Η δημοσιοποίηση του πιστοποιητικού θανάτου της βασίλισσας Ελισάβετ δίνει μια νέα εικόνα των δραματικών 24 ωρών που άλλαξαν για πάντα τη μοναρχία της Βρετανίας.
Το έγγραφο, που δόθηκε στη δημοσιότητα από το Εθνικά Αρχεία της Σκωτίας χθες το απόγευμα, αποκαλύπτει ότι η Ελισάβετ πέθανε από «γηρατειά» την Πέμπτη 8 Σεπτεμβρίου στις 3:10 μ.μ. στο κτήμα Μπαλμόραλ, στο Αμπερντνσάιρ, περισσότερες από τρεις ώρες πριν ο κόσμος πληροφορηθεί τον θάνατό της.
Το κρίσιμο είναι πως το πιστοποιητικό επιβεβαίωσε αυτό που υποπτεύονταν όλοι για την ημέρα εκείνη: ότι κάποια από τα παιδιά της και τα εγγόνια της, μεταξύ των οποίων ο πρίγκιπας Γουίλιαμ, ο πρίγκιπας Άντριου και ο πρίγκιπας Έντουαρντ, αλλά και ο Χάρι, δεν πρόλαβαν να τη δουν ζωντανή.
Το έγγραφο εγείρει, ωστόσο, νέα ερωτήματα σχετικά με το πότε ενημερώθηκε ο πρίγκιπας Χάρι για τον θάνατο της γιαγιάς του, αφού έφτασε αργότερα από όλους στο Μπαλμόραλ, με την ανακοίνωση του θανάτου από το παλάτι να γίνεται την ώρα που ο ίδιος βρισκόταν εν πτήσει για το κάστρο.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα, ο Χάρι ενημερώθηκε για τον θάνατο της γιαγιάς του μόλις πέντε λεπτά πριν δημοσιοποιηθεί το γεγονός, με το παλάτι να απαντά οργισμένα πως το κοινό «ενημερώθηκε μόνο αφότου είχε ενημερωθεί κάθε μέλος της οικογένειας».
Όλα όσα συνέβησαν την ημέρα που πέθανε η βασίλισσα Ελισάβετ
10:30 π.μ.: Ο Κάρολος επιβιβάζεται σε ελικόπτερο από το Ντάμφρις Χάουζ, το εξοχικό του, μόλις έλαβε ειδοποίηση από τους γιατρούς για την υγεία της βασίλισσας.
Περίπου στις 18:02 το προηγούμενο απόγευμα, τα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ ανακοίνωσαν ότι η βασίλισσα Ελισάβετ ανέβαλε την τηλεδιάσκεψη του Συμβουλίου των Βασιλικών Υποθέσεων, αφότου οι βασιλικοί γιατροί τής συνέστησαν να ξεκουραστεί.
Αν και η συμβουλή δεν περιελάμβανε παραμονή στο νοσοκομείο, η ανακοίνωση προκάλεσε αμέσως νέους φόβους για την υγεία της. Η ανακοίνωση του παλατιού ανέφερε: «Μετά από μια γεμάτη μέρα χθες, η Αυτής Μεγαλειότης δέχθηκε σήμερα το απόγευμα τη συμβουλή των γιατρών να ξεκουραστεί. Αυτό σημαίνει ότι η συνεδρίαση του Συμβουλίου των Βασιλικών που επρόκειτο να πραγματοποιηθεί σήμερα το βράδυ θα αναβληθεί».
12:15 μ.μ.: Η πρωθυπουργός Λιζ Τρας λαμβάνει την ενημέρωση πως η βασίλισσα είναι βαριά άρρωστη και θα πεθάνει «εντός ωρών, όχι ημερών».
Η νέα πρωθυπουργός της Βρετανίας μιλούσε στο κοινοβούλιο σχετικά με το προτεινόμενο από αυτήν ενεργειακό πακέτο διάσωσης ύψους 150 δισεκατομμυρίων λιρών, όταν ο υπουργός Ναντίμ Ζαχάουι της έδωσε ένα σημείωμα που επιβεβαίωνε αυτό που ήδη γνώριζε -ότι η βασίλισσα ήταν απίθανο να βγάλει την ημέρα.
