Σύμφωνα με τα τωρινά επιστημονικά και ερευνητικά δεδομένα, γνωρίζουμε ότι δεν υπάρχει κάθετη μετάδοση του COVID-19 από τη μητέρα στο νεογνό.
Τα μωρά που έχουν γεννηθεί στην Κίνα, αλλά και στη χώρα μας, από μητέρες φορείς του ιού δεν ήταν τα ίδια φορείς και ήταν υγιή. Βέβαια, όλες οι περιπτώσεις αφορούσαν γυναίκες που είχαν μολυνθεί στο γ΄ τρίμηνο της εγκυμοσύνης τους. Έτσι, δεν υπάρχουν ακόμη επιστημονικά δεδομένα για το α΄ και το β΄ τρίμηνο. Mε βάση τα ερευνητικά δεδομένα, η περιγεννητική έκθεση του νεογνού κατά το φυσιολογικό τοκετό δεν μπορεί να αποκλειστεί και εξαρτάται από την ανίχνευση του ιού στα ούρα και τα κόπρανα. Μάλιστα, το νεογνό δεν θα πρέπει να εκτίθεται στις αναπνευστικές εκκρίσεις της συμπτωματικής μητέρας.
Ο Δρ. Θάνος Παράσχος, Γυναικολόγος - Μαιευτήρας, Ειδικός Γονιμότητας, Ενδοσκοπικός Χειρουργός, Διευθυντής του Κέντρου Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής EmBIO, μας δίνει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για το πώς πρέπει να αντιμετωπίζεται το νεογνό που έχει γεννηθεί από μητέρα με ύποπτο ή επιβεβαιωμένοCOVID-19. Ο Δρ. Παράσχος επισημαίνει ότι σύμφωνα με όλα τα τελευταία επιστημονικά δεδομένα, τις συστάσεις του Π.Ο.Υ. και του ΕΟΔΥ ισχύουν τα εξής:
Το νεογνό από μητέρα με ύποπτο ή επιβεβαιωμένοCOVID-19 εξετάζεται από νεογνολόγο μέσα στην αίθουσα και εκεί λαμβάνεται ο πρώτος εργαστηριακός έλεγχος (γενική αίματος και βιοχημικός έλεγχος), που περιλαμβάνει επίσης τη λήψη του πρώτου δείγματος ρινικού επιχρίσματος για ανίχνευση COVID-19. Επιπλέον, μέσα στην αίθουσα τοκετού πλένεται από τη μαία. Ο νεογνολόγος, που θα εξετάσει το νεογνό μέσα στην αίθουσα τοκετού, θα πρέπει να φοράει όλο τον απαραίτητο προστατευτικό εξοπλισμό (Μάσκα FFP2, προστατευτικά γυαλιά ευρέως πεδίου, στολή τύπου Tyvek, γάντια μιας χρήσεως με μακριά μανσέτα, σκούφο και ποδονάρια).
Κατόπιν, το νεογνό μεταφέρεται άμεσα, με τη δική του θερμοκοιτίδα σε ειδικό χώρο στη ΜΕΝΝ (Μονάδα Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών), όπου σε περίπτωση επιβεβαίωσης της COVID-19 λοίμωξης της λεχωίδας (η γυναίκα αμέσως μετά τον τοκετό), θα παραμείνει για 14 ημέρες. Η θερμοκοιτίδα απολυμαίνεται εξωτερικά στον προθάλαμο της αίθουσας τοκετού ή της ΜΕΝΝ και, αφού φτάσει στη μόνωση, γίνεται επιμελής καθαρισμός όλου του χώρου διέλευσης.
Σε περίπτωση που το νεογνό χρειάζεται ανάνηψη ή υποστήριξη της αναπνευστικής λειτουργίας, θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα, ώστε να μη γίνει διασπορά των αναπνευστικών εκκρίσεων στο περιβάλλον.
