Η πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Μαριούπολης Νάντια Τσαπνή μίλησε στο iefimerida.gr για την ομογένεια της Ουκρανίας.
Η πρόεδρος αναφέρθηκε και στην καθημερινή απειλή ενός «ολοκληρωτικού πολέμου», με την οποία είναι υποχρεωμένοι να ζουν ειδικά οι κάτοικοι κοντά στα σύνορα με τη Ρωσία.
Αν και δεν είναι ευρέως γνωστό, η ομογένεια της Ουκρανίας αριθμεί περίπου 200.000 ανθρώπους, που δηλώνουν ότι έχουν ελληνική καταγωγή, ενώ πολλοί από αυτούς μιλούν τη γλώσσα και διατηρούν τα ήθη και έθιμά μας.
Μάλιστα, η ιστορία των Ελλήνων στην περιοχή είναι μακραίωνη. Στην Κριμαία υπήρχαν ελληνικές πόλεις από τα αρχαία χρόνια, άκμασαν στο Βυζάντιο, αλλά τον 18ο αιώνα αναγκάστηκαν να φύγουν από τις πατρογονικές τους εστίες, λόγω της πίεσης και των εκδιώξεων των Οθωμανών.
Η Αικατερίνη της Ρωσίας τους δέχτηκε λίγο πιο βόρεια και τους παραχώρησε εκτάσεις στη Αζοφική, όπου χτίστηκαν πολλές ελληνικές κοινότητες. Ακολούθησαν τα «μαύρα χρόνια» για τους συμπατριώτες μας, της Σοβιετικής Ένωσης, οπότε το ελληνικό στοιχείο δέχτηκε σφοδρούς διωγμούς, αφού με κάποιες κατασκευασμένες αφορμές -όπως ότι ήταν συνεργάτες των Ναζί ή ότι ήθελαν να δημιουργήσουν μια «ανεξάρτητη ελληνική δημοκρατία»-, πολλοί κατέληξαν στα γκούλαγκ, ενώ εκτελέστηκαν στο απόσπασμα πάνω από 5.000 Έλληνες.
Τις τελευταίες δεκαετίες όμως, η ομογένεια της Ουκρανίας ανακάμπτει: Οι ομογενείς μαθαίνουν εντατικά τα νέα ελληνικά, διατηρούν δεσμούς με το κράτος της Ελλάδας, λειτουργούν ελληνικά σχολεία, ενώ σε πολλά μέρη τηρούνται τα ήθη και έθιμα, καθώς πραγματοποιούνται και οι τελετές των εθνικών εορτών.
Μέχρι πριν από 6 μήνες μάλιστα, στη Μαριούπολη υπήρχε Έλληνας πρόξενος, η θέση αυτή όμως έμεινε κενή. Πλέον, γίνονται ενέργειες ώστε να τοποθετηθεί και πάλι έλληνας διπλωμάτης, ώστε να υπάρχει και πιο άμεση «θεσμική γέφυρα» μεταξύ των Ελλήνων της Ουκρανίας και του ελληνικού κράτους.
Η Νάντια Τσαπνή ωστόσο, τονίζει ότι το ενδιαφέρον των νέων, αν και νιώθουν Έλληνες πατριώτες, περιορίζεται, όσο δεν υπάρχει άμεση σύνδεση και αιτία χρήσης της ελληνικής γλώσσας.
«Ζούμε με τον φόβο από το 2014»
Ερχόμενοι στο σήμερα και στη δύσκολη κατάσταση στα ρωσο-ουκρανικά σύνορα, η πρόεδρος της κοινότητας δείχνει ψύχραιμη: «Έχουμε μάθει να ζούμε με τον φόβο από το 2014, οπότε και ξεκίνησαν οι συγκρούσεις στο Ντονμπάς», μας λέει.
Η Μαριούπολη μάλιστα είχε βομβαρδιστεί, κατά τις συγκρούσεις των αυτονομιστών με τον ουκρανικό στρατό και η πόλη μετράει 30 νεκρούς και περισσότερους από 100 τραυματίες. Από τις συγκρούσεις στην ευρύτερη περιοχή της Αζοφικής υπάρχουν και θύματα έλληνες.
Ρωτάμε την κυρία Τσαπνή αν οι Έλληνες λαμβάνουν κάποια θέση σε αυτή τη σύγκρουση. «Υπάρχει και η μία γνώμη και η άλλη», μας λέει, αλλά η επίσημη θέση μας είναι ότι είμαστε Ουκρανοί πολίτες που ζούμε στην Ουκρανία, μας απαντάει με νόημα.
Στο σήμερα, και υπό τη μέγιστη απειλή μιας ρωσικής εισβολής ακριβώς στο σημείου που διαβιεί η ελληνική κοινότητα, η Νάτια Τσαπνή περιμένει το χειρότερο, αλλά ελπίζει για το καλύτερο.
«Ο κάθε φυσιολογικός άνθρωπος δεν περιμένει ότι θα ξεκινήσει μεγάλος πόλεμος. Όμως ούτε το 2014 το περιμέναμε. Δεν είναι φυσιολογικό λοιπόν να μην φοβόμαστε, αλλά έχουμε μάθει, δυστυχώς, να ζούμε με τον φόβο», περιγράφει.
«Η καθημερινή μας ζωή δεν έχει επηρεαστεί καθόλου, να ξέρετε. Αν το σκεφτόμαστε κάθε μέρα και κάθε στιγμή, τι μπορεί να έρθει, η ζωή μας θα γίνει κόλαση. Δεν μπορούμε όμως και να κάνουμε ότι δεν συμβαίνει», προσθέτει.
Τη ρωτάμε αν οι ομογενείς εκεί έχουν κάποιες ιδιαίτερες ανάγκες, δεδομένης της κατάστασης. «Το μόνο που χρειαζόμαστε είναι να σταματήσει ο πόλεμος», μας απαντάει θαρραλέα, ελπίζοντας ότι διπλωματικά θα λυθεί το πρόβλημα και η ζωή τους θα επανέλθει στο κανονικό, δηλαδή στην προ του 2014 κατάσταση, χωρίς την απειλή του πολέμου να επικρέμεται πάνω από τις ζωές τους.
Δείτε τη συνέντευξη της Νάντιας Τσαπνή στο iefimerida.gr:
Διαβάστε περισσότερα για την ελληνική κοινότητα της Μαριούπολης εδώ.