Η Άννα, πρόεδρος της οργάνωσης Ουκρανών Γυναικών στην Ελλάδα, και η Χάνα, αντιπρόεδρος της Κοινότητας Αφγανών Μεταναστών και Προσφύγων στην Ελλάδα, συνδέονται με βαθιά φιλία.
Μοιράζονται τη διάθεση για προσφορά και έχουν βοηθήσει η μία την άλλη να ξεπεράσουν τα τραύματα που έχουν αφήσει στην ψυχή τους οι πόλεμοι στις πατρίδες τους.
Η Άννα Όλινιτς έφυγε από την πατρίδα της, το Τσερνίκι της Ουκρανίας το 2005 και ήρθε στην Ελλάδα για να βρει τη μητέρα, τη γιαγιά, τη θεία και τα αδέλφια της, που ζούσαν ήδη εδώ αναζητώντας καλύτερες δουλειές. Η ίδια, αν και στην πατρίδα της δούλευε στη Στατιστική Υπηρεσία, στην Ελλάδα χρειάστηκε να κάνει άλλες δουλειές από το αντικείμενό της. Ωστόσο, ως μετανάστρια, εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, δεν ένιωσε άβολα. «Όσους Έλληνες γνώρισα μάς φέρθηκαν καλά. Μόνο αισθανόμασταν άσχημα όταν μιλούσαμε με φίλους στην Ουκρανία και μας έλειπαν».
«Θέλαμε να βοηθήσουμε τις γυναίκες, να τις συμβουλεύσουμε»
Έχοντας επίγνωση των δυσκολιών που αντιμετώπιζαν οι γυναίκες μετανάστριες από την Ουκρανία, δυσκολίες που βίωσαν και γυναίκες στην οικογένειά της, η Άννα αποφάσισε να προχωρήσει στην ίδρυση της οργάνωσης «Ukrainian Women in Greece» («Ουκρανές γυναίκες στην Ελλάδα»), μαζί με άλλες πέντε γυναίκες και την υποστήριξη του Δικτύου Μεταναστριών «Μέλισσα», όπου ήδη εργαζόταν. «Γνώρισα κακοποιημένες γυναίκες ή γυναίκες, από την Ουκρανία και άλλες χώρες, που δεν είχαν που να μείνουν και χρειάζονταν βοήθεια. Τότε σκέφτηκα ότι μπορώ να τις βοηθήσω», περιγράφει. Όπως προσθέτει, «υπήρχαν ήδη οργανώσεις Ουκρανών, αλλά ασχολούνταν με τον πολιτισμό της Ουκρανίας και την εκπαίδευση των παιδιών. Εμείς θέλαμε να φτιάξουμε μια οργάνωση, μέσω της οποίας να βοηθάμε τις γυναίκες, να τις συμβουλεύουμε».
Στην οργάνωση Ουκρανών Γυναικών οι ωφελούμενες υποστηρίζονται για θέματα διαμονής, εργασίας, ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, ψυχολογικής υποστήριξης, εγγραφής παιδιών στα σχολεία. «Θέλαμε να δείξουμε στις γυναίκες από την Ουκρανία ότι καμία δεν είναι μόνη της, αν είμαστε μαζί μπορούμε να καταφέρουμε πιο πολλά», λέει η Άννα. Το 2020 στο Δίκτυο «Μέλισσα» η Άννα γνώρισε τη Χάνα, η οποία μόλις είχε φτάσει στην Ελλάδα. «Ήρθε ένα κορίτσι που είχε διάθεση να κάνει πράγματα, μου θύμισε εμένα στην ηλικία της, ήθελα να κάνω πολλά σε ξένη χώρα, αλλά δεν ήξερα πώς να τα κάνω», περιγράφει η Άννα στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. Η Χάνα από την πλευρά της λέει ότι αισθάνθηκε την Άννα σαν μητέρα της.
«Συνάντησα πολλή αλληλεγγύη από τους Έλληνες»
Η 29χρονη Χάνα Γκάντζι κατάγεται από το Αφγανιστάν, αλλά γεννήθηκε στο Ιράν. Ήθελε να φύγει από τη χώρα διαμονής της, «γιατί δεν είχα δικαιώματα ως Αφγανή στο Ιράν. Η κυβέρνηση εκεί δεν επέτρεπε στις γυναίκες πρόσφυγες να σπουδάσουν στα πανεπιστήμια», επισημαίνει. Έπειτα από σεξουαλική επίθεση που υπέστη από τον εργοδότη της, αποφάσισε να αναζητήσει έναν ασφαλή τόπο για να ζήσει. Στη διαδρομή προς την Τουρκία κινδύνευσε η ζωή της στα χέρια κυκλωμάτων διακινητών, αλλά, όπως λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, «ήμουν τυχερή που επιβίωσα». Τον ασφαλή τόπο που αναζητούσε βρήκε τελικά στην Ελλάδα. «Εδώ συνάντησα πολλή αλληλεγγύη από τους Έλληνες. Ένιωσα ότι με καλωσόρισαν», εξηγεί.
