Με τη χαρακτηριστική κραυγή του, «A-wop bop-a-loo-bop, a-lop bam boom» -την πρώτη φράση του «Tutti Frutti», του τραγουδιού που εγκαινίασε την καριέρα του, το 1955- ο θρύλος του ροκ εν ρολ, Λιτλ Ρίτσαρντ, ενσάρκωνε ένα αδάμαστο πνεύμα που στάθηκε πηγή έμπνευσης για όλους: από τον Τζον Λένον μέχρι τον Τζίμι Χέντριξ.
Ο γεμάτος ενέργεια στις εμφανίσεις του τραγουδιστής, έφυγε από τη ζωή το περασμένο Σάββατο, σε ηλικία 87 ετών. Ο Λιτλ Ρίτσαρντ, γεννήθηκε ως Ρίτσαρντ Πένιμαν, στις 5 Δεκεμβρίου του 1932, στο Μαίηκον της Τζόρτζια.
Πώς και διάλεξε το «Little Richard» για καλλιτεχνικό όνομα; «Εκείνα τα χρόνια, είχαν Little Esther, Little Willie John, Little Walter. Όλοι χρησιμοποιούσαν το "Little". Κι οι περισσότεροι με φώναζαν "Penny-man", και κανείς δεν έλεγε "Penniman". Δεν μπορούσαν να προφέρουν τ' όνομά μου. Και κάτι άλλο: οι γονείς μου δεν ενέκριναν αυτό που έκανα, και σκέφτηκα ότι αν δεν χρησιμοποιούσα τ' όνομά μου ο κόσμος δεν θα 'ξερε ότι ήμουν κομμάτι τους. Δεν ήθελα να τους πληγώσω. Τη μουσική δεν τη σέβονταν τότε».
Ο Λιτλ Ρίτσαρντ, σφράγισε μια εποχή με το «Tutti Frutti» που έκανε τον γύρο το κόσμου. Προερχόμενος από το R&B, συνέβαλε στα χρόνια του 1950, όπως και άλλοι μαύροι καλλιτέχνες, όπως ο Τσακ Μπέρι ή ο Φατς Ντόμινο, στην ανάδυση ενός νέου είδους, του ροκ εν ρολ.
Όμως πολύ περισσότερο από τους δύο συγχρόνους του που θεωρούνταν σχετικά μετρημένοι, ο Λιτλ Ρίτσαρντ συνέβαλε στο να δοθεί στο ροκ εν ρολ ένας αέρας σκανδάλου με τα φανταχτερά πουκάμισα που κανένας άνδρας δεν φορούσε τότε, την κόμμωση μπανάνα με τα 15 εκατοστά ύψος και το λεπτό σαν μια γραμμή από κραγιόν μουστάκι.
Φρενίτιδα στα live του Λιτλ Ρίτσαρντ
Όταν ο Λιτλ Ρίτσαρντ έπαιξε στο Βασιλικό Θέατρο στη Βαλτιμόρη, το κοινό οδηγήθηκε σε φρενίτιδα από την εκρηκτική του εμφάνιση, τόσο που έπρεπε να αποτρέψουν κάποιους από το να πηδήξουν από το μπαλκόνι.
Η αστυνομία σταμάτησε επανειλημμένα την παράσταση για να συγκρατήσει δεκάδες υστερικά κορίτσια που ανέβαιναν στη σκηνή προσπαθώντας απλά να αγγίξουν τον εκκεντρικό σταρ. Αφού δεν τα κατάφερναν, αποφάσισαν να ρίχνουν τα εσώρουχά τους στη σκηνή.
Και αυτό συνέβαινε το 1956, μια δεκαετία πριν ο κόσμος γνωρίσει τον Τομ Τζόουνς, ο οποίος συναντούσε παρόμοιες τέτοιες ακραίες αντιδράσεις θαυμασμού.
