Στο Ινστιτούτο πυρηνικής φυσικής «Βίντσα», στο Βελιγράδι, στα τέλη Φεβρουαρίου απειλήθηκε σοβαρό ατύχημα εξαιτίας πλημμύρας στις αποθήκες φύλαξης αποβλήτων ουρανίου, αποκαλύπτει η εφημερίδα Πολίτικα.
Συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι από τις «πισίνες» του Ινστιτούτου, όπου φυλάσσεται το αποκαλούμενο «κίτρινο κέικ», έγινε διαρροή 300 με 400 λίτρων νερού. Το «κίτρινο κέικ» είναι αλεσμένο ουράνιο που ως απόβλητο του πυρηνικού αντιδραστήρα συγκεντρώνεται σε μεταλλικά δοχεία και φυλάσσεται σε υπόγειους αποθηκευτικούς χώρους γεμάτους με νερό. Το απόβλητο ουράνιο στη συνέχεια στέλνεται για εμπλουτισμό, σε κάποια χώρα που ασχολείται με αυτήν τη διαδικασία, ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί και πάλι ως καύσιμο.
Η Πολίτικα αναφέρει ότι η διαρροή γρήγορα διακόπηκε, ωστόσο στο ινστιτούτο ξέσπασε πανικός, ενώ κάποιοι από τους εργαζόμενους αρνήθηκαν να επιστρέψουν στην εργασία τους.
Τα στοιχεία για το ενδεχόμενο μόλυνσης των υδάτων της «πισίνας» είναι αντιφατικά, γράφει η εφημερίδα. Στο πόρισμα του Οργανισμού Πυρηνικών Εγκαταστάσεων Σερβίας (ΝΟR), στην αρμοδιότητα του οποίου ανήκει το Ινστιτούτο, αναφέρεται ότι δεν παρατηρήθηκε μόλυνση στα ύδατα του υπογείου αποθηκευτικού χώρου. Αντίθετα, οι μετρήσεις που έγιναν από το εργαστήριο για την προστασία από τις εκπομπές ραδιενέργειας του ινστιτούτου «Βίντσα» έδειξαν ότι οι τιμές ραδιενέργειας στα ύδατα της «πισίνας» ήταν μεγαλύτερες κατά 1000 φορές από εκείνες που καταγράφηκαν στο νερό της ύδρευσης.
Η διεύθυνση, αρχικά, προσπάθησε να αποσιωπήσει το γεγονός, ωστόσο, εξαιτίας των αντιδράσεων από τους εργαζόμενους, δύο εβδομάδες αργότερα, στις 13 Μαρτίου, συγκάλεσε Διοικητικό Συμβούλιο, ενημέρωσε τους αρμόδιους κρατικούς φορείς και τη Διεθνή Οργάνωση Πυρηνικής Ενέργειας (IAEA) που αμέσως έστειλε κλιμάκιο από τη Βιέννη για να εξετάσει την κατάσταση.
Το ΔΣ του ινστιτούτου «Βίντσα» έδωσε εντολή στη διεύθυνση να διεξάγει έρευνες για την κατάσταση του αποθηκευτικού χώρου 14 από όπου έγινε η διαρροή υδάτων και να προετοιμάσει σχέδιο άμεσης απομάκρυνσης των πυρηνικών αποβλήτων.
Η Πολίτικα αναφέρει επίσης ότι το «κίτρινο κέικ» βρίσκεται στη συγκεκριμένη αποθήκη από το 1972, αλλά δεν υπήρχαν χρήματα για την απομάκρυνσή του στη Ρωσία, με την οποία η Σερβία έχει συμφωνία για τα πυρηνικά απόβλητα. Από το 1948, που ιδρύθηκε το ινστιτούτο πυρηνικής φυσικής «Βίντσα» μέχρι σήμερα, οργανώθηκαν μόνο δύο αποστολές απομάκρυνσης πυρηνικών αποβλήτων στη Ρωσία. Το 2002 στάλθηκαν μερικά κιλά πυρηνικών αποβλήτων και το Νοέμβριο 2010 περίπου 2,5 τόνοι απεμπλουτισμένου ουρανίου. Η απομάκρυνση των αποβλήτων που απέμειναν διακόπηκε εξαιτίας της έλλειψης χρημάτων.
Στα σερβικά ΜΜΕ αλλά και σε επιστημονικούς κύκλους, εδώ και χρόνια εκδηλώνεται ανησυχία για τις συνθήκες λειτουργίας του ινστιτούτου πυρηνικής φυσικής «Βίντσα». Η παλαιότητα του πυρηνικού αντιδραστήρα και ο τρόπος φύλαξης των πυρηνικών αποβλήτων δημιουργούν έντονες αμφιβολίες για την αναγκαιότητα ύπαρξης του ινστιτούτου. Το γεγονός δε ότι τα τελευταία 30 χρόνια εξαιτίας της οικονομικής κατάστασης που βρίσκεται η χώρα δεν έγιναν επενδύσεις για τον εκσυγχρονισμό του ινστιτούτου εντείνει το συναίσθημα φόβου στην κοινή γνώμη από το ενδεχόμενο κάποιας πυρηνικής καταστροφής.
(ΑΠΕ - ΜΠΕ)