Ήταν μια γυναίκα που γνώρισε την απόρριψη στα πρώτα χρόνια της ζωής της, που έζησε μυθικούς έρωτες με τα μεγαλύτερα ονόματα του Χόλιγουντ και που γνώρισε τη δόξα μέσα από την σειρά ρούχων της. Ο λόγος για την Γκλόρια Βάντερμπιλτ, που η ζωή τής φέρθηκε τόσο σκληρά αλλά και πλούσια.
Το «δύστυχο πλουσιοκόριτσο» και η μεγάλη socialite Γκλόρια Λάουρα Βάντερμπιλτ πέθανε την Δευτέρα σε ηλικία 95 ετών μετά από μάχη με τον καρκίνο του στομάχου. Η Βάντερμπιλτ γεννήθηκε σε μια οικογένεια με αμύθητη περιουσία στις 20 Φεβρουαρίου 1924, ως κληρονόμος της περιουσίας της οικογένειας σιδηροδρόμων Βάντερμπιλτ και η ζωή της χαρακτηρίζεται από προνόμια, δόξα, ισχυρούς φίλους, διάσημους εραστές και απέραντη θλίψη.
«Ήθελε να τα νιώσει όλα, ήθελε να νιώσει τις απολαύσεις της ζωής ακόμη και τον πόνο της» λέει ο γιος της Άντερσον Κούπερ.
Το σκάνδαλο των παιδικών της χρόνων και η «δίκη του αιώνα»
Η Γκλόρια Βάντερμπιλτ ήταν μητέρα, σχεδιάστρια, φιλάνθρωπος, συγγραφέας, ποιήτρια, καλλιτέχνης και ηθοποιός – μια πραγματική γυναίκα της Αναγέννησης.
Ένα σκάνδαλο όμως χαρακτήρισε τα πρώτα χρόνια της ζωής της, όταν ο πατέρας της Ρέτζιναλντ Κλέιπουλ Βάντερμπιλτ, πότης και τζογαδόρος, ξόδεψε την περιουσία του και πέθανε όταν η Γκλόρια ήταν μόλις 18 μηνών. Πολύ νέα για να πάρει τον έλεγχο του καταπιστεύματός της, η μητέρα της Γκλόρια Μόργκαν, ξόδεψε όλα της τα χρήματα για δικό της όφελος, κάνοντας πάρτι σε όλα τους κύκλους των ευρωπαϊκών σουαρέ, συμπεριλαμβανομένου και του πρίγκιπα της Ουαλίας, με την περιουσία ύψους 2,5 εκατομμυρίων δολαρίων της κόρης της.
Το 1934, η Γκλόρια – μικρό κορίτσι ακόμη – βρέθηκε στο επίκεντρο μιας δικαστικής μάχης που έγινε γνωστή σε όλο τον κόσμο, και ονομάστηκε «η δίκη του αιώνα». Η θεία της Γκλόρια, από την πλευρά του πατέρας της, Γερτρούδη Βάντερμπιλτ Γουίτνεϊ έκανε μήνυση ζητώντας την επιμέλεια του μικρού κοριτσιού επικαλούμενη την παραμέληση και την ανήθικη επιρροή της μητέρας της ως αιτία. Οι πικάντικες λεπτομέρειες της ζωής της πλουσιότερης οικογένειας της Αμερικής γοήτευαν το κοινό που μαστιζόταν από την Μεγάλη Ύφεση. Η Γουίτνεϊ κατηγόρησε την Μόργκαν για τις «υποτιθέμενες σεξουαλικές προτιμήσεις της προς το γυναικείο φύλο» με την υπέρασπισή της όμως να διαφωνεί λέγοντας πως το έργο της Γουίτνεϊ ως διάσημης γλύπτριας χαρακτηριζόταν από γυμνά μοντέλα.