Όταν ρωτήθηκε κάποια στιγμή «αν εφηύρε το ροκ εντ ρολ», ο Λιτλ Ρίτσαρντ απάντησε: «Ωραία, ας το πούμε έτσι: Όταν πρωτοεμφανίστηκα, δεν είχα ακούσει τίποτα για ροκ εντ ρολ. Άκουγα μόνο Elmore James, Muddy Waters, Sony Βoy Williamson, Ruth Brown και Roy Brown. Μπλουζ. Ο Φατς Ντόμινο, εκείνη την περίοδο, δεν έπαιζε τίποτ' άλλο από ένα όλο συναίσθημα μπλουζ. Όταν άρχισα να τραγουδάω (ροκ εν ρολ), το τραγούδαγα για μεγάλο διάστημα πριν το παρουσιάσω σε κοινό, γιατί φοβόμουνα ότι δεν θα τους άρεσε. Ποτέ δεν είχα ακούσει κάποιον να το κάνει, κι ήμουν τρομαγμένος… Πραγματικά, στο βάθος της καρδιάς μου νιώθω ότι είμαι ο εφευρέτης. Αν ήταν κάποιος άλλος, δεν τον ήξερα τότε, δεν τους άκουγα, δεν τους είχα ακούσει. Ούτε καν σήμερα. Άρα, λέω ότι είμαι ο αρχιτέκτονας».
Η πρώτη φορά που τραγούδησε μπροστά σε κόσμο, ήταν με ένα τραγούδι της Sister Rosetta Tharpe, το «Strange Things Happening Every Day». «Έκανα μόνο αυτό (κι άρχισε να κρατά με την παλάμη του ρυθμό πάνω στο κάθισμα του αυτοκινήτου), και τραγουδούσα "There are strange things happening every day". Μου έδιναν κέρματα για να τραγουδήσω αυτό το τραγούδι» είπε.
Λιτλ Ρίτσαρντ, μια ιδιαίτερη περσόνα
Κι αν τα σόου του μπορούν να χαρακτηριστούν «άγρια», η λέξη αυτή δεν φτάνει με τίποτα να περιγράψει τη ζωή του εκτός σκηνής.
Ο Έλβις Πρίσλεϊ, τον αποκαλούσε «ο σπουδαιότερος». Ο Λίτλ Ρίτσαρντ, θα μπορούσε να ήταν ο Βασιλιάς του Ροκ εν Ρολ, αλλά του άρεσε να λέει πως ήταν περισσότερο η Βασίλισσα του.Εθισμός στα ναρκωτικά, ντύσιμο με ρούχα του αντίθετου φύλου, όργια και ηδονοβλεψία. Ο Λιτλ Ρίτσαρντ είχε ενδώσει εντελώς και δεν ντρεπόταν για αυτό.
Το είδωλο της ροκ εν ρολ μουσικής, που πέθανε σε ηλικία 87 ετών μετά από μάχη με τον καρκίνο, ενέπνευσε γενιές μουσικών με την εκπληκτική ενεργητική του μουσική και το τεράστιο ταλέντο του. Ο Μικ Τζάγκερ τον αποχαιρέτησε χαρακτηρίζοντάς τον ως «τη μεγαλύτερη έμπνευση των πρώτων μου χρόνων».
Ο Μπομπ Ντίλαν είπε για αυτόν ότι ήταν «το αρχικό πνεύμα που με έκανε να κάνω ό, τι θα έκανα» και ο Πολ ΜακΚάρτνεϊ ανέφερε πως «Χωρίς τον Λιτλ Ρίτσαρντ δεν θα υπήρχαν Μπιτλς». Ωστόσο, δεν ήταν μόνο η μουσική του που ενέπνευσε τόσα πολλά αστέρια αλλά επίσης και η ιδιαίτερη περσόνα του.
Οι εκκεντρικές εμφανίσεις του στη σκηνή
Στην αρχή της καριέρας του, θα ντύνονταν για παραστάσεις είτε ως Βασίλισσα της Αγγλίας (ή τουλάχιστον για την ερμηνεία του ως η Αυτού Μεγαλειότητα) είτε ως Πάπας.
