Σύμφωνα με τον Δείκτη Παγκόσμιας Ειρήνης 2025 (Global Peace Index – GPI), με παραγωγό το Institute for Economics & Peace, αυτές είναι οι χώρες που βρίσκονται στην κορυφή της παγκόσμιας κατάταξης.
Σε μια χρονιά που σημαδεύεται από εντεινόμενες συγκρούσεις, τεντωμένα σύνορα και όξυνση των διεθνών εντάσεων, υπάρχουν χώρες που ξεχωρίζουν για την ειρήνη και την ασφάλεια που προσφέρουν, τόσο σε κατοίκους, όσο και επισκέπτες.
Σύμφωνα με τον Δείκτη Παγκόσμιας Ειρήνης 2025 (Global Peace Index – GPI), με παραγωγό το Institute for Economics & Peace, οι χώρες που βρίσκονται στην κορυφή της παγκόσμιας κατάταξης είναι: Ισλανδία, Ιρλανδία, Νέα Ζηλανδία, Αυστρία, Σιγκαπούρη και Ελβετία.
Συνολικά, ο GPI αξιολογεί 163 χώρες, καλύπτοντας το 99.7% του παγκόσμιου πληθυσμού, βάσει 23 δεικτών που κατηγοριοποιούνται σε τρεις ευρείες σφαίρες: Ασφάλεια & Προστασία της Κοινωνίας, Ενδοεθνικές & Διεθνείς Συγκρούσεις, και Στρατιωτικοποίηση.
Αν και οι παγκόσμοι δείκτες ειρήνης παρουσιάζουν πτώση - με το επίπεδο ειρήνης να υποχωρεί από το 2008 - οι πέντε αυτές χώρες καταφέρνουν να διατηρήσουν αξιοθαύμαστα επίπεδα σταθερότητας και αρμονίας.
Ισλανδία
Η Ισλανδία διατηρεί την πρώτη θέση στον GPI από το 2008 και φέτος ενίσχυσε ακόμη περισσότερο το προβάδισμά της, με βελτίωση 2% σε έναν από τους βασικούς δείκτες - αποδεικνύοντας τη σταθερότητα και την εμπιστοσύνη που εμπνέει.
Στη χώρα αυτή, η ασφάλεια έχει περάσει στην καθημερινότητα: άνθρωποι κυκλοφορούν τη νύχτα χωρίς ανησυχίες, βρέφη αφήνονται να κοιμούνται σε καροτσάκια έξω από καφέ ενώ οι γονείς κάνουν δουλειές, και η αστυνομία δεν φέρει όπλα. Παράλληλα, η ισχυρή δέσμευση για ισότητα των φύλων και πανταχού παρούσα κοινωνική συνοχή ενισχύουν την αίσθηση ασφάλειας και εμπιστοσύνης.
Ιρλανδία
Μεταβαίνοντας σε μια χώρα που έχει βιώσει οδυνηρές συγκρούσεις μέχρι πρόσφατα, η Ιρλανδία σήμερα αναδεικνύεται ως ένα παράδειγμα ειρηνικής ανάκαμψης. Κατέχει εξαιρετική θέση όσον αφορά τη μείωση της στρατιωτικοποίησης και το χαμηλό επίπεδο εγχώριων και διεθνών εντάσεων.
Οι κάτοικοι περιγράφουν ζεστές σχέσεις και αλληλεγγύη: «Μπορείς να ζητήσεις βοήθεια από έναν άγνωστο και θα κάνει τα πάντα για να σε βοηθήσει», λέει στο BBC κάτοικος της πόλης Κίλντεαρ. Ο ιδιότυπος συνδυασμός φυσικού κάλλους, κουλτούρας, συνείδησης κοινοτικού δεσμού και ανοιχτής φιλοξενίας εμποτίζουν την καθημερινότητα με ένα αίσθημα ασφάλειας.
Νέα Ζηλανδία
Η Νέα Ζηλανδία ανέβηκε δύο θέσεις και κατατάσσεται πλέον τρίτη, κυρίως λόγω βελτιωμένων επιδόσεων στην ασφάλεια και περιορισμένων επενδύσεων σε στρατιωτικά μέσα.
Γεωγραφικά απομονωμένη, με αυστηρούς ελέγχους οπλων (ανάμεσα στους αυστηρότερους παγκοσμίως), η κοινωνία ενθαρρύνει μια κουλτούρα εμπιστοσύνης: παιδιά πάει σχολείο μόνα τους, πόρτες δεν κλειδώνουν και οι οδηγοί σταματούν αν χρειαστεί βοήθεια. Η σύνδεση με τη φύση, οι κοινές δραστηριότητες (πολιτιστικές και οικογενειακές) και η χαλαρή ρυθμικότητα ζωής ενισχύουν το αίσθημα ασφάλειας.
