Έχουν περάσει 17 χρόνια από τότε που το ελληνικό κράτος θέσπισε τους όρους και τις προϋποθέσεις του θεσμού της παρένθετης μητρότητας. Το νομοθετικό πλαίσιο έρχεται να ικανοποιήσει όχι μόνο τις σύγχρονες ανάγκες αλλά και να διασφαλίσει οποιαδήποτε έκνομη συναλλαγή.
Απαραίτητη προϋπόθεση, λοιπόν, η προσφυγή στη δικαιοσύνη από τη μητέρα που έχει επιβεβαιωμένο και αξεπέραστο εμπόδιο για να τεκνοποιήσει και η έκδοση της δικαστικής απόφασης που στην πραγματικότητα της δίνει το δικαίωμα στη χαρά της μητρότητας.
Ταυτόχρονα, αν από νομικής πλευράς ισχύουν όλα τα παραπάνω, ας δούμε τι γίνεται με την ίδια την παρένθετη μητρότητα ως ιατρική πράξη. Ρωτήσαμε γι’ αυτό τον Δρ. Θάνο Παράσχο, Γυναικολόγος - Μαιευτήρας, Ειδικός Γονιμότητας, Ενδοσκοπικός Χειρουργός, Διευθυντής του Κέντρου Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής EmBIO:
Ποιες γυναίκες χρειάζεται να καταφύγουν στην παρένθετη μητρότητα;
Η παρένθετη μητρότητα είναι μια διαδικασία που βασίζεται στην ηθική αρχή του αλτρουισμού μέσω της οποίας μπορούν ν' αποκτήσουν παιδί γυναίκες με σοβαρό πρόβλημα υγείας. Οι γυναίκες που για διάφορους λόγους δεν έχουν μήτρα ή η μήτρα τους έχει κάποιο πολύ σοβαρό πρόβλημα, όμως έχουν διατηρήσει τις ωοθήκες τους. Σε αυτές, λοιπόν, τις περιπτώσεις χρησιμοποιείται μια τρίτη γυναίκα, στη μήτρα της οποίας τοποθετείται το ή τα έμβρυα που έχουν προκύψει από το γονιμοποιημένο ωάριο της άλλης γυναίκας με το σπέρμα του συντρόφου της. Η γυναίκα που κυοφορεί αυτό ή αυτά τα έμβρυα ονομάζεται παρένθετη μητέρα και η διαδικασία που ακολουθείται παρένθετη μητρότητα.
Την «παρένθετη μητέρα» τη βρίσκει ο γιατρός;
Όχι, τη βρίσκει το ζευγάρι. Τουλάχιστον εγώ δεν έχω αυτή τη δυνατότητα και δεν μπαίνω στη μέση για να βρεθεί αυτή η γυναίκα. Μπορεί να είναι και συγγενής, αλλά από τη δική μου εμπειρία οι περισσότερες είναι φίλες του ζευγαριού. Εάν το ζευγάρι επομένως βρεις μια υποψήφια παρένθετη μητέρα και το δικαστήριο εγκρίνει την επιλογή τους, τότε η διαδικασία μπορεί να προχωρήσει κανονικά.
Η εγκυμοσύνη με «παρένθετη μητέρα» προϋποθέτει εξωσωματική γονιμοποίηση;
Οπωσδήποτε ναι. Δεν υπάρχει άλλο τρόπος, εξάλλου, να επιτευχθεί εγκυμοσύνη σε αυτή την περίπτωση. Για την επιτυχία της εξωσωματικής στην περίπτωση παρένθετης μητρότητας, αλλά και στην εξωσωματική γενικότερα, καθοριστικό ρόλο παίζει η ηλικία του ωαρίου της γυναίκας που χρειάζεται την παρένθετη μητέρα για να κυοφορήσει το έμβρυό της – φυσικά όταν λέμε δικό της εννοούμε και του συντρόφου της. Όσο πιο νέα είναι η γυναίκα που δίνει το ωάριο τόσο πιο υψηλά είναι τα ποσοστά επιτυχίας.
Το μωρό που γεννιέται ποιανού βιολογικό παιδί είναι;
Στην περίπτωση της παρένθετης μητρότητας μάνα δεν είναι αυτή που κυοφορεί και γεννάει το παιδί, δεδομένου ότι το παιδί δεν έχει καμία σχέση με τα γονίδιά της. Μάνα είναι εκείνη που έχει δώσει το ωάριο.
Αυτός είναι ο λόγος που τις περισσότερες φορές η παρένθετη προτιμάται να γεννήσει με καισαρική, ώστε να μη βιώσει την εμπειρία του φυσιολογικού τοκετού. Φυσικά, υπάρχει ένα δέσιμο συναισθηματικό λόγω της εγκυμοσύνης. Όμως παύει να υφίσταται, επειδή γενετικά το παιδί δεν ανήκει σε αυτή τη γυναίκα που το γεννάει, αλλά σε αυτή που δίνει το γενετικό υλικό.
Ο νόμος πάντως είναι έτσι διαμορφωμένος που διασφαλίζει το ζευγάρι, τους βιολογικούς γονείς δηλαδή του παιδιού εκατό τοις εκατό.
Τι ωθεί μια γυναίκα να γίνει παρένθετη μητέρα;
Αλτρουιστικοί καθαρά λόγοι. Άλλωστε, ο νόμος αποκλείει αυστηρά οποιοδήποτε οικονομικό αντάλλαγμα. Έτσι, η γυναίκα που αποφασίζει να γεννήσει το παιδί μιας άλλης γυναίκας, η οποία έχει ή είχε σοβαρό πρόβλημα υγείας, συμπάσχει μαζί της και θέλει να τη βοηθήσει. Θα έλεγα πάντως ότι οι ιδανικές παρένθετες μητέρες είναι εκείνες που έχουν τεκνοποιήσει οι ίδιες, οπότε γνωρίζουν τα προβλήματα της σύλληψης και της γέννας ενός παιδιού και προσπαθούν απλά να βοηθήσουν έναν συνάνθρωπό τους. Μία γυναίκα που δεν έχει γεννήσει δεν αποκλείεται μέσω της μοναδικής εμπειρίας της εγκυμοσύνης που βιώνει να θελήσει σύντομα να την ξαναζήσει για να αποκτήσει το δικό της βιολογικό παιδί. Η μητρότητα, εξάλλου, είναι κάτι στο οποίο πάρα πολύ δύσκολα αντιστέκεται μια γυναίκα.
Διάβασε περισσότερα για το ΤΕΣΤ ΠΑΠ στην ιστοσελίδα:
W: www.ivf-embryo.gr
E: paraschos@ivf-embryo.gr
F: Δρ. Θάνος Παράσχος
T: (+30) 210 6774104
Κ: (+30) 6944428242