Πλούσια ερωτική ζωή ψάχνοντας το υποκατάστατο του πατέρα
Η επιμέλεια δόθηκε τελικά στην Γερτρούδη Γουίτνεϊ, αλλά η Γκλόρια είχε επηρεαστεί πολύ από όλη αυτή την εμπειρία και τελικά απομονώθηκε ακόμη περισσότερο. Χρόνια αργότερα, η Γκλόρια θα γράψει στην αυτοβιογραφία της: «Αν δεν είχες ποτέ μητέρα ή πατέρα, μεγαλώνεις αναζητώντας κάτι που δεν θα μπορέσεις ποτέ να βρεις. Το αναζητάς στην αγάπη και στους ανθρώπους και στην ομορφιά».
Αυτός ο λόγος ύπαρξης ήταν και η αιτία για μια ερωτική ζωή με μερικούς από τους πιο διάσημους άνδρες του 20ου αιώνα: τον Χάουαρντ Χιουζ, τον Φρανκ Σινάτρα, τον Έρολ Φλιν και τον Μάρλον Μπράντο. Η Βάντερμπιλτ παντρεύτηκε 4 φορές και απέκτησε 4 παιδιά, με πιο γνωστό τον γιο της Άντερσον Κούπερ που έχει αφιερώσει την ζωή του στην καταγραφή της ζωής της μητέρας του και ο οποίος έχει πει: «πάντα ένιωθα ως δικό μου έργο να προσπαθώ να την προστατεύσω».
Η ιστορία της αυτοκρατορίας των Βάντερμπιλτ
Κι ενώ οι Βάντερμπιλτς θα γίνονταν μία από τις πιο επιφανείς οικογένειες της Αμερικής, οι ρίζες τους προέρχονται από έναν ταπεινό Ολλανδό αγρότη από το χωριό Ντε Μπιλτ της Ολλανδίας που μετανάστευσε στις αποικίες ως ανειδίκευτος εργάτης το 1650, σύμφωνα με το βιβλίο «Commodore Vanderbilt and his family: A biographical account of the Descendants of Cornelius and Sophia Johnson Vanderbilt».
Ο πρόγονος Ζαν Άερτζου εγκαταστάθηκε σε αυτό που τότε ήταν γνωστό ως Νέα Ολλανδία, ένα κομμάτι της Ανατολικής Ακτής που τώρα περιλαμβάνει την Νέα Υόρκη, το Νιου Τζέρσεϊ και το Κονέκτικατ. Ο άνδρας όμως που δημιούργησε την οικογενειακή περιουσία δεν είχε γεννηθεί ακόμη: ο προπάππος της Γκλόρια, Κορνήλιος Βάντερμπιλτ. Γεννήθηκε στις 27 Μαΐου 1794, στο Στέιτεν Άιλαντ και ήταν ένα από τα 9 παιδιά της οικογένειας. Μεγάλωσε δουλεύοντας στο πλοίο του πατέρα του και εγκατέλειψε το σχολείο όταν ήταν 11 ετών. Η αυτοκρατορία του ξεκίνησε με ένα μόνο σκάφος, όταν αποφάσισε να ξεκινήσει μια υπηρεσία με φέρι μποτ όπως ο πατέρας του, σύμφωνα με την νεκρολογία του Βάντερμπιλτ στους New York Times.
Η αγάπη του για τα σκάφη ήταν τόσο μεγάλη που πολλοί τον αποκαλούσαν Commodore, ένα παρατσούκλι που του έμεινε σε όλη του τη ζωή. Από τα φέρι μποτ, επεκτάθηκε στα ατμόπλοια στη δεκαετία του 1830 και αφού κυριάρχησε στον τομέα αυτό, έστρεψε την προσοχή του στους σιδηρόδρομους – μια φυσική επέκταση της αυτοκρατορίας του.
Μέχρι το 1863 είχε πάρει τον έλεγχο του τι ήταν τότε γνωστό ως σιδηρόδρομος του Χάρλεμ και συγχωνεύτηκε αργότερα με τους Hudson River και New York Central Railroads. Αυτότν οδήγησε στην δημιουργία ενός νέου σταθμού, κάτι που σήμερα είναι γνωστό ως ο Τερματικός Σταθμός Γκραντ Σέντραλ. Ο Βάντερμπιλτ αγόρασε πολλά ακίνητα στην πατρίδα του, το Στέιτεν Άιλαντ και στο Μανχάταν και ανέπτυξε κι άλλες επιχειρήσεις.
