Η λειψυδρία δεν είναι απειλή του μέλλοντος, αλλά μια επείγουσα πραγματικότητα του σήμερα. Σε αυτό το νέο περιβάλλον, η ΕΥΔΑΠ επενδύει στρατηγικά στην ανθεκτικότητα, στην τεχνολογία και στη βιώσιμη ανάπτυξη, όχι απλώς για να διαχειριστεί μια κρίση, αλλά για να χτίσει το αύριο.
Η κρίση είναι εδώ
Οι αριθμοί δεν αφήνουν περιθώρια για αισιοδοξία χωρίς δράση. Στο μεγαλύτερο πολεοδομικό συγκρότημα της χώρας, στην Αττική, τα αποθέματα νερού μειώνονται με ανησυχητικό ρυθμό. Το 2023 οι τέσσερις ταμιευτήρες διέθεταν 1,2 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού. Σήμερα, μόλις δύο χρόνια μετά, το νούμερο έχει πέσει στα 659 εκατομμύρια. Πρόκειται για μια μείωση σχεδόν 45%, τη στιγμή που η κατανάλωση αυξάνεται τοπικά έως και κατά 40%.
Η Αττική έχει τεθεί ήδη σε πορτοκαλί συναγερμό, με τα διαθέσιμα αποθέματα να επαρκούν για περίπου 700 ημέρες. Ο χρόνος κυλά αντίστροφα και το νερό αναδεικνύεται σε στρατηγικής σημασίας αγαθό. Οι διακοπές στην παροχή, η απώλεια πίεσης και η ανάγκη περιορισμών δεν είναι μακριά, εκτός εάν προλάβουμε να τις αποτρέψουμε με σχέδιο, επένδυση και τεχνολογική υπεροχή.
Ανθεκτικότητα & επενδύσεις
Η ΕΥΔΑΠ δεν αντιμετωπίζει τη λειψυδρία ως ένα ακόμα επιχειρησιακό πρόβλημα, αλλά ως μια εθνική πρόκληση που απαιτεί πολυεπίπεδη απάντηση. Με ένα επενδυτικό πλάνο 2,5 δισεκατομμυρίων ευρώ για τη δεκαετία 2025-2034, η εταιρεία αναπτύσσει ένα δίκτυο υποδομών, τεχνολογιών και λύσεων που στοχεύουν στην ανθεκτικότητα, στη βιωσιμότητα και στην καινοτομία.
Οι τρεις βασικοί άξονες είναι:
- Πλήρης εναρμόνιση με τις ευρωπαϊκές πολιτικές για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση
- Θωράκιση των υποδομών απέναντι στην κλιματική κρίση
- Ολιστική διαχείριση των υδάτινων πόρων, από την πηγή έως την επαναχρησιμοποίησή τους
Case Study: Ανατολική Αττική
Το μεγαλύτερο μέρος των επενδύσεων, σχεδόν 1 δισ. ευρώ (958,7 εκ.), αφορά έργα ύδρευσης και αποχέτευσης στην Ανατολική Αττική, μια περιοχή με ιστορικό έλλειμμα σε βασικές υποδομές. Το πλάνο περιλαμβάνει ουσιαστικά 1.400 χιλιόμετρα νέων αγωγών, 3 νέα Κέντρα Επεξεργασίας Λυμάτων (ΚΕΛ) και ευρεία κάλυψη για πάνω από 410.000 κατοίκους.
Μέχρι στιγμής, έχουν ολοκληρωθεί 300 χιλιόμετρα αγωγών για 234.500 κατοίκους, ενώ τα υπόλοιπα έργα προχωρούν με ταχύ ρυθμό. Η υλοποίηση αυτού του σχεδίου δεν είναι μόνο αναγκαία, αλλά και αποδεικτικό στοιχείο μιας νέας εποχής που η ΕΥΔΑΠ έχει ήδη ξεκινήσει.
Ψυττάλεια 3.0: Κόμβος καινοτομίας
Η Ψυττάλεια εξελίσσεται από μια παραδοσιακή εγκατάσταση επεξεργασίας λυμάτων σε παγκόσμιο πρότυπο κυκλικής οικονομίας και ενεργειακής μετάβασης. Το όραμα «Ψυττάλεια 3.0» φέρνει ελαχιστοποίηση του κόστους επεξεργασίας ανά κυβικό μέτρο λυμάτων, ανάκτηση και αξιοποίηση του ανακυκλωμένου νερού και ενεργειακή αξιοποίηση βιολογικής ιλύος, βιοαερίου και παραγωγή βιομεθανίου, υδρογόνου, καθώς και του φωσφόρου.
Η εγκατάσταση μετατρέπεται σταδιακά σε πράσινο εργοστάσιο ενέργειας, μειώνοντας την εξάρτηση από το δίκτυο και καθιστώντας τη διαχείριση αποβλήτων μια παραγωγική διαδικασία.
Το μεγάλο στοίχημα: Ανακυκλωμένο νερό
Η επαναχρησιμοποίηση του νερού παίρνει κεντρική θέση, αποτελώντας τη νέα πραγματικότητα που πρέπει να υιοθετήσει ολόκληρη η χώρα. Η ΕΥΔΑΠ σχεδιάζει τη συστηματική αξιοποίηση του επεξεργασμένου νερού για άρδευση αγροτικών καλλιεργειών και πάρκων, βιομηχανική χρήση σε πάρκα και ναυπηγοεπισκευαστικές ζώνες, μεταφορά μέσω θαλάσσης προς περιοχές εκτός Αττικής, αλλά και αξιοποίηση του Αδριάνειου Υδραγωγείου.
Αξίζει να σημειώσουμε πως η ψηφιακή επανάσταση εισχωρεί στην καρδιά της διαχείρισης του νερού. Η ΕΥΔΑΠ επενδύει σε έξυπνα υδρόμετρα που προσφέρουν real-time data για κατανάλωση και βλάβες, στην αναβάθμιση των συστημάτων ελέγχου και συντήρησης του δικτύου και σε νέα εργαλεία βελτίωσης της εμπειρίας των καταναλωτών και μείωσης του λειτουργικού κόστους. Μέσα από πιλοτικά προγράμματα, διαμορφώνεται ένα εκτεταμένο δίκτυο νερού, ανθεκτικό στις προκλήσεις, ευέλικτο στις ανάγκες, συνδεδεμένο με την καθημερινότητα των πολιτών.
Ο καθημερινός αγώνας για το πολύτιμο αυτό αγαθό, το νερό, ξεκινά και τελειώνει στους ανθρώπους που συντηρούν και λειτουργούν ένα τεράστιο δίκτυο με 4 ταμιευτήρες, 495 χλμ. αγωγών μεταφοράς, 14.000 χλμ. δικτύου ύδρευσης, 8.000 χλμ. δικτύου αποχέτευσης, 5 ΚΕΛ και 4 Μονάδες Επεξεργασίας Νερού.
Το μήνυμα είναι σαφές. Απαιτείται ανθεκτικότητα και μακροπρόθεσμο όραμα. Η ΕΥΔΑΠ δεν περιμένει την κρίση να γίνει ανεξέλεγκτη. Δρα προληπτικά, με καινοτόμο πλάνο. Στρέφεται προς το μέλλον, επενδύοντας όχι μόνο σε έργα, αλλά και σε ένα νέο μοντέλο διαχείρισης πόρων, που αγκαλιάζει το περιβάλλον, εξασφαλίζει ποιότητα ζωής και χτίζει κοινωνική εμπιστοσύνη.