Εικοσιεννέα αρχαιότητες παραδόθηκαν στις ελληνικές Αρχές από την Εισαγγελία του Μανχάταν.
Για το γεγονός πραγματοποιήθηκε ειδική τελετή στο Γενικό Προξενείο της Νέας Υόρκης, παρουσία του Γενικού Γραμματέα Πολιτισμού Γεωργίου Διδασκάλου, της Γενικής Προξένου της Ελλάδας στη Νέα Υόρκη Ιφιγένειας Καναρά και στελεχών της Διεύθυνσης Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών.
Όπως αναφέρει ανακοίνωση του ΥΠΠΟ, οι αρχαιότητες που επαναπατρίζονται καλύπτουν ένα ευρύ χρονολογικό φάσμα από την Τελική Νεολιθική (5.000-4.000 π.Χ.) έως την Ύστερη Ελληνιστική περίοδο (2ος/1ος αι. π.Χ.) και αποτελούν αντιπροσωπευτικά δείγματα της γλυπτικής, της μεταλλοτεχνίας και της κεραμικής. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν: Δύο λίθινες κεφαλές πελέκεων (5000-4000 π.Χ.), Μινωικός σφραγιδόλιθος από αχάτη με παράσταση αιγάγρου (3100 π.Χ.), τρεις μαρμάρινες Πρωτοκυκλαδικές φιάλες (2700-2400 π.Χ.), οπισθότμητη Πρωτοκυκλαδική πρόχους (2700-2300 π.Χ.), Μυκηναϊκός ψευδόστομος αμφορέας (1200-110 π.Χ.), δύο χάλκινα εξαρτήματα ζωνών από τη δυτική Μακεδονία (7ος αι. π.Χ.), χάλκινο πόδι επίπλου με τη μορφή Σειρήνας, έργο λακωνικού εργαστηρίου (περί το 600 π.Χ.), μαρμάρινη κεφαλή κούρου (περί τα μέσα του 6ου αι. π.Χ.), χάλκινο προσάρτημα με τη μορφή της Μέδουσας Γοργούς, έργο πιθανότατα κορινθιακού εργαστηρίου (ύστερος 6ος αι. π.Χ.), χάλκινο περίοπτο ελισσόμενο φίδι (5ος αι. π.Χ.), χρυσό περίαπτο περιδεραίου (5ος-4ος αι. π.Χ.), δύο σιδερένιες θυσιαστικές μάχαιρες (5ος-4ος αι. π.Χ.), τρεις αργυροί κωνικοί κάλυκες (περί τα 300 π.Χ.), μπρούντζινο προσάρτημα με την προτομή της Αταλάντης (2ος-1ος αι. π.Χ.).
Το σύνολο σχεδόν των αρχαιοτήτων που ανακτήθηκαν και επαναπατρίζονται είχαν διακινηθεί παράνομα και είχαν καταλήξει στο εμπόριο τέχνης (Fortuna Fine Arts). Οι πολύμηνες έρευνες της Εισαγγελίας του Μανχάταν με την συνδρομή της Homeland Security Investigation και η αρχαιολογική τεκμηρίωση που παρείχε για αρκετά από αυτά η αρμόδια Διεύθυνση Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών, απέδειξαν την παράνομη προέλευση και διακίνησή τους και οδήγησαν στην κατάσχεσή τους και απόδοση στην Ελλάδα. Τα 18 από τα 29 αντικείμενα είχαν καταλήξει στις συλλογές του Μητροπολιτικού Μουσείου Τέχνης της Νέας Υόρκης με το οποίο το Υπουργείο Πολιτισμού διατηρεί συστηματική συνεργασία.