Η πτώση της αυτοκρατορίας των Βάντερμπιλτ
Ο Κορνήλιος Βάντερμπιλτ πέθανε στις 4 Ιανουαρίου 1877 και άφησε την περιουσία του, εκτιμώμενη σε 100 εκατομμύρια δολάρια, στον μεγαλύτερο γιο του Γουίλιαμ Χένρι Βάντερμπιλτ, που διπλασίασε τον πλούτο της οικογένειας και έχτισε το πρώτο του μέγαρο στην 5η Λεωφόρο. Τα πολυτελή σπίτια συνεχίστηκαν και από τον γιο του, Κορνήλιο Βάντερμπιλτ Β’ με την κατασκευή του 1 West 58th Street, που είχε πάνω από 100 δωμάτια. Ο αδερφός του, Γουίλιαμ Κίσαμ, το γύρισε στην φιλανθρωπία, δωρίζοντας ένα εκατομμύριο για την ανέγερση κατοικιών στην πόλη της Νέας Υόρκης, καθώς και εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια στο Πανεπιστήμιο της Κολούμπια, το YMCA, την κλινική Βάντερμπιλτ και το ομώνυμο πανεπιστήμιο, σύμφωνα με το Forbes.
Κατά την διάρκεια της χρυσής εποχής, η οικογένεια επένδυσε σε τέχνη και σπίτια: 10 υπέροχες κατοικίες στην 5η Λεωφόρο και σπίτια στο Νιούπορτ, σύμφωνα με το Forbes . Ο πολυτελής τρόπος ζωής, όμως και η φιλανθρωπική προσφορά δεν βοήθησαν στην αύξηση της περιουσίας.
Ο πότης και τζογαδόρος πατέρας
Όταν γεννήθηκε ο πατέρας της Γκλόρια, Ρέτζιναλντ Κλέιπουλ Βάντερμπιλτ, στις 14 Ιανουαρίου 1880, η κληρονομιά της οικογένειας είχε διασκορπιστεί σε όλο και περισσότερους απογόνους. Την ίδια ώρα, η αυτοκρατορία των σιδηροδρόμων που έχτισε ο Κορνήλιος άλλαζε και ο ρόλος της οικογένειας συνέχιζε να μειώνεται μέχρι την δεκαετία του 1970, όπου και κατέρρευσε.
Ο Ρέτζιναλντ Κλέιπουλ Βάντερμπιλτ , που ήταν γνωστός ως Ρέτσι, ήταν τζογαδόρος και που έγινε γνωστός για τα αμύθητα ποσά που ξόδευε. Αρχικά, είχε παντρευτεί την Κάθλιν Νίλσον με την οποία απέκτησαν μία κόρη, την Κάθλιν και στην συνέχεια παντρεύτηκε την Γκλόρια Μόργκαν, με την οποία απέκτησαν την Γκλόρια. Οι δύο κόρες είχαν ένα καταπίστευμα ύψος 5 εκατομμυρίων δολαρίων, μοιρασμένο στη μέση.
Αφότου όμως πήρε τον έλεγχο η μητέρα της και ξόδεψε τα χρήματά της, η θεία της Γκλόρια, Γερτρούδη Γουίτνεϊ έκανε μήνυση για την επιμέλεια της και τελικά κέρδισε. «Έζησε ολόκληρη την ζωή της στο δημόσιο κοινό» είπε ο Κούπερ για την μητέρα του. Η Γκλόρια φοίτησε στο διάσημο σχολείο Miss Porter’s, όπου άλλοι διάσημοι πτυχιούχοι ήταν η Τζάκι Κένεντι, η Κάθριν Χέπμπουρν, Λι Ρατζιβίλ και η Τζιν Τίρνεϊ.
