαλάτσι, Ελικώνος, Κυψέλη, Δικαστήρια, Αλεξάνδρας, Εξάρχεια, Ακαδημία, Κολωνάκι, Ευαγγελισμός, Καισαριανή, Πανεπιστημιούπολη, Ζωγράφου, Ιλίσια, Γουδή), 12,8 χιλιόμετρα σήραγγας, 20 συρμοί χωρίς οδηγό που σε ώρες αιχμής θα περνούν από τους σταθμούς κάθε 90 δευτερόλεπτα, χάρη σε μια συγχρηματοδοτούμενη από την ΕΕ επένδυση προϋπολογισμού κοντά στο 1,5 δισ. ευρώ, αποτελούν την πρώτη φάση μιας μεγάλης αλλαγής στις μετακινήσεις στο πολεοδομικό συγκρότημα της Αθήνας».
Η κατασκευή έργων Μετρό αποτελεί ένα από τα πιο σύνθετα και απαιτητικά έργα υποδομών παγκοσμίως. Η ύπαρξη έμπειρων και καταρτισμένων μηχανικών και στελεχικού δυναμικού αλλά και ισχυρής τεχνογνωσίας όπως αυτής του Ομίλου ΑΒΑΞ, αποτελούν απαραίτητες προϋποθέσεις για την ολοκλήρωση των πολυσύνθετων αυτών υποδομών. Ο Όμιλος ΑΒΑΞ έχει ταυτιστεί με την κατασκευή έργων σταθερής τροχιάς, που έχουν αλλάξει τις συνθήκες διαβίωσης στην Αθήνα και έχει βελτιώσει αισθητά τον συγκοινωνιακό χάρτη της πρωτεύουσας.