Μενδώνη: Κάθε επαναπατρισμός είναι κάτι σημαντικό
Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη έκανε την εξής δήλωση: «Κάθε επαναπατρισμός ελληνικών αρχαιοτήτων είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό γεγονός και δικαιώνει την πολιτική του Υπουργείου Πολιτισμού τα τελευταία χρόνια. Η Ελλάδα πλέον αναγνωρίζεται διεθνώς ως η χώρα που έχει θέσει πολύ ψηλά στις πολιτικές της την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης των πολιτιστικών αγαθών, ένα φαινόμενο που συνδέεται άμεσα με το οργανωμένο έγκλημα και την τρομοκρατία. Και αυτό φάνηκε και στο Mondiacult, το παγκόσμιο συνέδριο για τις πολιτικές του Πολιτισμού, που οργάνωσε η UNESCO, στη Βαρκελώνη. Η νέα επιτυχία της μονάδας Αntiquities Trafficking Unit, με επικεφαλής τον Matthew Bogdanos, και του Department of Homeland Security Investigations μας γεμίζει χαρά και αισιοδοξία. Έχω πει πολλές φορές, και θα συνεχίζω να το τονίζω, ότι ο αγώνας ενάντια στην παράνομη διακίνηση πολιτιστικών αγαθών απαιτεί ισχυρές συνεργασίες και πολλή δουλειά. Είναι ευτύχημα που έχουμε καταφέρει να χτίσουμε και να διατηρήσουμε αυτές τις συνεργασίες και να βλέπουμε απτά αποτελέσματα. Θερμές ευχαριστίες σε όλους όσους συνέβαλαν στην επιστροφή των 29 αυτών αρχαιοτήτων».
Ο επικεφαλής της Antiquities Trafficking Unit, Matthew Bogdanos, Αντιεισαγγελέας στην Εισαγγελία του Μανχάταν, δήλωσε: «Η επιτυχία αυτή οφείλεται στους συνεργάτες μου, τόσο στην Antiquities Trafficking Unit όσο και στο Υπουργείο Πολιτισμού της Ελλάδας που απρόσκοπτα και πρόθυμα πάντοτε συμβάλλουν στην τεκμηρίωση των αντικειμένων. Συνεχίζουμε αποφασιστικά, δεν εφησυχάζουμε, δεν αναβάλλουμε. Αυτοί είναι οι άνθρωποι, αυτός είναι ο τόπος, αυτός είναι ο χρόνος για τη μάχη ενάντια στην παράνομη διακίνηση πολιτιστικών αγαθών».
Ο Γενικός Γραμματέας Πολιτισμού Γιώργος Διδασκάλου δήλωσε: «Είναι μεγάλη τιμή και χαρά να βρίσκομαι σήμερα εδώ για να παραλάβω τις 29 αρχαιότητες που επιστρέφουν στην Ελλάδα χάρη στις πολύμηνες έρευνες της Αntiquities Trafficking Unit. Το ΥΠΠΟ μέσω της αρμόδιας Διεύθυνσης Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών θα συνεχίσει τη στενή συνεργασία με την Εισαγγελία του Μανχάταν, η οποία είναι βέβαιο ότι θα αποφέρει ακόμη πλουσιότερους καρπούς».
Τα έργα επιστρέφουν με απόφαση του Αντιεισαγγελέα Μάθιου Μπογδάνος
Τα εν λόγω αρχαία αντικείμενα επιστρέφουν στην Ελλάδα με Απόφαση του Αντιεισαγγελέα του Μανχάτταν Mάθιου Μπογδάνος, μετά την τεκμηρίωση που παρείχε η Διεύθυνση Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών του Υπουργείου Πολιτισμού της Ελλάδας για την παράνομη διακίνησή τους.
Στην τελετή παραβρέθηκε ο Αντιεισαγγελέας Ν. Υόρκης Μάθιου Μπογδάνος με τους συνεργάτες του, όπως και ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού Γεώργιος Διδασκάλου.
Η Γενική Πρόξενος της Ελλάδος στη Νέα Υόρκη, κα Ιφιγένεια Κανάρα, καλωσορίζοντας τους παρευρισκόμενους, υπογράμμισε ότι η τελετή αποτελεί «απτό αποτέλεσμα της καρποφόρας και άκρως παραγωγικής συνεργασίας ανάμεσα στις αμερικανικές αρχές και το ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού».