Η Γκλόρια Βάντερμπιλτ ήθελε να γίνει καλόγρια
Ως νεαρό κορίτσι, η Βάντερμπιλτ ήταν τόσο πολύ ντροπαλή που μιλούσε ψευδίζοντας και σκεφτόταν να γίνει καλόγρια. Δυσκολεύτηκε πολύ να βρει την θέση της στην κοινωνία δοκιμάζοντας τόσο με την συγγραφή, την ποίηση, την τέχνη και την ηθοποιία. Σπουδάζοντας υποκριτική έκανε το ντεμπούτο της ως πρωταγωνίστρια στο «Κύκνο», που αργότερα θα αποτελέσει έμπνευση για το λογότυπο της ομώνυμης σειράς μόδας της.
Έμπνευση για τον διάσημο χαρακτήρα της νουβέλας «Πρωινό στο Τίφανις»
Ήταν αναπόφευκτο πως η Βάντερμπιλτ θα γινόταν μέλος της υψηλής κοινωνίας της Νέας Υόρκης. Το πορσελάνινο δέρμα της, τα μαύρα μαλλιά της και τα σαρκώδη χείλη της, τράβηξαντην προσοχή των περιοδικών μόδας και των φωτογράφων, κυρίως του Ρίτσαρντ Άβεντον, που είπε πως ήταν η μεγαλύτερη έμπνευσή του. Αποτελούσε επίσης μέλος σε κύκλους με πολλά γνωστά ονόματα, όπως ο Τσάρλι Τσάπλιν, η Νταϊάν βον Φούστενμπεργκ και ο Τρούμαν Καπότε, που αποτελούσαν και τους πολύ στενούς της φίλους. Μάλιστα, φήμες λένε πως αποτέλεσε την έμπνευση για τον διάσημο χαρακτήρα της Χόλι Γκολάιτλι στη νουβέλα «Πρωινό στο Τίφανις».
«Νομίζω ότι πρέπει να είμαστε πάντα ερωτευμένοι» είχε πει κάποτε στον γιο της. Στα 17 της μετακόμισε στο Χόλιγουντ όπου έκανε παρέα με τα πιο γνωστά ονόματα. «Κάθε βράδυ έβγαινα ραντεβού με ηθοποιούς» έγραψε στα απομνημονεύματά της το 2016 « The Rainbow Comes And Goes». «Προκειμένου να τραβήξουν την προσοχή μου, έπρεπε να είναι διάσημοι και πολύ μεγαλύτεροι. Ήταν τελείως ακατάλληλο, για να μην αναφέρω επικίνδυνο».
Οι σχέσεις της με μεγαλύτερους άνδρες
Τα πράγματα έγιναν πιο σοβαρά με τον παραγωγό επιχειρηματία Χάουαρντ Χιουζ, που ήταν 19 χρόνια μεγαλύτερός της. Ομολογώντας πως συχνά αναζητούσε ένα υποκατάστατο πατέρα στις σχέσεις της, χαρακτήρισε την σχέση της με τον Χιουζ ως «άγρια ρομαντική» και «εξαιρετικά αρρενωπή». Η Βάντερμπιλτ είχε πει μάλιστα πως το καλύτερο πράγμα ήταν πως «το σεξ δεν ήταν μια απλή πράξη, ήταν η πρώτη φορά που δεν χρειάστηκε να υποδυθώ οργασμό».
Όταν η σχέση της με τον Χιουζ δεν έδειχνε να οδηγεί στα σκαλιά της εκκλησίας, η Βάντερμπιλτ προχώρησε στον Έρολ Φλιν με την ίδια να αποκαλύπτει: «Λάτρευα τον κινηματογράφο στα 17 μου, αυτοί οι άνδρες ήταν σαν θεοί για μένα και όταν μεγάλωσα μπορούσα να τους γνωρίσω από κοντά και να βγω μαζί τους».