Έλεγχος ρινικού επιχρίσματος για COVID-19 θα διενεργείται κατά τη διάρκεια νοσηλείας και συγκεκριμένα στις ημέρες ζωής 0 και 7. Εάν το νεογνό παραμείνει στη ΜΕΝΝ 14 ημέρες, θα λαμβάνεται 3ο δείγμα πριν την έξοδό του από τη μονάδα.
Στην περίπτωση που το νεογνό είναι σε άριστη γενική κατάσταση και παραμένει COVID-19 αρνητικό την 7η μέρα ζωής, κατά περίπτωση θα εξετάζεται το ενδεχόμενο εξιτηρίου, εφόσον υπάρχουν φροντιστές στο σπίτι, οι οποίοι δεν είχαν επαφή με τη μητέρα τις προηγούμενες 14 ημέρες. Στην περίπτωση αυτή το προσωπικό της ΜΕΝΝ θα έχει καθημερινή επικοινωνία με τους φροντιστές για την παρακολούθηση του νεογνού.
Κατά τη διάρκεια νοσηλείας στη ΜΕΝΝ τα νεογνά παραμένουν σε κλειστή θερμοκοιτίδα, πλένονται και ζυγίζονται από νοσηλευτές (που φέρουν όλα τον απαραίτητο προστατευτικό εξοπλισμό) ανά 2 μέρες, ενώ εργαστηριακός έλεγχος διενεργείται κατά τη κρίση των γιατρών της ΜΕΝΝ .
Θηλασμός και αγκαλιά; Επιτρέπονται;
Η άμεση επαφή του δέρματος του νεογνού με αυτό της μητέρας του είναι πολύ σημαντική, αφού συμβάλει στο μεταξύ τους δέσιμο. Και βέβαια, το μητρικό γάλα περιέχει αντισώματα που προστατεύουν την υγεία του νεογνού. Αν και δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι ο ιός μεταδίδεται μέσω μητρικού γάλακτος, αντενδείκνυται ο θηλασμός λόγω έκθεσης του νεογνού στις αναπνευστικές εκκρίσεις της μητέρας. Στην περίπτωση που η μητέρα επιθυμεί να θηλάσει, προτείνεται, για τη διατήρηση γαλουχίας, η χρήση θηλάστρου, με όλα βέβαια τα απαραίτητα προστατευτικά μέτρα. H χορήγηση μητρικού γάλακτος πρέπει να αποφεύγεται σε περίπτωση χορήγησης χλωροκίνης στη μητέρα μέχρι να γίνει γνωστό το αποτέλεσμα G6PD στο νεογνό.
Εναλλακτικά, μπορεί κατά περίπτωση να εξετάζεται η χορήγηση του μητρικού γάλακτος από νοσηλεύτρια-φροντιστή, εφόσον είναι εφικτή η τήρηση αποστείρωσης του δοχείου μεταφοράς του μητρικού γάλακτος. Τονίζεται ότι δεν συστήνεται η παστερίωση του μητρικού γάλακτος.
Δεν υπάρχει μεγαλύτερο θαύμα από αυτό που μπορεί να κάνει μια γυναίκα και να κρατήσει στην αγκαλιά της το δικό της μωρό. Και στη δύσκολη συγκυρία που βιώνει η ανθρωπότητα, έρχονται τα μωρά που γεννιούνται τώρα να θυμίζουν σε όλους ότι η επόμενη μέρα είναι κοντά. Από την άλλη, είναι πιθανό ότι οι έγκυες με Covid-19, που όμως έχουν αναρρώσει πλήρως λίγο πριν τη γέννα, μπορεί να δώσουν στο μωρό τους τα σχετικά αντισώματα έναντι του νέου κορονωϊού.
Διαβάστε περισσότερα για τον κορωνοϊό και την εγκυμοσύνη εδώ:
W: www.ivf-embryo.gr
E: paraschos@ivf-embryo.gr
F: Δρ.
Θάνος Παράσχος
T: (+30)
210 6774104
Κ: (+30) 6944428242