Ένα από τα πιο μακροχρόνια και αμφιλεγόμενα ζητήματα στον χώρο της πολιτιστικής κληρονομιάς – η επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα – επανέρχεται ξανά στην επικαιρότητα, χάρη στην ηχηρή παρέμβαση του Τζορτζ Κλούνεϊ.
Σε πρόσφατη συνέντευξή του στην ελληνική εφημερίδα «Τα Νέα», που αναδημοσιεύτηκε και από τη Daily Mail, ο διάσημος ηθοποιός και ακτιβιστής δήλωσε με σαφήνεια: «Τα Γλυπτά θα επιστρέψουν. Το ξέρω. Εγώ και η Αμάλ θα συνεχίσουμε να πιέζουμε μέχρι να γίνει πραγματικότητα».
Ο Κλούνεϊ είχε ήδη μιλήσει δημόσια για την ανάγκη επανένωσης των Γλυπτών με τον Παρθενώνα το 2014, κατά την προώθηση της ταινίας The Monuments Men, η οποία αφορούσε την επιστροφή κλεμμένων έργων τέχνης από τους Ναζί.
Ο ρόλος της Αμάλ Κλούνεϊ και οι νομικές προεκτάσεις
Την ίδια χρονιά, η Αμάλ Κλούνεϊ, διακεκριμένη δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμμετείχε σε νομική ομάδα που συνέταξε μια εκτενή μελέτη 600 σελίδων με προτάσεις προς την ελληνική κυβέρνηση για νομική διεκδίκηση των Γλυπτών. Αν και οι προτάσεις αυτές δεν εφαρμόστηκαν, η έκθεση κυκλοφόρησε σε βιβλίο υπό τον τίτλο «Who Owns History?», με στόχο να στηρίξει τεκμηριωμένα το ελληνικό αίτημα.
Παρέμβαση Κλούνεϊ εν μέσω διαπραγματεύσεων
Η παρέμβαση Κλούνεϊ έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή, καθώς βρίσκονται σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην ελληνική κυβέρνηση και τον πρόεδρο του Βρετανικού Μουσείου, Τζορτζ Όσμπορν. Το μουσείο εξακολουθεί να επικαλείται τον Νόμο του 1963, ο οποίος απαγορεύει τη μόνιμη απομάκρυνση αντικειμένων από τις συλλογές του. Παράλληλα, δηλώνει ότι δεν έχει λάβει ποτέ επίσημο αίτημα για δανεισμό των Γλυπτών – μόνο για μόνιμη επιστροφή, κάτι που, σύμφωνα με τους επιμελητές του, είναι νομικά αδύνατο. Ωστόσο, πολλοί θεωρούν ότι υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις, όπως η μακροχρόνια πολιτιστική ανταλλαγή, που θα μπορούσε να ξεπεράσει τα νομικά εμπόδια χωρίς να παραβιάζει τη βρετανική νομοθεσία.
Η αντιπαράθεση Κλούνεϊ - Τζόνσον
«Υπάρχουν πολλά ιστορικά αντικείμενα που πρέπει να επιστραφούν στους αρχικούς τους κατόχους, αλλά κανένα δεν είναι πιο σημαντικό από τα Γλυπτά του Παρθενώνα», λέει ο γνωστός ηθοποιός.
Να σημειωθεί ότι το 2014, ο τότε δήμαρχος Λονδίνου Μπόρις Τζόνσον είχε ειρωνευτεί τις δηλώσεις του, λέγοντας πως «κάποιος πρέπει να επιστρέψει στον Κλούνεϊ τα δικά του μάρμαρα». Ο Κλούνεϊ απάντησε με χιούμορ, χαρακτηρίζοντας την επίθεση «υπερβολή ποτισμένη με ουίσκι».