Το mullet, το πιο αμφιλεγόμενο κούρεμα στον χώρο της μόδας, ιδιαίτερα δημοφιλές τη δεκαετία του '80, επέστρεψε κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Πρόκειται για ένα κούρεμα που έρχεται κατευθείαν από τα 80s, το οποίο είχαν υιοθετήσει και πολλοί σταρ της εποχής φυσικά. Τα μαλλιά, σύμφωνα με αυτό το κούρεμα, είναι πιο κοντά στo πλάι και πιο μακριά στο πίσω μέρος, δημιουργώντας έτσι τη λεγόμενη «χαίτη».
«Είναι απολύτως αληθές αυτό που λένε», δήλωσε ο ποπ σταρ Τρόι Σίβαν στο Vogue.com όταν ρωτήθηκε για τα μαλλιά του. Ο νεαρός τραγουδιστής, στην αρχή του πρόσφατου μουσικού του βίντεο, εμφανίζεται να κόβει τα μαλλιά του, που είναι κουρεμένα σε αυτό το στιλ. «Είναι τρομερό και εκπληκτικό ταυτόχρονα», δήλωσε. Ο Σίβαν είναι μία από τις αμέτρητες διασημότητες που υιοθέτησαν αυτό το στιλ, όπως έχουν ήδη κάνει η Μάιλι Σάιρους, η Ριάνα (της οποίας το σόου Savage X Fenty ήταν γεμάτο με μοντέλα στο ίδιο στιλ), η Κάρα Ντελεβίν, η Μπάρμπι Φερέιρα, η Ιρίνα Σάικ, η Μέισι Γουίλιαμς και άλλοι πολλοί.
Το 80s αυτό κούρεμα έχει γίνει πλέον mainstream. Τη στιγμή που γραφόταν αυτό το κείμενο, μια αναζήτηση με τη λέξη #mullet στο Instagram παραπέμπει σε περισσότερες από 760.000 εικόνες, ενώ το ίδιο hashtag στο TikTok έχει συγκεντρώσει 1,6 δισεκατομμύρια προβολές. «Τα mullets συνήθως ήταν ένας αρνητικός όρος, με τον οποίο οι άνθρωποι περιέγραφαν ένα κούρεμα που είχε πάει στραβά. Τώρα είναι το νούμερο ένα κούρεμα που μου ζητούν», λέει η Λούλου Ρίτσαρντς, μία κομμώτρια από το Λονδίνο. «Πελάτες από όλα τα υπόβαθρα, τις ηλικίες, τις δουλειές και τον τρόπο ζωής, αυτό ζητούν».
Οι αρχαίες ρίζες του συγκεκριμένου κουρέματος
Παρόλο που σε μεγάλο βαθμό συμφωνήθηκε ότι το πρώτο κύμα δημοτικότητας του mullet τον 20ό αιώνα ήταν χάρη στον Πολ Μακάρτνεϊ (ο οποίος πρωτοεμφανίστηκε με αυτό το look το 1972) και στον Ντέιβιντ Μπόουι -ή όπως ήταν πιο γνωστός με το κόκκινο μαλλί του σε στυλ mullet, ως Ziggy Stardust- υπήρξαν εικασίες ότι το συγκεκριμένο κούρεμα έχει μια πιο αρχαία ιστορία.
Η πρώτη αναφορά ενός παρόμοιου στιλ εντοπίζεται στην Ιλιάδα, όταν ο Όμηρος περιγράφει μια ομάδα ανδρών να έχουν «τα μπροστινά τους μαλλιά κουρεμένα, αλλά μακριά πίσω στην πλάτη», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά σε άρθρο της στο BBC η Cassidy George. Στην «Απόκρυφη Ιστορία» του, ο Βυζαντινός μελετητής του 6ου αιώνα, Προκόπιος, έγραψε για τους χούλιγκαν των αρματοδρομιών στην αρχαία Ρώμη: «Τα μαλλιά των κεφαλιών τους τα κόβουν μπροστά, αφήνοντας το μέρος πίσω να μακρύνει σε πολύ μεγάλο μήκος, σε μια ανόητη μόδα».
Στο βιβλίο του «Mullet Madness» («Η Τρέλα του Mullet»), ο συγγραφέας Αλαν Χέντερσον ισχυρίζεται τα εξής: «Τα στοιχεία της ύπαρξης του mullet στους εξελιγμένους πολιτισμούς μπορούν να βρεθούν σε αγάλματα και έργα τέχνης από την Ελλάδα, που χρονολογούνται από τον 6ο αιώνα π.Χ.».
