Μια έμπειρη διερμηνέας βρέθηκε στο πλευρό του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Βολοντίμιρ Ζελένσκι, με πολλά χρόνια υπηρεσίας σε υψηλόβαθμους αξιωματούχους Ελλάδας και Ουκρανίας.
Στις επίσημες συναντήσεις η παρουσία τής Όλγα Σαπολάγιεβα είναι συχνά διακριτική, σχεδόν αόρατη. Όμως δίχως εκείνη, καμία λέξη, καμία θέση, καμία πολιτική παράμετρος δεν θα μπορούσε να μεταφερθεί με την ακρίβεια και την ευθύνη που απαιτούν οι κορυφαίες πολιτικές στιγμές.
Η γυναίκα που ήταν ανάμεσα στον Ζελένσκι και τους Τασούλα-Κακλαμάνη
Η Όλγα Σαπολάγιεβα, η διερμηνέας που κάθισε στο τραπέζι της πρόσφατης συνάντησης του Προέδρου της Δημοκρατίας Κωνσταντίνου Τασούλα και του προέδρου της Βουλής Νικήτα Κακλαμάνη με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δεν είναι μια τυχαία επαγγελματίας του χώρου. Είναι μια γυναίκα με βαθιές ρίζες, σπάνια γλωσσική κατάρτιση και 25 χρόνια υψηλού επιπέδου εμπειρίας. Η ίδια ήταν παρούσα και στις δηλώσεις Τύπου του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ουκρανό πρόεδρο.
Ιδιαίτερη στιγμή η συνάντηση Ζελένσκι με τους Ελληνες αξιωματούχους
Μιλώντας στο iefimerida με την ευγένεια αλλά και τη σαφήνεια που χαρακτηρίζει τους κορυφαίους επαγγελματίες του είδους, η ίδια δίνει το στίγμα της πορείας της και επιτρέπει μια ματιά σε έναν κόσμο όπου οι λέξεις δεν μεταφράζονται απλώς, αλλά μεταφέρονται ως γέφυρες ανάμεσα σε κράτη.
Η ίδια ανέφερε πως η στιγμή της συνάντησης του Ουκρανού προέδρου με τους Έλληνες αξιωματούχους ήταν ιδιαίτερη. Και με συγκρατημένη τρυφερότητα, περιγράφει τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι ως «πολύ ευγενικό και πολύ προσγειωμένο άνθρωπο», μια εικόνα που σπάνια φτάνει στο ευρύ κοινό.
Ως ελεύθερη επαγγελματίας, όχι ως υπάλληλος του ελληνικού κράτους, βρέθηκε σε ένα τραπέζι όπου η ακρίβεια των λέξεων δεν είναι απλώς τεχνικό ζήτημα είναι θέμα διπλωματικού βάρους.
Από τη Μαριούπολη στην Ελλάδα
Η Όλγα Σαπολάγιεβα γεννήθηκε στη Μαριούπολη, στην ιστορική εστία του ελληνισμού της Αζοφικής. Η ελληνική της ταυτότητα δεν είναι μια τυπική καταγωγή, είναι πολιτισμικό βίωμα. Σπούδασε Ιστορία και Νέα Ελληνική Γλώσσα στο Πανεπιστήμιο Ανθρωπιστικών Σπουδών της Μαριούπολης, ολοκληρώνοντας τις σπουδές της με άριστα, ενώ από τα νεανικά της χρόνια συμμετείχε σε εκπαιδευτικά προγράμματα ελληνικής γλώσσας στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και στη Θεσσαλονίκη.
Τα ελληνικά, τα ουκρανικά και τα ρωσικά αποτελούν το τρίπτυχο των γλωσσών εργασίας της. Η γνώση των ρωσικών —όπως η ίδια ξεκαθαρίζει— δεν συνεπάγεται καμία πολιτική ταύτιση με μια «χώρα εισβολέα».
Εδώ και 15 χρόνια ζει μόνιμα στην Ελλάδα, μαζί με την οικογένειά της, χτίζοντας μια ζωή που διατρέχεται από την ελληνική και ουκρανική της ταυτότητα.