Η πρωθυπουργός γύρισε και κοίταξε τον Ζαχάουι με ένα βλέμμα απορίας, ενώ στην άλλη πλευρά του διαδρόμου του κοινοβουλίου, ο ηγέτης των Εργατικών ενημερωνόταν για τις εξελίξεις από την αναπληρώτριά του Άντζελα Ρέινερ.
Στη συνέχεια, οι φήμες εξαπλώθηκαν γρήγορα στην αίθουσα του Κοινοβουλίου, αναγκάζοντας τον πρόεδρο της Βουλής να πάρει τον λόγο και να πει στους βουλευτές: «Ξέρω ότι μιλάω εκ μέρους ολόκληρης της Βουλής όταν λέω ότι στέλνουμε τις καλύτερες ευχές μας στην Αυτής Μεγαλειότητα τη βασίλισσα και πως η ίδια και η οικογένειά της είναι στις σκέψεις και τις προσευχές μας αυτή τη στιγμή».
12:35 μ.μ.: Τα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ ανακοινώνουν ότι η βασίλισσα βρίσκεται υπό ιατρική παρακολούθηση.
Ο εκπρόσωπος του παλατιού δήλωσε: «Μετά από περαιτέρω αξιολόγηση σήμερα το πρωί, οι γιατροί της βασίλισσας ανησυχούν για την υγεία της Αυτής Μεγαλειότητος και συνέστησαν να παραμείνει υπό ιατρική παρακολούθηση. Η βασίλισσα παραμένει άνετα στο Μπαλμόραλ».
12:39 μ.μ.: Το BBC One διακόπτει το κανονικό του πρόγραμμα και ο Χιου Έντουαρντς παρουσιάζει ζωντανά τα νέα για την υγεία της βασίλισσας, ντυμένος στα μαύρα.
12:47 μ.μ. Το Κλάρενς Χάουζ ανακοινώνει πως ο Κάρολος και η Καμίλα ταξιδεύουν στο Μπαλμόραλ, ενώ ένα λεπτό αργότερα το παλάτι του Κένσινγκτον αναφέρει πως ο πρίγκιπας Γουίλιαμ πετάει για το κτήμα του Αμπερντσάιρ.
1:38 μ.μ.: Βασιλικές πηγές επιβεβαιώνουν πως η πριγκίπισσα Άννα βρίσκεται στο Μπαλμόραλ με τον πρίγκιπα Κάρολο.
1:55 μ.μ.: Εκπρόσωπος του Χάρι και της Μέγκαν ανακοινώνει πως το ζευγάρι «ταξιδεύει για τη Σκωτία» -χωρίς να κάνει άμεση αναφορά στο Μπαλμόραλ. Το ζευγάρι επρόκειτο να παρευρεθεί στην τελετή απονομής βραβείων στο Λονδίνο το βράδυ της Πέμπτης, αλλά άλλαξαν τα σχέδιά τους για να πάνε να δούνε τη βασίλισσα.
2:39 μ.μ.: Ο πρίγκιπας Γουίλιαμ πετάει για το Αμπερντίν μαζί με τον πρίγκιπα Άντριου, τον πρίγκιπα Έντουαρντ και τη σύζυγό του Σόφι. Η σύζυγός του, Κέιτ Μίντλετον, παρέμεινε στο Γουίνδσορ για να μείνει με τα παιδιά τους, πρίγκιπα Τζορτζ, πριγκίπισσα Σάρλοτ και πρίγκιπα Λούις, που ξεκίνησαν στο νέο τους σχολείο εκείνη την εβδομάδα. Το αεροπλάνο είχε προγραμματιστεί να αναχωρήσει στις 13:30. Ο λόγος για την αναβολή της τελευταίας στιγμής δεν έχει γίνει ακόμη γνωστός.
3:10 μ.μ.: Η βασίλισσα Ελισάβετ πεθαίνει από «γηρατειά», σύμφωνα με το πιστοποιητικό θανάτου της που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα.
Η ώρα θανάτου στο έγγραφο αποκαλύπτει πως ο βασιλιάς Κάρολος και η αδερφή του πριγκίπισσα Άννα ήταν στο πλευρό της μητέρας τους όταν εκείνη απεβίωσε.
