Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν, παγκοσμίως αναγνωρισμένος για τη θεωρία της σχετικότητας και τη μαθηματική εξίσωση E=mc², είχε και μία λιγότερο γνωστή πλευρά, αλλά εξίσου σημαντική, εκείνη του εφευρέτη.
Το 1926, σε συνεργασία με τον φυσικό Λέο Σζίλαρντ, σχεδίασε ένα πρωτοποριακό ψυγείο, με βασικό κίνητρο την πρόληψη τραγωδιών, όπως η ιστορία μίας οικογένειας, η οποία ξεκληρίστηκε όταν το ψυγείο της χάλασε κατά τη διάρκεια της νύχτας και διέρρευσε τοξικό αέριο στο σπίτι.
Η έμπνευση
Την εποχή εκείνη, ουσίες όπως το μεθυλοχλωρίδιο και το διοξείδιο του θείου ήταν κοινές, αλλά ταυτόχρονα επικίνδυνες. Ο Αϊνστάιν, γνωστός και για τον ανθρωπισμό του, επιδίωξε να δώσει μια ασφαλέστερη εναλλακτική.
Το «Ψυγείο Αϊνστάιν-Σζίλαρντ» δεν διέθετε κινητά μηχανικά μέρη και χρειαζόταν μόνο θερμότητα, ενώ λειτουργούσε με τρεις ουσίες, το βουτάνιο, την αμμωνία και το νερό. Το ψυγείο ήταν σχεδιασμένο ώστε να παραμένει πλήρως σφραγισμένο, ελαχιστοποιώντας τον κίνδυνο διαρροών.
Τα εμπόδια και οι προσπάθειες βελτίωσης
Ωστόσο, η τεχνολογία της εποχής δεν επέτρεψε την εφαρμογή αυτής της καινοτομίας. Παρά τις αξιόλογες θεωρητικές βάσεις, το σύστημα ήταν ενεργειακά ατελές και συνέχιζε να περιλαμβάνει επιβλαβή αέρια. Η οικονομική κρίση και το πολιτικό κλίμα στη Γερμανία της δεκαετίας του ’30 διέκοψαν την πρόοδο της εφεύρεσης, η οποία τελικά εγκαταλείφθηκε.
Δεκαετίες αργότερα, το 2008, οι επιστήμονες πρότειναν την αλλαγή του σχεδιασμού του Αϊνστάιν, με σύγχρονα, φιλικά προς το περιβάλλον αέρια και αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας. Η πρόταση, αν και πολλά υποσχόμενη, δεν έχει τεθεί ακόμα σε εφαρμογή, καθώς τα ψυγεία με συμπιεστή είναι η πιο δημοφιλής επιλογή.