Ένας καταπληκτικός σόουμαν, δεν έχανε ποτέ την ευκαιρία να σοκάρει. Σε μια συναυλία στη Βρετανία έπαιξε τον νεκρό στη σκηνή, κάνοντας τους υπεύθυνους να φωνάξουν ιατρική βοήθεια - πριν ξεκινήσει να συνεχίσει να παίζει ξανά.
Οι γρήγορες και ξέφρενες ζωντανές του εμφανίσεις, είπε, έκαναν «το συκώτι σας να τρέμει, την ουροδόχου κύστη σας να πιτσιλά και τα γόνατά σας να παγώνουν».
Ο Λιτλ Ρίτσαρντ και τα όργια
Η προσωπική ζωή του Λιτλ Ρίτσαρντ, ήταν εξίσου έντονη. Κάποτε ισχυρίστηκε ότι είχε ένα τρίο με έναν άλλο σταρ του ροκ ν ρολ, τον Μπάντι Χόλι. «Δεν θα το ξεχάσω ποτέ», έχει δηλώσει ο ίδιος.
Ωστόσο, επέμεινε ότι ήταν ένας ευσεβής άνθρωπος που ήθελε πάντα να κηρύττει τον λόγο του Θεού. «Θα σηκωθώ από ένα όργιο και θα πάρω τη Βίβλο μου», είπε κάποτε. Πράγματι, όσοι συμμετείχαν στα όργια μαζί του, έλεγαν ότι θα ξυπνούσαν από τον ήχο του Ρίτσαρντ να απαγγέλλει στίχους από τη Βίβλο.
Γεννημένος ως Ρίτσαρντ Γουέιν Πένιμαν, ήταν το τρίτο από τα 12 παιδιά μιας φτωχής οικογένειας το 1932 στο Μάκον της Τζόρτζια. Σε συνέντευξή του, όταν τον ρώτησαν πού άκουγε μουσική, εξήγησε πως «δεν είχαμε τίποτα για να παίζουμε δίσκους, γιατί ήμασταν πραγματικά φτωχοί. Η μάνα μου είχε 12 παιδιά, άρα δεν είχαμε τίποτα. Είχαμε ένα παλιό ραδιόφωνο που το ανοίγαμε αργά το βράδυ. Ακούγαμε WLAC, από το Τενεσί. Τότε, το boogie-woogie ήταν πολύ δημοφιλές. Θα 'λεγα ότι το μείγμα boogie-woogie και rhythm & blues είναι ροκ εν ρολ. Επίσης, τότε οι μαύροι τραγουδούσαν πολύ κάντρι. Δεν έβλεπες αυτόν τον διαχωρισμό στη μουσική, όπως τον βλέπεις σήμερα. Είμαι λάτρης της κάντρι. Πιστεύω ότι είναι αληθινή μουσική. Βγαίνει απ' την καρδιά».
Ο Λιτλ Ρίτσαρντ, δεν ήταν απλώς ένας μαύρος στην εποχή του φυλετικού διαχωρισμού. Είχε ένα δυσανάλογα μεγάλο κεφάλι, και το ένα πόδι και το ένα χέρι του ήταν πιο κοντά από τα άλλα, δίνοντάς του ένα περίεργο βάδισμα. Αργότερα θα αποκαλούσε το πιάνο του, το δεκανίκι του.
Είπε ότι αισθανόταν ξεκάθαρα θηλυκό και τιμωρήθηκε βάναυσα από τον πατέρα του αφού τον έπιασε να φορά τα ρούχα και το μακιγιάζ της μητέρας του. Τα άλλα αγόρια τον αποκαλούσαν «αδερφή» και «φρικιό», όπως θυμάται. Μπήκε σε μια τοπική εκκλησιαστική χορωδία, αλλά τον έδιωξαν εξαιτίας των τσιριχτών φωνητικών του.