Παρόλο που οι σιλουέτες ορισμένων χτενισμάτων στην ελληνική ή ρωμαϊκή τέχνη (για παράδειγμα στον Κούρο ή σε συγκεκριμένες απεικονίσεις του Απόλλωνα) μιμούνται τη σιλουέτα του σχήματος L, οι ιστορικοί τέχνης και οι ειδικοί για τα μαλλιά Κάθριν Σγουάμπ και Μαρίς Ρόουζ απορρίπτουν την πρόταση του Χέντερσον. «Η προσεκτική ματιά αρχαιολογικού υλικού από αρχαίους μεσογειακούς πολιτισμούς μπορεί να αμφισβητήσει τον ισχυρισμό του mullet ως επικρατούντος ή συχνού χτενίσματος», ανέφεραν σε δήλωσή τους. «Τα αρχαία χτενίσματα ελέγχονταν κοινωνικά και συνδέονταν στενά με την ταυτότητα, κάτι που είναι το αντίθετο από αυτό που φαίνεται να εκφράζει το σύγχρονο mullet: ατομικότητα και εξέγερση».
Αν και υπάρχουν μερικοί αξιότιμοι άνδρες με το συγκεκριμένο κούρεμα τον 18ο και τον 19ο αιώνα (Βενιαμίν Φραγκλίνος, Τζέιμς Κ. Πόλκ), το mullet, όπως το γνωρίζουμε, δεν έγινε δημοφιλές στιλ μέχρι τη δεκαετία του 1980. Ο στιλίστας, ιδιοκτήτης κομμωτηρίου και αναπληρωτής λέκτορας στο UAL, Τζον Βιάλ, θυμάται: «Το mullet έχει μια πολύ ξεχωριστή θέση στη ζωή μας, γιατί άρχισε πραγματικά να αλλάζει τα όρια του τι ήταν αποδεκτό για άνδρες και γυναίκες».
Με το σχήμα του που τραβάει την προσοχή, το mullet -το οποίο συνδυάζει παραδοσιακά αρσενικά και θηλυκά στιλ σε ένα- ήταν ιδιαίτερα ελκυστικό για την queer κοινότητα, για την οποία το στιλ έγινε ένα μη λεκτικό στοιχείο της σεξουαλικότητάς τους. «Από την πλευρά της LGBTQ κοινότητας, ήταν ένα απίστευτα ασφαλές μέρος. Εάν ήσασταν λεσβία που ήθελε να αισθανθεί λίγο πιο αγόρι, θα μπορούσατε να έχετε τα μαλλιά σας πιο κοντά και να έχετε την ασφάλεια του μήκους στο πίσω μέρος. Το ίδιο ισχύει και για αγόρια που ήθελαν λίγο περισσότερα μαλλιά», είπε ο Βιάλ.
Υπό την «καθοδήγηση» των ροκ σταρ, ηθοποιών, αθλητών και άλλων ποπ πολιτιστικών μορφών, το mullet εισήλθε σε μια χρυσή εποχή δημοτικότητας και υιοθετήθηκε από άτομα από όλες τις ηλικίες, φυλές, τάξεις, εκφράσεις φύλου και εθνικότητες.
Τα πιο διάσημα κεφάλια της εποχής με αυτό το κούρεμα ήταν ο Μπίλι Ρέι Σάιρους, ο Τζον Στάμος, ο Ροντ Στιούαρτ και ο Αντρέ Αγκάσι -αλλά ας μην ξεχνάμε ότι γόηδες όπως ο Μπραντ Πιτ, ο Πάτρικ Σουέιζ και ο Τζορτζ Κλούνεϊ είχαν περάσει κι αυτοί από αυτή τη φάση. Υπήρξαν όμως και άλλοι σταρ που υιοθέτησαν αυτό το look, όπως ο Μάικλ Τζάκσον, ο Λάιονελ Ρίτσι, ο Τζέιμς Μπράουν, η Σερ, η Τζόαν Τζετ, η Τζέιν Φόντα και η Έλεν ΝτεΤζένερις. Ο Χέντερσον περιγράφει με λίγα λόγια το αποκορύφωμα του κουρέματος στο βιβλίο του «Mullet Madness», γράφοντας το εξής: «Είτε ήσουν metal, country, yuppie, ή punk, jock ή biker, ήταν το στιλ σου».
Αναγέννηση από τις στάχτες
Το κούρεμα τη δεκαετία του '90 δεν ήταν ιδιαίτερα δημοφιλές. Κάθε άλλο. Θωερούνταν τραγικό και λάθος. Το mullet κέρδισε τελικά το όνομα με το οποίο το γνωρίζουμε σήμερα, χάρη στο μουσικό συγκρότημα Beastie Boys. Μιλώντας στο περιοδικό Grand Royal, επιτέθηκαν στο στιλ, λέγοντας: «Δεν υπάρχει τίποτα τόσο κακό όσο ένα κακό κούρεμα. Και ίσως το χειρότερο κούρεμα από όλα είναι το κούρεμα που ονομάζουμε The Mullet».
