Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν κλείνει την Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης, την ξακουστή και εκτός γαλλικών συνόρων, ENA, η οποία αποτέλεσε κοιτίδα εκπαίδευσης υψηλά ιστάμενων πολιτικών προσώπων, ανάμεσά τους και τεσσάρων Γάλλων προέδρων, μεταξύ των οποίων και ο ίδιος.
Η Ανώτατη Εθνική Σχολή Διοίκησης ιδρύθηκε από τον Στρατηγό Ντε Γκολ τον Οκτώβριο του 1945 με στόχο να διαρραγούν τα στεγανά μεταξύ των ανώτερων τάξεων που κρατούσαν θέσεις «κλειδιά» στη διακυβέρνηση της χώρας (και όχι μόνο), αλλά και να μπει ένα τέλος στον νεποτισμό που διέπνεε τη γαλλική ιεραρχία, καθιστώντας τη δημόσια διοίκηση ένα ελεύθερο και πιο δημοκρατικό περιβάλλον.
Το ραδιοφωνικό δίκτυο Europe 1 μετέδωσε πως ο Μακρόν αναμένεται να αποκαλύψει σήμερα τα σχέδιά του σε ψηφιακή συνάντηση που θα έχει με υψηλόβαθμους αξιωματούχους της δημόσιας διοίκησης.
Η μεταφορά από το Παρίσι στο Στρασβούργο
Η σχολή ξεκίνησε να λειτουργεί στην πρωτεύουσα της Γαλλίας, το Παρίσι, ωστόσο με τα χρόνια μεταφέρθηκε βορειότερα, στο Στρασβούργο, όπου και λειτουργεί έως και σήμερα (διατήρησε ένα παράρτημα στην πρωτεύουσα).
Εκείνο που έκανε τον Εμανουέλ Μακρόν να πάρει την απόφαση να δώσει ένα τέλος στην ENA, παρά το γεγονός πως και εκείνος αποφοίτησε από εκείνη, είναι η εξέλιξή της σε έναν ελιτίστικο εκπαιδευτικό οργανισμό που απευθυνόταν μόνο σε γόνους εύπορων και ισχυρών οικογενειών.
Είναι ενδεικτικό ότι ενώ τις δεκαετίες του '50 και του '60 το ποσοστό των παιδιών από οικογένειες ανώτερων τάξεων ανερχόταν στο 45%, αυτό ανήλθε σε 70% μεταξύ 2005 και 2014. Μάλιστα, οι απόφοιτοι της σχολής που προέρχονταν από την εργατική τάξη αντιπροσώπευαν μόλις το 6% τα τελευταία χρόνια.
Τα «κίτρινα γιλέκα» και η απόφαση Μακρόν
Η απόφαση του Εμανουέλ Μακρόν να κλείσει τη σχολή δεν ελήφθη τώρα. Ο Γάλλος πρόεδρος σκόπευε να ανακοινώσει την κίνησή του αυτή ήδη από το 2018 και με αφορμή τις έντονες κοινωνικές αναταραχές στη χώρα με το κίνημα των «κίτρινων γιλέκων». Παρά τις όποιες διαφωνίες με τις, βίαιες πολλές φορές, διαδηλώσεις τους, ο Μακρόν συμφωνούσε στο γεγονός πως η πολιτική ελίτ της χώρας είχε αποκοπεί πλέον από τον απλό Γάλλο πολίτη, ειδικά εκείνους που ζούσαν στη γαλλική ύπαιθρο.
Την ανακοίνωση των αποφάσεων του Εμανουέλ Μακρόν ανέκοψε την άνοιξη του 2019 η καταστροφική πυρκαγιά στην Παναγία των Παρισίων τον Απρίλιο εκείνου του έτους. Σύμφωνα όμως με τον «Guardian», η ομιλία του Γάλλου προέδρου για το θέμα διέρρευσε τους επόμενους μήνες στον γαλλικό Τύπο.
«Αν θέλουμε να χτίσουμε μια κοινωνία ίσων ευκαιριών και εθνικής αριστείας, πρέπει να επανεκκινήσουμε τους όρους ένταξης στην εργασία και στην πρόσβαση σε ανώτατα αξιώματα του δημόσιου βίου. Γι’ αυτό θα αλλάξουμε το σύστημα εκπαίδευσης, επιλογής και εξέλιξης της καριέρας, αφήνοντας πίσω μας την ENA και αρκετούς άλλους οργανισμούς», είπε.
Μια νέα σχολή θα αντικαταστήσει την ENA
Πριν από έναν χρόνο, ο τότε πρωθυπουργός της Γαλλίας, Εντουάρντ Φιλίπ, είχε δηλώσει πως η ENA θα αντικαθίστατο από μια νέα σχολή δημόσιας διοίκησης. Ο στόχος, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα του γαλλικού Τύπου, ήταν οι εισακτέοι στη σχολή να προέρχονται από όλες τις κοινωνικές τάξεις.
Ο διευθυντής της ENA Πατρίκ Ζεράρ αναγνώρισε την έλλειψη ποικιλομορφίας στη σχολή, όμως τόνισε ότι δεν είναι η σχολή αποκλειστικά υπεύθυνη για αυτό. «Η ΕΝΑ δεν μπορεί να κατηγορείται για όλα τα αρνητικά», είχε πει στο περιοδικό L'Express τον Οκτώβριο.
Σήμερα, οι υποψήφιοι που επιθυμούσαν να φοιτήσουν στην ENA έπρεπε να διαγωνιστούν σε ιδιαίτερα απαιτητικές εξετάσεις, έχοντας αποφοιτήσει από κάποια άλλη «ανώτερη σχολή», που να περιλαμβάνει νομικό δίκαιο, οικονομικά και δημόσια διοίκηση.
Η μίνι σειρά που αποκαλούσε την ENA, «σχολή της εξουσίας»
To 2009, μια γαλλική μίνι σειρά παρουσίαζε την προσπάθεια πέντε νέων μαθητών να γίνουν δεκτοί στην ENA μεταξύ 1977 και 1986, την περίοδο της ανόδου δηλαδή στην εξουσία του σοσιαλιστή Φρανσουά Μιτεράν. Ο τίτλος της μίνι σειράς ήταν ενδεικτικός της ισχύος του ινστιτούτου, καθώς τιτλοφορείτο «Η σχολή της εξουσίας».
Από την ENA έχουν αποφοιτήσει οι διατελέσαντες πρόεδροι της Γαλλικής Δημοκρατίας, Βαλερί Ζισκάρ Ντ’ Εστέν, Ζακ Σιράκ, Φρανσουά Ολάντ και Εμανουέλ Μακρόν. Επίσης, τη σχολή τους έχουν προσθέσει στο βιογραφικό τους και οι Ζαν Καστέξ, Εντουάρντ Φιλίπ, Ντομινίκ Ντε Βιλπέν, Λιονέλ Ζοσπάν, Λορά Φαμπιούς και συνολικά οκτώ διατελέσαντες πρωθυπουργοί της Γαλλίας τα τελευταία χρόνια.
Από την σχολή έχουν αποφοιτήσει επίσης οι διευθύνοντες σύμβουλοι του ομίλου τηλεπικοινωνιών Orange, της τράπεζας Societe Generale και του ομίλου λιανικής Carrefour.