Οι πολλές ιστορικές στιγμές στις οποίες ήταν παρούσα
Η επαγγελματική της διαδρομή ξεκίνησε το 2000, μέσα από τη συνεργασία της με την Ομοσπονδία Ελληνικών Συλλόγων Ουκρανίας. Πολύ γρήγορα, όμως, η ποιότητα της δουλειάς της την έφερε σε ρόλο αποκλειστικής διερμηνέως για υψηλόβαθμους αξιωματούχους. Υπήρξε αποκλειστική διερμηνέας του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας Κάρολου Παπούλια, κατά την επίσκεψή του στη Μαριούπολη το 2008. Έχει πραγματοποιήσει τη διερμηνεία για Έλληνες υπουργούς και υφυπουργούς Εξωτερικών, όπως τους Παναγιώτη Σκανδαλάκη και Γιάννη Μαγκριώτη, κατά τις επίσημες επισκέψεις τους στην Ουκρανία, ενώ έχει συνεργασία με τον Ουκρανό Υπουργό Επικρατείας σε επίσημες επαφές. Επίσης ήταν στη συνοδεία διερμηνείας για τον τότε Πρόεδρο της ΝΔ, Κώστα Καραμανλή, καθώς και για μέλη της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής της Βουλής για θέματα Απόδημου Ελληνισμού. Ενώ έχει πραγματοποιήσει ταυτόχρονη διερμηνεία σε διεθνή συνέδρια, διημερίδες, αλλά και συνεργασίες με μεγάλες εταιρείες και ελληνικούς δήμους.
«Η γλωσσική γνώση δεν είναι πολιτική τοποθέτηση»
Σημαντικό μέρος της επαγγελματικής της πορείας υπήρξε και η θητεία της ως συμβασιούχου υπαλλήλου του Γενικού Προξενείου της Ελλάδος στη Μαριούπολη την περίοδο 2005–2009. Παράλληλα, από το 2010 έως σήμερα αποτελεί μέλος ερευνητικής ομάδας του Ιονίου Πανεπιστημίου, μεταφράζοντας επιστημονικά κείμενα από τα ρωσικά προς τα ελληνικά.
Η Όλγα Σαπολάγιεβα ανήκει σε εκείνη τη μικρή ομάδα επαγγελματιών που κρατούν ζωντανή την ανθρώπινη επικοινωνία ακόμη και σε περιόδους πολεμικού τραύματος. Η γνώση των ρωσικών, ουκρανικών και ελληνικών δεν είναι για εκείνη απλώς εργαλείο. Είναι μια γεωπολιτική κληρονομιά, βγαλμένη από την καθημερινότητα της Μαριούπολης μιας πόλης που βρέθηκε στη δίνη της ιστορίας.
Σε μια εποχή όπου η γλώσσα συχνά χρησιμοποιείται για να χωρίζει, η δική της δουλειά είναι να ενώνει. Γι’ αυτό και η ίδια ξεκαθαρίζει: «Η γλωσσική γνώση δεν είναι πολιτική τοποθέτηση».
Αναχωρεί σύντομα για Λευκωσία...
Χωρίς να αποκαλύπτει λεπτομέρειες, η Όλγα Σαπολάγιεβα αναφέρει πως αναχωρεί σύντομα για τη Λευκωσία, όπου έχει αναλάβει νέα διερμηνευτική αποστολή «σχετική με την Ουκρανία». Όπως όλα δείχνουν, η παρουσία της συνεχίζει να είναι ζητούμενη σε υψηλού επιπέδου διεθνείς συναντήσεις.
Η Όλγα Σαπολάγιεβα αποτελεί ένα από τα αθόρυβα αλλά απαραίτητα πρόσωπα που επιτρέπουν στη διπλωματία να λειτουργήσει. Μια γυναίκα με βαθιά ελληνική και ουκρανική ρίζα, με ευρύτατη εμπειρία, με ανεξαρτησία και επαγγελματική ακεραιότητα, που βρέθηκε στο πλευρό προέδρων, υπουργών, υφυπουργών και διπλωματών επί δύο δεκαετίες. Και στη συνάντηση Μητσοτάκη-Ζελένσκι, η δική της φωνή δεν ακούστηκε. Αλλά οι λέξεις όλων πέρασαν μέσα από αυτήν.
Από τη συνάντηση Ζελένσκι με τον Κώστα Τασούλα
Από τη συνάντηση Ζελένσκι με τον Νικήτα Κακλαμάνη στη Βουλή