Σπίτια αγωνιστών της Επανάστασης του 1821 έχουν ανακαινισθεί και έχουν γίνει μουσεία, επισκέψιμα για το κοινό, κρατώντας ζωντανή την Ιστορία της Ελλάδας. Αρκεί μια απόδραση ως εκεί.
Κάποια μέρη της Ελλάδας έχουν ταυτιστεί απόλυτα με τους ήρωες της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, με τους επισκέπτες να επιθυμούν να τα γνωρίσουν από κοντά, καθώς είναι σημαντικό κομμάτι της ιστορίας μας. Αναμφισβήτητα, το Ναύπλιο είναι μια πόλη-σύμβολο, αφού διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην Ελληνική Επανάσταση.
Λαογραφικά μουσεία, το Παλαμήδι, η σπηλιά και η μονή του Καραϊσκάκη στην Καρδίτσα, το Μουσείο Επανάστασης 1821 και αρχοντικά ηρώων είναι μερικά από τα αξιοθέατα που έχουν διατηρηθεί και είναι επισκέψιμα για το κοινό.
Τέσσερα σπίτια ηρώων της Ελληνικής Επανάστασης έχουν μετατραπεί σε μουσεία προκειμένου οι επισκέπτες να έρθουν σε επαφή με την Ιστορία και να γνωρίσουν καλύτερα αυτές τις τόσο σημαντικές προσωπικότητες. Μάλιστα, το σπίτι του Κολοκοτρώνη όσο και της οικογένειας Τζαβέλλα βρίσκονται σε δύο εγκαταλελειμμένα χωριά, της Αρκαδίας και του Σουλίου αντίστοιχα, ωστόσο είναι ανοιχτά για το κοινό.
Τα επισκέψιμα σπίτια -μουσεία των ηρώων της Ελληνικής Επανάστασης
Το σπίτι του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη στο Λιμποβίσι Αρκαδίας
Σε ένα ακατοίκητο χωριό υπάρχει ένα σπίτι-θρύλος, όπου τα Σαββατοκύριακα αποκτάει ζωή. Ο λόγος φυσικά για το χωριό Λιμποβίσι, στην Αρκαδία, όπου γεννήθηκε ένα πρόσωπο απόλυτα συνδεδεμένο με την Ελληνική Επανάσταση: ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης. Το σπίτι του ήρωα της Επανάστασης του 1821 βρισκόταν σε κεντρικό σημείο του χωριού, αλλά κάηκε, σύμφωνα με ιστορικές πληροφορίες, το 1770. Ωστόσο, ο πατέρας του Κολοκοτρώνη το ξαναέχτισε και εκεί κατά περιόδους έμενε ο «Γέρος του Μοριά». Οι κάτοικοι του μικρού χωριού το είχαν εγκαταλείψει από το 1880, με αποτέλεσμα τα περισσότερα σπίτια να είναι εγκαταλελειμμένα και μέχρι σήμερα διατηρείται μόνο η εκκλησία του Άι-Γιάννη του Προδρόμου.
Το 1988 το σπίτι του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη -χάρη σε ιδιώτη- ανοικοδομήθηκε και πλέον είναι από τα πιο σημαντικά αξιοθέατα της ευρύτερης περιοχής. Οι επισκέπτες θέλουν να δουν το μέρος όπου έζησε ο «Γέρος του Μοριά», ενώ μέσα στο σπίτι-μουσείο υπάρχουν ιερά κειμήλια.
Το σπίτι της Λασκαρίνας Μπουμπουλίνας στις Σπέτσες
Στο γραφικό νησί του Αργοσαρωνικού, στις Σπέτσες, στη περιοχή της Ντάπιας, δεσπόζει το αρχοντικό της Λασκαρίνας Μπουμπουλίνας -από τις γυναίκες σύμβολα της Ελληνικής Επανάστασης. Πλέον το επιβλητικό αρχοντικό έχει μετατραπεί, από το 1991, σε μουσείο, το οποίο ιδρύθηκε από τον Φίλιππο Δεμερτζή-Μπούμπουλη, 5ης γενιάς απόγονο της Λασκαρίνας Μπουμπουλίνας, σε μια ύστατη προσπάθεια να σωθεί το τριών και πλέον αιώνων αρχοντικό της ηρωίδας του 1821.