Από την αρχή της εφηβείας του, απολάμβανε σχέσεις και με τα δύο φύλα. Μετά από έναν τσακωμό με τον πατέρα του, ο οποίος τον αποκάλεσε «μισό γιο», όταν ο Ρίτσαρντ ανακοίνωσε ότι ήταν bi-sexual, έφυγε από το σπίτι στα 15 του χρόνια. Άρχισε να παίζει με διάφορους θιάσους σε ντραγκ κλαμπ της Τζόρτζια όπου, φορώντας έντονο μακιγιάζ και ονόμαζε τον εαυτό του Πριγκίπισσα Lavonne.
Το μακιγιάζ δεν ήταν μόνο για εφέ. Καθώς προσπάθησε να δημιουργήσει τη μουσική του καριέρα πέρα από τα μαύρα κλαμπ, ο Λιτλ Ρίτσαρντ αργότερα θα έπαιρνε την μπάντα του, The Upsetters, και θα τους έβαφε λευκά τα πρόσωπά τους με μακιγιάζ, έτσι ώστε να μπορούσαν να παίζουν πιο εύκολα σε λευκά ακροατήρια.
Η πρώτη του επιτυχία, το Tutti Frutti, ανέβηκε στα charts το 1955 και ακολούθησε γρήγορα τον επόμενο χρόνο ένα άλλο hit, το Long Tall Sally. Συνέχισε να έχει 15 ακόμη επιτυχημένα singles σε λιγότερο από τρία χρόνια, συμπεριλαμβανομένων των Lucille, Jenny Jenny, Good Golly Miss Molly και Keep A-Knockin.
Ωστόσο, τον ενοχλούσε όταν λευκοί καλλιτέχνες όπως ο Pat Boone θα έκανε διασκευές των τραγουδιών του, που οι λευκοί θαυμαστές ένιωθαν πιο άνετα να αγοράζουν.
Επίσης, στράφηκε ενάντια στην εκμετάλλευση των μαύρων ερμηνευτών της μουσικής βιομηχανίας σε δισκογραφικές συμφωνίες. Ο μόνος τρόπος που θα μπορούσαν να βγάλουν αξιοπρεπή χρήματα ήταν με περιοδείες.
Η φήμη και η επιτυχία επέτρεψαν στον Ρίτσαρντ να χαλιναγωγήσει την αχόρταγη και παράξενη, σεξουαλική του όρεξη. Του άρεσε να βλέπει άλλους ανθρώπους να κάνουν σεξ, ενώ ευχαριστούσε τον εαυτό του. Μια γυναίκα φίλη θα τον πήγαινε με το αυτοκίνητο να τριγυρνά και να μαζεύει άντρες που θα του επέτρεπαν να τους παρακολουθεί να κάνουν σεξ.
Το 1955 συνελήφθη για «άσεμνη συμπεριφορά» αφού εντοπίστηκε σε ένα αυτοκίνητο με ένα τέτοιο ζευγάρι. Πέρασε τρεις μέρες στη φυλακή, αλλά ελευθερώθηκε αφού ο δικηγόρος του έπεισε το δικαστήριο ότι θα έφευγε από την πόλη για πάντα.
Η ζωή στο δρόμο περιλάμβανε συχνά αυτό που αποκαλούσε «σεξ πάρτι». Τα κορίτσια συγκεντρώνονταν για να δουν το συγκρότημα στο καμαρίνι ή στο ξενοδοχείο τους και ο Ρίτσαρντ μπορούσε να επιδοθεί στις ηδονοβλεπτικές του τάσεις.
«Συνήθιζα να βλέπω αυτούς τους ανθρώπους να κάνουν σεξ με τους άντρες της μπάντας μου», είπε. «Θα έπρεπε να με αποκαλούν Ρίτσαρντ ο Παρατηρητής».