Αυστρία
Η Αυστρία διατηρεί την τέταρτη θέση χάρη στη συνταγματικά κατοχυρωμένη ουδετερότητά της, οι πόροι στρέφονται προς την κοινωνική πρόνοια. Διαθέτει ισχυρό σύστημα υγείας, εκπαίδευσης και κοινωνικής ασφάλειας.
Σε κοιλάδα της χώρας, κάτοικος περιγράφει εικόνες που μοιάζουν παραμυθένιες: άνθρωποι περπατούν δίπλα σε ποτάμι ακόμα και τα μεσάνυχτα, ποδήλατα παραμένουν ξεκλείδωτα έξω από καφέ και το άγχος εξαφανίζεται - «η αίσθηση ασφαλείας δεν είναι απλώς στατιστικό στοιχείο, αλλά το πώς νιώθει η ζωή», λέει μια κάτοικος της Βιέννης στο BBC.
Σιγκαπούρη
Η Σιγκαπούρη διατηρεί σταθερά τη θέση της στο Top 10 των πιο ασφαλών χωρών του κόσμου, καταλαμβάνοντας φέτος την πέμπτη θέση στον Δείκτη Παγκόσμιας Ειρήνης 2025 και αποτελώντας τη μοναδική ασιατική χώρα στη δεκάδα. Η πόλη-κράτος συνδυάζει εντυπωσιακά υψηλά επίπεδα δημόσιας ασφάλειας με μια ισχυρή αίσθηση τάξης και αποτελεσματικότητας.
Παρά το γεγονός ότι έχει από τις υψηλότερες στρατιωτικές δαπάνες στον κόσμο ανά κάτοικο, η απουσία εσωτερικών συγκρούσεων, η αυστηρή νομοθεσία και το χαμηλό ποσοστό εγκληματικότητας δημιουργούν ένα περιβάλλον που οι κάτοικοι περιγράφουν ως «απόλυτα ήρεμο».
Όπως σημειώνει στο BBC η κάτοικος Xinrun Han, «μπορώ να περπατήσω μόνη μου αργά τη νύχτα και να μην αισθάνομαι φόβο· η επιστροφή στο σπίτι δεν έχει καμία ανησυχία, όπως συμβαίνει στις περισσότερες μεγάλες πόλεις». Το υψηλό επίπεδο εμπιστοσύνης στους θεσμούς, η άρτια αστυνόμευση και η αυστηρή επιβολή του νόμου ενισχύουν την αίσθηση σιγουριάς, ενώ η πρόσβαση σε πράσινους χώρους, η καθαριότητα και η αποτελεσματική πολεοδομία ενισχύουν την ποιότητα ζωής.
Ελβετία
Αν και το BBC δεν εστίασε στην Ελβετία, ο GPI και άλλες αναλύσεις την προσθέτουν ως την έκτη πιο ασφαλή χώρα το 2025, λόγω της σταθερότητας, της ουδετερότητας και της υψηλής ποιότητας ζωής.
Τι κάνει αυτές τις χώρες τόσο ασφαλείς;
Η κατάταξη αντικατοπτρίζει θεμελιώδεις θεσμούς και πολιτικές:
- Λειτουργικά και διαφανή κράτη με χαμηλά επίπεδα διαφθοράς.
- Κοινωνική συνοχή μέσω προσβάσιμων υπηρεσιών και συμπεριληπτικών πολιτικών (π.χ. για ισότητα, μετανάστευση, υγεία).
- Ουδετερότητα και χαμηλή στρατιωτικοποίηση.
- Ασφαλές περιβάλλον καθημερινής ζωής με ευνοϊκές συνθήκες για άνεση και εμπιστοσύνη των πολιτών.
- Σύνδεση με τη φύση και υγιής πολιτιστικός πλούτος, που ενισχύουν την ψυχική ευεξία και την κοινωνική προστασία.
Οι χώρες αυτές δείχνουν ότι η ειρήνη - όχι μόνο η απουσία βίας αλλά και η βαθιά κοινωνική ευημερία - είναι αποτέλεσμα μακροχρόνιων πολιτικών και πολιτισμικών αξιών.
Στον κόσμο του 2025, όπου οι εντάσεις πολλαπλασιάζονται, χώρες όπως η Ισλανδία, η Ιρλανδία, η Νέα Ζηλανδία, η Αυστρία και η Ελβετία εκπροσωπούν τον πυρήνα της ειρηνικής πρόοδου. Με σταθερά θεμελιωμένους θεσμούς, υψηλή εμπιστοσύνη και ευημερία, καταδεικνύουν ότι η ειρήνη είναι αποτέλεσμα ολιστικών πολιτικών και αξιακής κατεύθυνσης.