Κατά την επίσκεψή του στο Μουσείο Μπουμπουλίνας, ο επισκέπτης θα μάθει την ιστορία της θρυλικής καπετάνισσας και θα θαυμάσει συλλογές από όπλα, παλαιά βιβλία, πορσελάνες, έγγραφα και επιστολές της ηρωίδας, προσωπικά της αντικείμενα, χάρτες, κεντήματα, προτομές, βυζαντινές εικόνες, επίπλωση και αντικείμενα του 17ου έως και 20ού αιώνα, καθώς και το υπέροχο φλωρεντιανό σκαλιστό ταβάνι της μεγάλης σάλας, η διάσωση του οποίου υπήρξε από τους κυρίους λόγους ίδρυσης του Μουσείου Μπουμπουλίνας το 1991.
Να αναφέρουμε πως στο μουσείο ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα ιδιωτικής ξενάγησης.
Το σπίτι της οικογένειας Τζαβέλλα στο Σούλι
Στην Ήπειρο και συγκεκριμένα στο ερειπωμένο πια χωριό Σούλι βρίσκεται το σπίτι της οικογένειας Τζαβέλλα, το οποίο είναι επισκέψιμο για το κοινό.
Στα χρόνια της τουρκοκρατίας, ο Αλή Πασάς είχε ευχηθεί να μην ξανακαπνίσει σουλιώτικο τζάκι στην περιοχή, την οποία καταπάτησε με μεγάλη οργή. Η ευχή του δεν πραγματοποιήθηκε, καθώς ήταν χρέος των απογόνων της οικογένειας Τζαβέλλα να εκπληρώσουν την επιθυμία των αγωνιστών και το 2021 μέλη της ιστορικής οικογένειας μαζί με φίλους είδαν το σπίτι να αποκτά ξανά ζωή.
Στον προαύλιο χώρο του πέτρινου σπιτιού-μουσείου δεσπόζουν οι προτομές του Λάμπρου και της Μόσχως Τζαβέλλα, ενώ στον εσωτερικό χώρο ο επισκέπτης έρχεται σε επαφή με το πώς ήταν τα σουλιώτικα σπίτια και βλέπει αντίγραφα από τα πορτρέτα της οικογένειας.
Το σπίτι του Λάζαρου Κουντουριώτη στην Ύδρα
Από το 2001 η κατοικία του Λάζαρου Κουντουριώτη, στην πανέμορφη Ύδρα, έχει μετατραπεί σε μουσείο και είναι επισκέψιμο για το κοινό από τα τέλη Μαρτίου μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου.
Ο δισεγγονός του ήρωα του 1821, Λάζαρος Κουντουριώτης, παραχώρησε την ιστορική κατοικία με σκοπό να γίνει μουσείο -λειτουργεί ως παράρτημα του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου. Στο αρχοντικό της σημαντικής αυτής πολιτικής φυσιογνωμίας της νεότερης Ελλάδας έγιναν σημαντικές διαβουλεύσεις για θέματα της Επανάστασης του 1821 και φιλοξενήθηκαν σημαίνουσες προσωπικότητες της εποχής, Έλληνες και ξένοι.
Η κατοικία-μουσείο του Λάζαρου Κουντουριώτη είναι τυπικό δείγμα υδραίικης αρχιτεκτονικής. Στον πρώτο όροφο ο επισκέπτης θα δει, μεταξύ άλλων, έπιπλα, σκεύη, ζωγραφικούς πίνακες και προσωπικά αντικείμενα της οικογένειας Κουντουριώτη, ενώ στο ισόγειο εκτίθενται μόνιμα πίνακες δύο καταξιωμένων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό ζωγράφων, του Περικλή Βυζάντιου και του γιου του, Κωνσταντίνου Βυζάντιου, οι οποίοι συνδέονται με στενούς οικογενειακούς δεσμούς με την οικογένεια Κουντουριώτη.