Ο μαφιόζος και ο διευθυντής ορχήστρας
Λίγο αργότερα, η Βάντερμπιλτ παντρεύτηκε τον πράκτορα του Χόλιγουντ Πατ ΝτιΤσίκο, έναν φερόμενο μαφιόζο, τον οποίο ο γιος της περιγράφει ως «τζογαδόρο που φημολογείται ότι σκότωσε και κάποιον». Αργότερα, η Βάντερμπιλτ είπε: «Ήταν ένα από τα μεγαλύτερα λάθη της ζωής μου». Η αφρόκρεμα του Χόλιγουντ παραβρέθηκε στο γάμο τους που έγινε στην Σάντα Μπάρμπαρα και η Βάντερμπιλτ πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της πρώτης της βραδιάς ως παντρεμένη, μόνη της, με τον νέο της σύζυγο να παίζει χαρτιά. Το ζευγάρι χώρισε μετά από 4 χρόνια, επειδή ο ΝτιΤσίκο κακοποιούσε σωματικά και ψυχολογικά την έφηβη γυναίκα του.
Στα 21 της η Βάντερμπιλτ παντρεύτηκε με έναν ακόμη ακατάλληλο άνδρα: τον Λάιονελ Στοόουκς. Είχε γνωρίσει τον 63χρονο Βρετανό διευθυντή ορχήστρας και μέσα σε 3 εβδομάδες τον παντρεύτηκε. Ο Στόουκς έχτισε ένα μέγαρο για την Βάντερμπιλτ σε μια πλαγιά της Σάντα Μπάρμπαρα που το ονόμασε «Το Μοναστήρι» και το ζευγάρι απέκτησε δύο γιους: τον Λεοπόλδο και τον Κρίστοφερ. Όπως έγραψε η ίδια στο βιβλίο της, έζησαν ευτυχισμένοι σαν «σέξι μοναχός και καλόγρια».
Και τότε μπαίνει στη ζωή της ο Φρανκ Σινάτρα
Αλλά τότε γνώρισε τον Φρανκ Σινάτρα. Σε συνέντευξή της το 2017, είχε πει: «Νόμιζα ότι ο άνδρας με τον οποίο ήμουν παντρεμένη ήταν θεός και ποτέ δεν θα με άφηνε να φύγω και τότε ήρθε ο Φρανκ Σινάτρα». Δεν πέρασε πολύς καιρός αφότου τον γνώρισε που αποφάσισε πως ο γάμος της έπρεπε να τελειώσει. Έτσι και έγινε το 1955. Ο Φρανκ Σινάτρα είχε χωρίσει πρόσφατα από την δεύτερη γυναίκα του, Άβα Γκάρντνερ και έδινε παραστάσεις στο «Copacabana» της Νέας Υόρκης όταν σχεδίασε μια συνάντηση με την Βάντερμπιλτ.
Στα απομνημονεύματά της έγραψε: «Ως εραστής, με έκανε να πιστέψω πως ήμουν το πιο σημαντικό άτομο στον κόσμο γι’ αυτόν». Αλλά κι αυτή η σχέση ήταν πολύ σύντομη και διήρκησε μόλις 3 εβδομάδες προτού φύγει σε περιοδεία. «Ήταν το πιο εκπληκτικό πρόσωπο στη ζωή μου επειδή ήρθε σε μια περίοδο που νόμιζα πως ήμουν παγιδευμένη σε έναν γάμο που δεν ήθελα να είμαι» έγραψε η Βάντερμπιλτ.
Μεταξύ του Φρανκ Σινάτρα και του γάμου της με τον τρίτο σύζυγό της, του σκηνοθέτη Σίντνεϊ Λουμέτ, η Βάντερμπιλτ είχε ένα πλήθος εραστών από τον Τζιν Κέλι μέχρι τον συγγραφέα Ρόαλντ Νταλ. Το one night stand με τον Μάρλον Μπράντο έγινε γνωστό από μια φωτογραφία του που κάθεται στο κομοδίνο του και η οποία βρέθηκε στην κατοχή της.
Ο κτητικός και ζηλιάρης Σίντνεϊ Λουμέτ
Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός πως και ο τρίτος γάμος της με τον θρυλικό σκηνοθέτη του Χόλιγουντ Σίντνεϊ Λουμέτ, ήταν επίσης μια καταστροφή. Συμφώνησαν να παντρευτούν μετά από μόλις 3 εβδομάδες σχέσης. Ο Λουμέτ την «έλουσε» με την αγάπη του, αλλά όπως έγραψε η ίδια, ο Λουμέτ ήταν κτητικός και «άγρια ανασφαλής» και την ανάγκασε να απορρίψει τρεις προτάσεις να παίξει δίπλα στον Φρανκ Σινάτρα εξαιτίας της ζήλιας του πως μπορεί να υπέκυπτε και πάλι στα γαλάζια μάτια του.