Η Χάνα συστήνεται ως «κοινωνική ακτιβίστρια». Εργάζεται στη ΜΚΟ για τα έμφυλα δικαιώματα «Διοτίμα» και είναι πλέον αντιπρόεδρος της Κοινότητας Αφγανών Μεταναστών και Προσφύγων στην Ελλάδα. «Είδα την ανάγκη των ανθρώπων να έχουν βοήθεια. Ζούσα στο Ιράν και είχα πολλά προβλήματα και δύσκολη ζωή χωρίς καμία υποστήριξη. Αποφάσισα ότι ως ακτιβίστρια μπορώ να βοηθώ άλλους ανθρώπους, να τους δώσω τη βοήθεια που δεν πήρα», παρατηρεί.
Η φιλία της Χάνας με την Άννα έγινε πιο ισχυρή μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία. Με την είδηση του πολέμου η Άννα καταρρακώθηκε. «Η είδηση ήταν ένας πόνος. Δεν πίστευα και δεν πιστεύω ότι γίνεται αυτός ο πόλεμος στην πατρίδα μου», λέει συγκινημένη.
«Ένιωθα άσχημα που δεν ήμουν εκεί να βοηθήσω»
Αμέσως οι Ουκρανοί που ζουν στην Ελλάδα άρχισαν να συζητούν πώς μπορούν να βοηθήσουν. «Υπήρξε πανικός. Η πρώτη σκέψη ήταν να πάμε εκεί για να βοηθήσουμε. Ένιωσα ότι πρόδιδα την πατρίδα μου που δεν ήμουν εκεί να βοηθήσω. Αλλά κρατηθήκαμε. Πήραμε τηλέφωνο ανθρωπιστικές οργανώσεις στην Ουκρανία και μας ζήτησαν να βοηθήσουμε από την Ελλάδα με ρούχα και τρόφιμα», θυμάται η Άννα. Τελικά, όλες οι οργανώσεις Ουκρανών στην Ελλάδα συντονίστηκαν για να προσφέρουν υποστήριξη στους πρόσφυγες και δημιούργησαν την Ένωση της Ουκρανικής Διασποράς στην Ελλάδα.
Σε προσωπικό επίπεδο η Άννα είχε δίπλα της τη Χάνα για να τη βοηθήσει. Όπως λέει η Άννα, «η Χάνα ήταν η πρώτη που με υποστήριξε όταν έγινε ο πόλεμος. Ήρθε στην πορεία που κάναμε στη ρωσική πρεσβεία, μας βοήθησε στην κοινότητα και με βοήθησε προσωπικά ως γυναίκα προς γυναίκα με μια αγκαλιά, γιατί ξέρει τι θα πει πόλεμος και τι περνάμε. Μου είπε ότι την πονάει να σκοτώνεται κόσμος άδικα και αυτό για μένα ήταν πολύ σημαντικό».
«Έχω βιώσει την προσφυγιά και τον πόλεμο - υποσχέθηκα ότι θα την υποστηρίξω»
«Καταλαβαίνω τον πόνο της Άννας, οι χώρες και των δυο μας είναι σε πόλεμο», λέει από την πλευρά της η Χάνα. «Όταν ξέσπασε ο πόλεμος, απλά της είπα "Είμαι εδώ και μπορείς να μου ζητήσεις ό,τι θέλεις". Βίωσα την προσφυγιά και τον πόλεμο και υποσχέθηκα πως θα την υποστηρίξω. Όταν έκλαιγε, έκλαιγα και εγώ», θυμάται η Χάνα. Τώρα οι δύο κοινότητες που η Άννα και η Χάνα εκπροσωπούν, η οργάνωση Ουκρανών Γυναικών και η Κοινότητα Αφγανών Μεταναστών και Προσφύγων στην Ελλάδα σκοπεύουν να συνεργαστούν σε εκδηλώσεις για τη συγκέντρωση χρημάτων και ειδών πρώτης ανάγκης για τους Ουκρανούς πρόσφυγες.
Η φιλία της Άννας με τη Χάνα αναδεικνύεται μέσα από την καμπάνια της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες «ΠλησιάΖουμε- Ζούμε Μαζί», που έχει ως στόχο να αναδείξει τις κοινές ανάγκες και αξίες που μοιραζόμαστε οι άνθρωποι στην Ελλάδα, όταν πλησιάζουμε και γνωρίζουμε καλύτερα ο ένας τον άλλον.
Στην ιστοσελίδα της εκστρατείας http://www.plisiazoume.gr/ παρουσιάζονται ιστορίες ανθρώπων που γνωρίστηκαν στην Ελλάδα και ακολούθησαν χέρι χέρι τα μονοπάτια της ένταξης, όπως αυτή των δύο γυναικών.