Ελάχιστα γνωστά σημάδια άνοιας που μπορεί να εμφανιστούν χρόνια πριν από τα πιο γνωστά συμπτώματα, μπορούν να σχετίζονται με την ασθένεια, εξηγούν ειδικοί.
Η άνοια, μια πάθηση που πλήττει τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων, προκαλεί ως γνωστόν προβλήματα στη μνήμη, τη γλώσσα και τη διάθεση των ασθενών. Οι γιατροί, χρησιμοποιώντας εργαλεία όπως τεστ μνήμης και συνεντεύξεις, τα αξιολογούν αυτά κατά τη διάγνωση της πάθησης. Αλλά τώρα οι επιστήμονες λένε ότι υπάρχουν σημαντικές ενδείξεις ότι η άνοια αρχίζει να επηρεάζει τις αισθήσεις πολλά χρόνια πριν ο ασθενής εμφανίσει τα κλασικά σημάδια.
Αυτό, λένε, προσφέρει ελπίδα ότι οι αισθητηριακές αλλαγές μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως έγκαιρο προειδοποιητικό σημάδι και να βοηθήσουν τους ασθενείς να διαγνωστούν πολύ νωρίτερα.
Tα πρώιμα σημάδια που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην άνοια
Η έγκαιρη διάγνωση της άνοιας θεωρείται κρίσιμη, καθώς, ενώ η πάθηση είναι ανίατη, οι θεραπείες μπορούν να καταπολεμήσουν τα συμπτώματα και μερικές φορές να επιβραδύνουν την εξέλιξη. Η ομάδα περιλαμβάνει τρεις ειδικούς σε θέματα άνοιας: την καθηγήτρια Andrea Tales, του Πανεπιστημίου του Swansea, τη δρα Emma Richards της Δημόσιας Υγείας της Ουαλίας και τον καθηγητή Jan Kremláček του Πανεπιστημίου Charles της Πράγας.
Η απώλεια της όσφρησης είναι ίσως η πιο μελετημένη από αυτές τις αλλαγές και μπορεί να προηγείται της διάγνωσης έως και 10 χρόνια. Παράλληλα, προβλήματα όρασης, δυσκολίες συντονισμού και διαταραχές ισορροπίας έχουν επίσης αναγνωριστεί ως πρόδρομα συμπτώματα, κυρίως στους νεότερους ασθενείς. Σύμφωνα με την ειδικό Molly Murray από το Πανεπιστήμιο της Δυτικής Σκωτίας, για περίπου το ένα τρίτο των ατόμων με νόσο Αλτσχάιμερ νεαρής ηλικίας, τα πρώτα συμπτώματα σχετίζονταν με την όραση και την αντίληψη του χώρου.
Η έγκαιρη διάγνωση της άνοιας θεωρείται κρίσιμη, καθώς επιτρέπει την εφαρμογή θεραπειών που μπορούν να επιβραδύνουν την εξέλιξη της νόσου και να προσφέρουν κοινωνική και συναισθηματική στήριξη στους ασθενείς. Παράλληλα, η οικονομική επιβάρυνση είναι τεράστια: το κόστος της άνοιας στο Ηνωμένο Βασίλειο αγγίζει τα 42 δισ. λίρες ετησίως, αναμένεται να φτάσει τα 90 δισ. μέσα στα επόμενα 15 χρόνια, ενώ το 2022 καταγράφηκαν πάνω από 74.000 θάνατοι από άνοια, επισημαίνει η Daily Mail.
Αισθητηριακές αλλαγές
«Η διεύρυνση της διαγνωστικής προσέγγισης πέρα από τον έλεγχο της μνήμης αύξησε τη δυνατότητα εντοπισμού της άνοιας σε προκλινικά στάδια, όταν οι θεραπείες και οι τροποποιήσεις της ζωής μπορεί να είναι πιο αποτελεσματικές», εξήγησε ο καθηγητής Kremláček.
Η Richards πρόσθεσε: «Πολλοί ασθενείς αναφέρουν ότι βιώνουν αυτές τις αισθητηριακές αλλαγές χρόνια πριν από τη διάγνωση, αλλά αυτά τα συμπτώματα μπορεί να αγνοηθούν κατά τις συνήθεις γνωστικές αξιολογήσεις».
«Η κατανόηση και η αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων και η παροχή υποστήριξης νωρίτερα θα μπορούσε να είναι μεταμορφωτική, επιτρέποντας στους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης να προσφέρουν τη ζωτικής σημασίας συναισθηματική και κοινωνική υποστήριξη που χρειάζονται οι ασθενείς σε μια δυνητικά συγκεχυμένη και οδυνηρή στιγμή».
«Επιπλέον, η κατανόηση των αλλαγών στις αισθήσεις ενός ατόμου μπορεί να βοηθήσει τον κλινικό ιατρό στον καθορισμό της διάγνωσης της άνοιας».