Ο τρόπος της Βάντερμπιλτ να πει αντίο σε μια παλιά σχέση ήταν να ξεκινήσει μια νέα. Μετά από 7 χρόνια με τον Λουμέτ , ερωτεύτηκε τον Γουάιατ Κούπερ, έναν όμορφο σεναριογράφο με διεισδυτικά μπλε μάτια. Απέκτησαν δύο παιδιά, τον Άντερσον και τον Κάρτερ, και έμειναν παντρεμένοι μέχρι τον θάνατό του κατά την διάρκεια μιας επέμβασης ανοιχτής καρδιάς το 1978.
Η διάσημη σειρά ρούχων της
Στα χρόνια που ακολούθησαν μετά τον 4ο γάμο της, η Βάντερμπιλτ γνώρισε την επιτυχία ως σχεδιάστρια και συγγραφέας και κυρίως με την σειρά από τζιν ρούχα. Η σειρά της ήταν τόσο δημοφιλής που άρχισε να βγάζει και αρώματα με την L’ Oreal.
Αλλά η τραγωδία χτύπησε και πάλι την ζωή της τον Ιούλιο του 1988, όταν ο μικρότερος γιος της, Κάρτερ, αυτοκτόνησε πηδώντας από τον 14ο όροφος του ρετιρέ διαμερίσματός της. Ο Κάρτερ είχε αποφοιτήσει από το Πρίνστον και εργαζόταν ως συντάκτης στο ιστορικό περιοδικό American Heritage εκείνη την περίοδο. Είχε αρχίσε να βλέπει έναν θεραπευτή μερικούς μήνες πιο πριν και εκείνη την ημέρα είχε πάει στο διαμέρισμα της μητέρας του όπου κοιμόταν την περισσότερη ώρα μέχρι το απόγευμα.
Η αυτοκτονία του γιου της από το διαμέρισμά της
Περίπου στις 7 το απόγευμα ξύπνησε και πήγε να δει την μητέρα του, ρωτώντας την επανειλημμένα: «Τι συμβαίνει;». Μετά βγήκε έξω στη βεράντα και κάθισε με τα πόδια του να κρέμονται προς τα έξω και την μητέρα του ανήμπορη να τον παρακολουθεί. Η Βάντερμπιλτ είπε ότι κάποια στιγμή την ρώτησε ποιο ήταν το τηλέφωνο του θεραπευτή του και όταν εκείνη δεν μπόρσε να το θυμηθεί, της απάντησε: «Άντε γαμ@@@@» προτού το πει ο ίδιος και στην συνέχεια πήγε στην άκρη της βεράντας.
«Μετά βγήκε πιο έξω και κρεμόταν στον τοίχο. Του είπα: ‘Κάρτερ, έλα μέσα’ και για μια στιγμή σκέφτηκα ότι θα γυρνούσε. Αλλά δεν το έκανε» είπε η Βάντερμπιλντ αργότερα ομολογώντας πως σκέφτηκε να αυτοκτονήσει και η ίδια όταν είδε τον γιο της να πέφτει από την βεράντα.
Όπως λέει ο Κούπερ «Η μαμά μου έχει ζήσει πολλές διαφορετικές ζωές». Πράγματι, η Βάντερμπιλτ έχει αφήσει ένα ανεξίτηλο σημάδι της πολιτιστική ιστορία της Αμερικής, αλλά ίσως η δική της ιστορία επιβίωσης είναι αυτή που έγινε σύμβολο της επιμονής. Όπως είπε και ο γιος της «Πάντα εργαζόταν σκληρά, πάντα πίεζε, πάντα πίστευε πως το καλύτερο δεν έχει έρθει ακόμη».
Φωτογραφίες: AP, Getty Images