Αυτός ο ελαφρώς μειωτικός όρος προέρχεται από μια προσβολή που χρησιμοποιούνταν τον 19ο αιώνα (για παράδειγμα, από τον Μαρκ Τουέιν) για να περιγράψει κάποιον με περιορισμένη νοημοσύνη. Οι Beastie Boys εξέφρασαν την περιφρόνησή τους για το κούρεμα στο τραγούδι τους «Mullethead» του 1994, το οποίο διέδωσε περαιτέρω τον όρο.
Ενώ κάποτε συμβόλιζε τα μεγαλοπρεπή μαλλιά των ροκ σταρ και των συμβόλων του σεξ, στα μέσα έως τα τέλη της δεκαετίας του '90 το mullet έγινε αντικείμενο σάτιρας. Η ικανότητα αυτού του κουρέματος να υποκινήσει τέτοιες δραματικές αντιδράσεις αποδοκιμασίας τελικά του έδωσε ένα είδος «λατρείας». Εκείνοι που διατηρούσαν τολμηρά μία τέτοια εμφάνιση άρχισαν να το περιγράφουν ως «όχι μόνο κούρεμα, αλλά και ως τρόπο ζωής».
Καθ' όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του 2000, το κούρεμα mullet παρέμεινε στο επίκεντρο πολλών αστείων, αλλά το καθεστώς του ως «απόλυτο κακό κούρεμα» κέντρισε τους προοδευτικούς στη βιομηχανία της μόδας. Ξαφνικά, βρήκε τη θέση του στις πασαρέλες από μεγάλους οίκους και στο κόκκινο χαλί, τραβώντας την προσοχή του κόσμου και ξεκινώντας μια σειρά από συζητήσεις γύρω από αυτό. Από τότε, το μίσος για το look έχει γίνει λιγότερο μολυσματικό. «Τα πράγματα μεταφράζονται από την πασαρέλα στην πραγματικότητα, αλλά νομίζω ότι χρειάζονται περίπου τρία ή τέσσερα χρόνια», λέει στο BBC Culture ο Βιάλ, ο οποίος αναλαμβάνει τακτικά τα μαλλιά για σχεδιαστές στην Εβδομάδα Μόδας του Λονδίνου. «Χρειάζεται μόνο χρόνος για να προσαρμοστούν τα μάτια των ανθρώπων».
Το look του lockdown
Η διαδικασία προσαρμογής επιταχύνθηκε κατά την πανδημία του κορωνοϊού το 2020. Η έλλειψη πρόσβασης στα κομμωτήρια έκανε πολλούς ανθρώπους να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους, κουρεύοντας μόνοι τα μαλλιά τους. Η πρακτικότητα είναι πλέον το ζητούμενο. Οι εκτεταμένες περίοδοι κοινωνικής απομόνωσης αποτελούν επίσης τις ιδανικές συνθήκες για πειράματα ομορφιάς. Χωρίς να έχεις να πας πουθενά και κανέναν να πρέπει να ευχαριστήσεις, είναι για πολλούς μια ευκαιρία να δοκιμάσουν μια δραστική αλλαγή στα μαλλιά τους, όπως είναι το mullet. «Κούρευα κεφάλια εδώ και χρόνια, αλλά αυτό που άλλαξε... είναι η στάση, η διάθεση», είπε η Λούλου Ρίτσαρντς. «Όσον αφορά τη σχέση των πελατών μου με τα μαλλιά τους, όλοι είναι πιο γενναίοι και πρόθυμοι για αλλαγή».
«Κάποτε ή το έβρισκες αποκρουστικό, αμφισβητήσιμο, ή σου άρεσε», εξηγεί ο Βιάλ. «Αλλά τώρα δεν σκεφτόμαστε δύο φορές όταν βλέπουμε ένα mullet», πρόσθεσε. Ο Ρομπ Άιτον, που έχει υιοθετήσει εδώ και χρόνια αυτό το στιλ, είπε ότι σκόπευε το κούρεμά του να είναι το «μεσαίο δάχτυλο προς τους κοινωνικούς κανόνες». Ως ο πρωταθλητής του Mulletfest της Αυστραλίας, ο Άιτον λέει ότι το στιλ για το οποίο γελοιοποιήθηκε αδιάκοπα είναι τώρα αιτία για παγκόσμια γιορτή.