Το μαγείρεμα με εστίες αερίου συνηθίζεται σε εκατομμύρια νοικοκυριά παγκοσμίως, ωστόσο μπορεί να εκθέσει σε καρκίνο εξαιτίας επικίνδυνων επιπέδων βενζολίου.
Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Στάνφορντ πραγματοποίησαν μελέτη, από την οποία προέκυψε πως όσοι ζουν σε κατοικίες με μεγάλη εξάρτηση από εστίες αερίου και ανεπαρκή αερισμό διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.
Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι ότι ο κίνδυνος για τα παιδιά είναι σχεδόν διπλάσιος από ό,τι για τους ενήλικες.
Οι εστίες αερίου εκπέμπουν βενζόλιο, μια χημική ένωση που έχει ταξινομηθεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) ως καρκινογόνο Κατηγορίας 1.
Καθημερινή απειλή σε εκατομμύρια σπίτια
Στις ΗΠΑ το 38% των νοικοκυριών χρησιμοποιεί φυσικό αέριο ή προπάνιο για μαγείρεμα, ήτοι περίπου 47.000.000 κατοικίες.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, αυτό εκθέτει εκατομμύρια ανθρώπους στην εισπνοή βενζολίου, ρύπου που σχετίζεται με λευχαιμία και άλλες σοβαρές παθήσεις.
Τα ευρήματα είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά για το 5% των εστιών με τις υψηλότερες εκπομπές βενζολίου, οι οποίες επηρεάζουν άμεσα περίπου 6,3 εκατομμύρια ανθρώπους.
Τα παιδιά φαίνεται να είναι τα πιο ευάλωτα, λόγω του μικρότερου σωματικού τους βάρους, της υψηλότερης συχνότητας αναπνοής και του περισσότερου χρόνου που περνούν στο σπίτι. Ο καρκινικός κίνδυνος λόγω έκθεσης ήταν 1,85 φορές μεγαλύτερος σε σχέση με τους ενήλικες σε σπίτι και χώρους χωρίς αερισμό, σύμφωνα με δείκτη της Υπηρεσίας Προστασίας Περιβάλλοντος των ΗΠΑ (EPA).
Επικίνδυνες συγκεντρώσεις σε βασικούς χώρους
Χρησιμοποιώντας το μοντέλο CONTAM -ένα προηγμένο εργαλείο προσομοίωσης για τη μελέτη της ποιότητας αέρα σε εσωτερικούς χώρους-, οι ερευνητές ανέλυσαν 24 τυπικούς τύπους κατοικιών στις ΗΠΑ, όπως μονοκατοικίες, διαμερίσματα και προκατασκευασμένα σπίτια.
Το όριο ασφαλείας για το βενζόλιο που θέτει η Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος της Καλιφόρνιας είναι 1 μέρος στο δισεκατομμύριο.
Τα αποτελέσματα έδειξαν:
- Κακώς αεριζόμενες κουζίνες σε μικρές κατοικίες μπορούν να φτάσουν συγκεντρώσεις άνω των 3 ppb (μέρη στο δισεκατομμύριο) μετά από λίγες ώρες έντονης χρήσης.
- Παρόμοιες συγκεντρώσεις καταγράφηκαν και στα υπνοδωμάτια, λόγω διάχυσης του βενζολίου από την κουζίνα - με τους ανθρώπους να περνούν περίπου το 1/3 της ημέρας εκεί.
- Οι κίνδυνοι για την υγεία ήταν εντονότεροι στα διαμερίσματα, ενώ οι μονοκατοικίες είχαν τους χαμηλότερους κινδύνους λόγω καλύτερου αερισμού.
Πώς να προστατευτείτε σε εσωτερικούς χώρους
Η χρήση απορροφητήρων υψηλής απόδοσης και το άνοιγμα παραθύρων μειώνουν σημαντικά τα επίπεδα βενζολίου, όμως δεν εξαλείφουν πλήρως τους κινδύνους.
Με τον μέγιστο αερισμό οι συγκεντρώσεις μειώθηκαν έως και κατά 99%, αλλά σε σπίτια με υψηλές εκπομπές ο κίνδυνος καρκίνου παρέμεινε πάνω από το αποδεκτό όριο σε περιπτώσεις παρατεταμένης χρήσης.
Η ανάλυση εκτιμά ότι η έκθεση στο βενζόλιο από τη χρήση εστιών αερίου σε νοικοκυριά υψηλού κινδύνου μπορεί να προκαλεί 16 έως 69 επιπλέον περιπτώσεις λευχαιμίας ετησίως.
Οι συστάσεις των ερευνητών:
Οι τρεις συστάσεις που κάνουν οι ερευνητές είναι οι εξής:
- Προτιμήστε ηλεκτρικές ή επαγωγικές εστίες, οι οποίες εξαλείφουν τον κίνδυνο από την καύση αερίου.
- Βελτιώστε τον αερισμό: χρησιμοποιείτε εξωτερικούς απορροφητήρες υψηλής απόδοσης και ανοίγετε παράθυρα κατά και μετά το μαγείρεμα.
- Ενημέρωση και παρακολούθηση της ποιότητας του αέρα στους εσωτερικούς χώρους πρέπει να ενισχυθούν.
Να σημειωθεί πως αν και η μελέτη επικεντρώθηκε στις ΗΠΑ, τα αποτελέσματα μπορούν να επεκταθούν σε όλες τις χώρες όπου οι εστίες αερίου είναι διαδεδομένες.