3:50 μ.μ.: Η πτήση της RAF που μεταφέρει τον Γουίλιαμ, τον Άντριου, τον Έντουαρντ και τη Σόφι προσγειώνεται στο Αμπερντίν, περίπου στις 15:50 -σαράντα λεπτά μετά τον θάνατο της βασίλισσας. Δεν είναι σαφές πότε τα ανώτερα μέλη της βασιλικής οικογένειας ενημερώθηκαν για τον θάνατο της Ελισάβετ.
Το BBC ανέφερε αρχικά ότι μετέφερε έως και επτά βασιλικούς και ότι μπορεί να μεταφέρει και τον δούκα και τη δούκισσα του Σάσεξ. Ωστόσο, η Press Association επιβεβαίωσε ότι το αεροπλάνο της RAF που προσγειώθηκε στο Αμπερντίν μετέφερε τον Γουίλιαμ, τον Άντριου, τον Έντουαρντ και την Σόφι -όχι τον Χάρι και τη Μέγκαν.
4:14 μ.μ.: Το PA αναφέρει ότι ο Χάρι και η Μέγκαν ταξιδεύουν στο Μπαλμόραλ «ξεχωριστά» από τα άλλα μέλη της βασιλικής οικογένειας.
4:30 μ.μ.: Η πρωθυπουργός Λιζ Τρας ενημερώνεται από τον υπουργικό γραμματέα Σάιμον Κέις για τον θάνατο της βασίλισσας Ελισάβετ.
4:39 μ.μ.: Η Press Association εκδίδει νέα είδηση, επικαλούμενη ανώνυμη πηγή, η οποία αναφέρει ότι η Μέγκαν δεν θα ταξιδέψει στο Μπαλμόραλ με τον Χάρι. Η πηγή προσθέτει πως ο Χάρι θα κάνει το ταξίδι μόνος του και πως η Μέγκαν Μαρκλ θα μπορούσε ενδεχομένως να τον ακολουθήσει στη Σκωτία σε μεταγενέστερη ημερομηνία.
Στη συνέχεια, στις 4:44 μ.μ. ο Όμιντ Σκόμπι, ο δημοσιογράφος φιλικά προσκείμενος προς τον Χάρι και την Μέγκαν, έγραψε στο Twitter πως μόνο ο πρίγκιπας Χάρι έκανε το ταξίδι για το Μπαλμόραλ. Προσθέτοντας πως «όπως και η δούκισσα του Κέιμπριτζ, η δούκισσα του Σάσεξ παραμένει πίσω στην Αγγλία».
5:00 μ.μ.: Ένας στόλος αυτοκινήτων που μεταφέρει τον δούκα του Κέιμπριτζ, τον πρίγκιπα Άντριου, τον πρίγκιπα Έντουαρντ και τη σύζυγό του φτάνει στο Μπαμόραλ λίγο μετά τις 5 -σχεδόν δύο ώρες μετά τον θάνατο της βασίλισσας.
5:35 μ.μ.: Ο πρίγκιπας Χάρι απογειώνεται με ιδιωτική πτήση από το αεροδρόμιο Λούτον του Λονδίνου. Ο δούκας λέγεται ότι έχασε την πτήση της RAF που μετέφερε τον αδερφό του και τους θείους του, επειδή ήταν «τόσο απασχολημένος, προσπαθώντας να καταφέρει να πάρει μαζί του τη Μέγκαν στο Μπαλμόραλ».
Δεν είναι σαφές πότε ενημερώθηκε ο Χάρι για τον θάνατο της βασίλισσας Ελισάβετ, με την Telegraph να υποστηρίζει ότι ο δούκας του Σάσεξ ήταν ο τελευταίος που έμαθε για τον θάνατό της -και μάλιστα ενημερώθηκε από τον πατέρα του μετά την πρωθυπουργό. Η εφημερίδα υπέθεσε μάλιστα πως αυτό ήταν ένα ακόμη παράδειγμα του ρήγματος μεταξύ του πρίγκιπα και της οικογένειάς του μετά την απόφασή του να παραιτηθεί από τα βασιλικά καθήκοντα και να εκτοξεύσει κατηγορίες για τον τρόπο που τους φέρθηκε η βασιλική οικογένεια.
Όμως, το παλάτι εξέδωσε ανακοίνωση -σπάνια δήλωση για ένα τόσο ιδιωτικό θέμα-, λέγοντας πως το κοινό ενημερώθηκε μόνο αφού είχαν ενημερωθεί όλα τα μέλη της οικογένειας. Η είδηση αφαιρέθηκε από την ιστοσελίδα της Telegraph.