Είχε επίσης «φίλες», κυρίως την Όντρεϊ Ρόμπινσον, γνωστή και ως «Angel», ένα όμορφο μοντέλο και στριπτιζέζ. Ο Ρίτσαρντ ισχυρίστηκε ότι αυτός και η Angel βρέθηκαν ερωτικά με τον Μπάντι Χόλι όταν περιόδευαν μαζί.
Παρόλο που ο Ρίτσαρντ, ο οποίος κατακλυζόταν με γυμνές φωτογραφίες και αριθμούς τηλεφώνου από θαυμάστριες - θα αποκαλούσε τον εαυτό του «πανσεξουαλικό». Οι γυναίκες μάλιστα φαινόταν να στηρίζουν το σεξουαλικό του ενδιαφέρον για τους άνδρες. Αργότερα θα έλεγε ότι ήταν «γκέι όλη μου τη ζωή».
Έτσι, δεν είναι τυχαίο που οι ιστορικοί του ροκ τον θεωρούν ως το «χρυσό πρότυπο για εξωφρενική συμπεριφορά».
Η στροφή στη θρησκεία και ο γάμος του
Αλλά ήταν σίγουρα ένας άνθρωπος με αντιφάσεις. Παράτησε απότομα το ροκ εν ρολ για τη θρησκεία το 1957, δημιουργώντας την Little Richard Evangelistic Team. Αντικατέστησε την Angel για την πολύ πιο ηθική Ernestine Campbell, μία ντροπαλή και μορφωμένη γραμματέα που είχε συναντήσει σε μια ευαγγελική εκκλησιαστική συνάντηση.
Παντρεύτηκαν δύο χρόνια αργότερα, παρά το γεγονός ότι ο Ρίτσαρντ καθυστέρησε έξι ώρες για το γάμο του. Αργότερα παραδέχτηκε ότι την είδε ως αδερφή του και την παραμέλησε «τρομερά».
Και όμως τα σεξουαλικά σκάνδαλα συνεχίστηκαν. Το 1962 τον συνέλαβαν για κατασκοπεία σε άνδρες που ουρούσαν σε μια τουαλέτα σταθμού λεωφορείων, γεγονός που αποτέλεσε το τελειωτικό χτύπημα του τριετούς γάμου του.
Επέστρεψε στη μουσική και περιόδευσε στο Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γερμανία με τους Beatles ως συγκρότημα υποστήριξης και, αργότερα, με τον Jimi Hendrix στην κιθάρα.
Σύντομα υιοθέτησε ξανά τον παρακμιακό τρόπο ζωής, που περιλάμβανε την κατάχρηση ποτών και ναρκωτικών, καθώς και τα όργια. Μέχρι το 1972, ήταν εξαρτημένος από την κοκαΐνη, την ηρωίνη και το ναρκωτικό PCP , σε μια συνήθεια που του κόστιζε 1.000 δολ. την ημέρα.
Η προσωπική και επαγγελματική του ζωή πήρε την κάτω βόλτα, φτάνοντας στο ναδίρ το 1977, όταν ένας παλιός φίλος απείλησε να τον πυροβολήσει επειδή δεν είχε πληρώσει ένα χρέος του για ναρκωτικά.
Επέστρεψε στο Θεό εκείνη τη χρονιά ως ταξιδιωτικό πωλητής της Βίβλου. Δήλωσε ότι η ομοφυλοφιλία ήταν «λάθος» και καταδίκασε τις σεξουαλικές συναντήσεις του ως «σατανικές πράξεις».
Ο Λιτλ Ρίτσαρντ δεν είχε ποτέ δικά του παιδιά, αλλά υιοθέτησε έναν γιο, τον Ντάνι, αφού πέθανε η μητέρα του. «Έχω τελειώσει, υπό μια έννοια», είπε για τις φιλοδοξίες του το 2013, τότε που ζούσε ήσυχα στο Νάσβιλ. Δεν έκανε λάθος. Το είχε κάνει εδώ και πολύ καιρό.