Στην ομιλία του, ο Αντιεισαγγελέας Μάθιου Μπογδάνος και επικεφαλής της Μονάδας Δίωξης Αρχαιοκαπηλίας στη Νέα Υόρκη, τόνισε ότι «η επιτυχής ανάκτηση εκατοντάδων αρχαιοτήτων που επιστράφηκαν όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε άλλα κράτη αποδεικνύει την αφοσίωση και την αποφασιστικότητα της ομάδας».
Εξέφρασε ιδιαίτερη ευγνωμοσύνη προς τους συνεργάτες του και σημείωσε ότι «η Ελλάδα έχει μακρά ιστορία απωλειών πολιτιστικών θησαυρών λόγω της παράνομης διακίνησης» και πως η πρόληψη και επιστροφή των λαθραία εξαχθέντων αντικειμένων αποτελεί εθνική προτεραιότητα.
"Τα τελευταία 20 χρόνια είχαμε επτά τέτοιους επαναπατρισμούς με την Ελλάδα και ανακτήσαμε πάνω από 160 ανεκτίμητα αντικείμενα, συνολικής εκτιμώμενης αξίας άνω των 45 εκατομμυρίων δολαρίων. Όμως η πραγματική αξία τους δεν μετριέται σε δολάρια ή ευρώ, αλλά στην κοινή μας πολιτιστική κληρονομιά" ανέφερε ο κ. Μπογδάνος
Ο κ. Μπογδάνος μοιράστηκε επίσης τα λόγια της Ελληνίδας γιαγιάς του ότι «όλοι θέλουν να πάνε στον παράδεισο, κανείς δεν θέλει να πεθάνει. Στο δικό μας θέμα, όλοι θέλουν δικαιοσύνη, όλοι θέλουν να επιστραφούν τα κλεμμένα αρχαία. Αλλά συνήθως περιμένουν να το κάνουν άλλοι, κάπου αλλού, κάποια άλλη στιγμή. Εγώ βρίσκομαι εδώ για να σας υπενθυμίσω: εμείς είμαστε αυτοί οι άνθρωποι. Εδώ είναι ο τόπος. Και τώρα είναι η στιγμή» τόνισε ο κ. Μπογδάνος.
Σύμφωνα με τον κ. Μπογδάνο τα εν λόγω αρχαία αντικείμενα κατασχέθηκαν από γκαλερί της Ν. Υόρκης και ορισμένα κατασχέθηκαν επίσης από το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης, το οποίο -για ακόμη μία φορά- συνεργάστηκε πλήρως με την έρευνά τους.
Εκ μέρους του Υπουργείου Πολιτισμού, ο Γενικός Γραμματέας κ. Διδασκάλου τόνισε ότι η επιστροφή των αρχαίων αντικειμένων τους «κατέστη δυνατή χάρη στις ακούραστες προσπάθειες του Μάθιου Μπογδάνος και της αφοσιωμένης ομάδας του, καθώς και του προσωπικού του Homeland Security Investigations», υπογραμμίζοντας ότι η Ελλάδα «έχει μακρά ιστορία απωλειών πολιτιστικών θησαυρών λόγω της παράνομης διακίνησης» και ότι «η πρόληψη και η επιστροφή των λαθραία εξαχθέντων αρχαιοτήτων παραμένει εθνική προτεραιότητα».
Σημείωσε επίσης ότι το Μνημόνιο Κατανόησης Ελλάδας-ΗΠΑ του 2011 για περιορισμούς εισαγωγής αρχαιολογικού και εθνολογικού υλικού από την Ελλάδα αποτελεί «σταθμό αυτής της κοινής προσπάθειας», ενώ η συνεργασία έχει αναπτυχθεί «στενά και αποδοτικά, με βάση την εμπιστοσύνη και τον αμοιβαίο σεβασμό».
Κλείνοντας, μετέφερε τις ευχαριστίες της Υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη «για τη συνεχιζόμενη και παραγωγική συνεργασία με το Γραφείο του Εισαγγελέα της Νέας Υόρκης» και αναγνώρισε τη συμβολή της Γενικής Προξένου Ιφιγένειας Κανάρα και των στελεχών του ΥΠΠΟ, Βασιλικής Παπαγεωργίου και Έλενας Λαχουριάνη, «για την εξαιρετική τους συμβολή».
ΑΠΕ-ΜΠΕ