Οι φάροι σε όλη την Ελλάδα έχουν σήμερα, Κυριακή 18 Αυγούστου την τιμητική τους. Δεκάδες κτίσματα του 19ου αιώνα, ανοίγουν τις πύλες τους στο κοινό ανήμερα της Παγκόσμιας Ημέρας Φάρων.
Ανάμεσά τους και το Μεγάλο Εμβολο, ο φάρος του Θερμαϊκού, μια ανάσα από τη Θεσσαλονίκη με την πλούσια ιστορία. Από την κατασκευή του όσο ακόμη η περιοχή τελούσε υπό την κατοχή των Οθωμανών, ως την κατάληψή του από τους Γερμανούς.
Ο φάρος των Οθωμανών
Ο φάρος στο Μεγάλο Έμβολο του Θερμαϊκού κόλπου κατασκευάστηκε το 1864 από την Γαλλική Εταιρεία Φάρων. Ηταν φτιαγμένος από συμπαγείς οπτόπλινθους, όπως οι καμινάδες των πρώτων βιομηχανικών κτιρίων της Θεσσαλονίκης.
Το ύψος του πύργου του φάρου ειναι 10,5 μέτρα και τό εστιακό του ύψος είναι 32 μέτρα. Βρίσκεται στον Δήμο Θερμαϊκού στην άκρη της Ναυτικής Βάσης του Πολεμικού Ναυτικού στο Αγγελοχώρι Θεσσαλονίκης και συνεργάζεται με τον Ραδιοφάρο που βρίσκεται στην απέναντι πλευρά του Θερμαϊκού στις εκβολές του Αξιού.
Μπροστά του, στη βραχώδη ακτή, την περίοδο 1883-1885, Γερμανοί τεχνικοί έχτισαν οχυρά, έπειτα από παραγγελία των Οθωμανών. Τότε λειτουργούσε με καύσιμο το πετρέλαιο.
Ο φάρος Μεγάλο Εμβολο στα χέρια των Γερμανών κατακτητών
Εντάχθηκε στο Ελληνικό φαρικό δίκτυο μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912-13 με επίσημη ημερομηνία την 11η Μαρτίου του 1915.
Στην περίοδο της Κατοχής οι Γερμανοί τον μετέτρεψαν σε πολυβολείο, λόγω της στρατηγικής του θέσης, στο ύψωμα μπροστά στην είσοδο του Θερμαϊκού κόλπου. Δίπλα του στέκεται ακόμη ένα από τα πέντε πολυβολεία από μπετόν που έφτιαξαν τότε οι Γερμανοί. Αυτό είχε αποτέλεσμα να προκαλέσει τον βομβαρδισμό του από συμμαχικά αεροπλάνα, που προκάλεσαν σοβαρές ζημιές στο μνημείο και σταμάτησαν τη λειτουργία του.
Ο φάρος φωτίζει ξανά τις θάλασσες μετά τον πόλεμο
Ο φάρος Μεγάλο Εμβολο επισκευάστηκε και λειτούργησε ξανά με την απελευθέρωση, το 1948. Αυτή τη φορά, σύμφωνα με όσα αναφέρει η ιστοσελίδα faroi.com, είχε για καύσιμο την ασετιλίνη, ενώ πέρασε και στην εποχή του αυτοματισμού.
Το 1963 ο φάρος έδινε φως στη θάλασσα με ηλεκτρικό ρεύμα και φώτιζε μέσα στη νύχτα σε απόσταση 17 ναυτικών μιλίων. Το 1998 χαρακτηρίστηκε διατηρητέο νεώτερο μνημείο βιομηχανικής κληρονομιάς. Επειτα από χρόνια στη λήθη, το 2010 ανακαινίστηκε και πλέον λειτουργεί κανά, ως ένα επισκέψιμο ζωντανό μνημείο.
Με τη λειτουργία του, οι επισκέπτες μπορούν να επισκεφτούν και τις διπλανές αλυκές, που φτιάχτηκαν λίγο πριν το 1900, αλλά και το γειτονικό υδροβιότοπο, έκτασης 2.500 στρεμμάτων, μια λιμνοθάλασσα που φιλοξενεί φλαμίγκο, κορμοράνους, ερωδιούς και μαυροκέφαλους γλάρους.