Η δημιουργία εξατομικευμένων προληπτικών εμβολίων για τους καρκίνους που οφείλονται σε γενετικούς παράγοντες, αποτελεί απώτερο στόχο των επιστημόνων.
Προς το παρόν οι ερευνητές πραγματοποιούν μελέτες για τη δημιουργία θεραπευτικού εμβολίου, το οποίο δρα τοπικά σε συγκεκριμένες μορφές καρκίνου.
Στις νεότερες εξελίξεις στο θέμα των εμβολίων που θα δρουν κατά του καρκίνου αναφέρεται ο επικεφαλής του τμήματος Βιοτεχνολογίας και Μοριακής Ιατρικής του Πολιτειακού Πανεπιστήμιου της Λουιζιάνα, ο καθηγητής γενετικής μηχανικής Κωνσταντίνος (Gus) Koύσουλας, με αφορμή σχετική ανακοίνωσή του που θα πραγματοποιηθεί αύριο στο πλαίσιο του διεθνούς συνεδρίου NANOTEXNOLOGY 2022.
Η βασική έρευνα του κ. Κούσουλα επικεντρώνεται στην δημιουργία εμβολίων εναντίον ιών και στη χρήση ιών για την αποδόμηση του καρκίνου.
«Αυτήν τη στιγμή προχωράνε κλινικές μελέτης φάσης 2-3 στην Αγγλία για το εμβόλιο εναντίον του έρπητα. Σε δεύτερη φάση θα χρησιμοποιηθεί μεταλλαγμένος ιός του έρπη για την καταπολέμηση του καρκίνου. Υπάρχουν θεραπευτικά εμβόλια με μεταλλαγμένους ερπητοϊούς τα οποία χρησιμοποιούνται σε πειραματικές μελέτης φάσης 2. Πρόσφατα δημοσιεύσαμε μια μελέτη η οποία αποδεικνύει ότι ο ιός μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την καταπολέμηση του καρκίνου με μία ένεση η οποία γίνεται τοπικά επάνω στον καρκίνο. Δηλαδή, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ένα τοπικό θεραπευτικό εμβόλιο το οποίο θα εξαλείφει τα καρκινώματα οπουδήποτε υπάρχουν στο σώμα», επισημαίνει ο κ. Κούσουλας.
Και συνεχίζει: «Επίσης, μέχρι την τελευταία δημοσίευσή μας έχουμε αποδείξει ότι ένας ιός, όπως αυτός που χρησιμοποιούμε εμείς, μπορεί να καταπολεμήσει τους καρκίνους αλλά και να χρησιμοποιηθεί και σε προληπτικό εμβόλιο κατά του καρκίνου για τον οποίο υπάρχει προδιάθεση».
Μπορεί να προβλεφθεί η προδιάθεση για καρκίνο και στη συνέχεια να δημιουργηθούν ειδικά εμβόλια
Σήμερα, χάρη στη γονιδιακή γενετική, υπάρχει η δυνατότητα να εντοπιστούν, π.χ. τα γονίδια που αποτελούν προδιαθεσικό παράγοντα για καρκίνο του μαστού, στη συνέχεια να απομονωθούν, να τοποθετηθούν στον ιό και να χρησιμοποιηθούν μαζί με τον ιό κατά του καρκίνου.
«Με τη γονιδιακή γενετική μπορούμε να μάθουμε ακριβώς ποια αντιγόνα υπάρχουν μέσα στο σώμα, αν π.χ. υπάρχει μία προδιάθεση σε κάποια γυναίκα για καρκίνο του μαστού και να ξέρουμε ότι υπάρχουν κάποιες μεταλλαγές σε κάποιες σε πρωτεΐνες. Αυτά τα γονίδια μπορούν να απομονωθούν, να τοποθετηθούν μέσα στον ιό και να χρησιμοποιηθούν μαζί με τον ιό ως ένα προληπτικό εμβόλιο κατά του καρκίνου του μαστού. Από τη βασική μας μελέτη αποδείχτηκε ότι σε ποντίκια μπορούν να χρησιμοποιηθούν αυτά τα εμβόλια προληπτικά για τα μελανώματα, ή για οποιονδήποτε άλλο καρκίνο.
Χάρη στα επιτεύγματα της μοριακής βιολογίας μπορούμε να κάνουμε μια γενική διάγνωση και να δούμε σε ποια γονίδια υπάρχουν κάποια προβλήματα που δημιουργούν κάποια προδιάθεση και να δημιουργηθεί ένα εξατομικευμένο εμβόλιο για τον άνθρωπο που έχει προδιάθεση», σημειώνει ο κ. Κούσουλας.
Όπως επισημαίνει ο κ. Κούσουλας και όπως μεταφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, με τη χρήση μια ειδικής τομογραφίας που αποτελεί πατέντα του καθηγητή του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ και ιδρυτή της εταιρείας Q Bio, Μάικλ Σνάιντερ, μπορεί να σκαναριστεί όλος οργανισμός του ανθρώπου και να φανεί πώς δουλεύουν τα όργανά του, ποιες αδυναμίες υπάρχουν στη λειτουργία τους, ποιες μεταλλαγές έχουν, να ανιχνευτεί όλο το γονιδίωμά του και ο μεταβολισμός του. Στη συνέχεια, με τη χρήση αλγορίθμων τεχνητής νοημοσύνης γίνεται ένας συνδυασμός που δίνει την ακριβή «εικόνα» του ανθρώπου και με βάση τα στοιχεία που θα προκύψουν μπορεί να χορηγηθεί μία εξατομικευμένη θεραπεία.
«Αυτό το σκανάρισμα με την τομογραφία μπορεί να γίνεται μια φορά το χρόνο και να βλέπουμε εάν υπάρχουν κάποιες μεταλλαγές για τις οποίες ευθύνονται περιβαλλοντικοί ή διατροφικοί ή άλλοι παράγοντες και από εκεί και πέρα να μάθουμε αν υπάρχει προδιάθεση για τον καρκίνο και να δημιουργηθούν ειδικά εμβόλια, τα οποία μπορούν να χορηγηθούν προληπτικά για να μην πάθει κανείς καρκίνο μετά από 20 ή 30 ή 40 χρόνια», σημειώνει καταληκτικά ο κ. Κούσουλας.