6:30 μ.μ.: Το παλάτι του Μπάκιγχαμ ανακοινώνει τον θάνατο της βασίλισσας. «Η βασίλισσα πέθανε ειρηνικά στο Μπαλμόραλ σήμερα το απόγευμα. Ο βασιλιάς και η βασιλική σύζυγος θα παραμείνουν στο Μπαλμόραλ και θα επιστρέψουν αύριο στο Λονδίνο». Η σημαία στο παλάτι του Μπάκιγχαμ υποστράφηκε στη συνέχεια μεσίστια, με το πλήθος έξω από τις πύλες του παλατιού να ξεσπά σε κλάματα.
6:36 μ.μ.: Οι σημαίες στην Ντάουνινγκ Στριτ κυματίζουν πλέον μεσίστιες μετά την ανακοίνωση του παλατιού.
6:38 μ.μ.: Ο Χιου Έντουαρντ του BBC μεταδίδει ζωντανά την είδηση του θανάτου της βασίλισσας. Μεταφέροντας μια εικόνα της μεσίστιας σημαίας στο παλάτι του Μπάκιγχαμ, ο παρουσιαστής είπε στους τηλεθεατές: «Πριν από λίγα λεπτά, το παλάτι του Μπάκιγχαμ ανακοίνωσε το θάνατο της Αυτής Μεγαλειότητας της βασίλισσας Ελισάβετ Β’».
Στη συνέχεια ο παρουσιαστής διάβασε την ανακοίνωση των ανακτόρων προτού παίξει τον εθνικό ύμνο, δείχνοντας μια φωτογραφία της βασίλισσας ακολουθούμενη από ένα βασιλικό οικόσημο σε μαύρο φόντο και τις λέξεις «Βασίλισσα Ελισάβετ Β’».
6:46 μ.μ.: Ο Χάρι προσγειώνεται στο Αμπερντίν 15 λεπτά μετά τη δήλωση του παλατιού του Μπάκιγχαμ. Η πτήση του δούκα του Σάσεξ επρόκειτο να προσγειωθεί στις 6:29 μ.μ., ένα λεπτό πριν από τη δήλωση. Όμως είχε 20 λεπτά καθυστέρηση στην απογείωσή της από το αεροδρόμιο Λούτον του Λονδίνου.
7:06 μ.μ.: Ο Κάρολος αποτίει φόρο τιμής στην «αγαπημένη μονάρχη και πολυαγαπημένη μητέρα». «Θρηνούμε βαθιά για το θάνατο μιας αγαπημένης μονάρχη και μιας πολυαγαπημένης μητέρας. Γνωρίζω ότι η απώλειά της θα γίνει βαθιά αισθητή σε όλη τη χώρα, τα βασίλεια και την Κοινοπολιτεία, καθώς και σε αμέτρητους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο», ανέφερε στη δήλωσή του.
7:07 μ.μ.: Η Λις Τρας βγαίνει από την Ντάουνινγκ Στριτ ντυμένη στα μαύρα, για να απευθυνθεί στο έθνος. Αποτίοντας φόρο τιμής στην «εξαιρετική» ζωή της Αυτής Μεγαλειότητας στη δημόσια υπηρεσία, η επικεφαλής των Συντηρητικών δήλωσε ότι η βασίλισσα «αγαπήθηκε και θαυμάστηκε από τους ανθρώπους στο Ηνωμένο Βασίλειο και σε όλο τον κόσμο» και την αποκάλεσε «προσωπική έμπνευση για μένα και για πολλούς Βρετανούς».
7:52 μ.μ.: Ο Χάρι φτάνει στο Μπαλμόραλ τέσσερις ώρες μετά τον θάνατο της βασίλισσας και σχεδόν 90 λεπτά αφότου το παλάτι ανακοίνωσε τον θάνατό της. Τελικά έμεινε στο κάστρο για 12 ώρες πριν επιστρέψει στο Γουίνδσορ, έχοντας, σύμφωνα με την εφημερίδα The Sun, αρνηθεί να δειπνήσει με τον πατέρα του και τον αδερφό του, μετά το βέτο του Καρόλου για να μην τον συνοδεύσει η Μέγκαν στο Μπαλμόραλ.