Λίγες ημέρες πριν την συναυλία τους στο Ηρώδειο, ο μπασίστας Jean Jacques Burnel μιλάει στο iefimerida για τους Stranglers, το πανκ και μισόν αιώνα μουσικής δημιουργίας.
Οι Stranglers δεν θα υπήρχαν αν πριν από μισόν αιώνα, ο τότε 22χρονος επίδοξος κιθαρίστας και λάτρης των ασιατικών πολεμικών τεχνών J.J. Burnel δεν σταματούσε στην άκρη του δρόμου για να προσφέρει βοήθεια σε έναν νεαρό που έκανε ωτο-στοπ.
Κατά την διάρκεια της διαδρομής, οι δυο νέοι μίλησαν για μουσική και βλέποντας ότι έχουν πολλά κοινά, ο νεαρός αυτός σύστησε τον Burnel σε έναν κολλητό του φίλο, επίσης μουσικό.
Ο μουσικός αυτός ήταν ο Hugh Cornwell, αρχικός τραγουδιστής/κιθαρίστας της μπάντας. Αργότερα στο σχήμα προστέθηκε ο Jet Black [ντράμερ] και ο Dave Greenfield [πλήκτρα, πιάνο] και οι Guildford Stranglers είχαν μόλις ιδρυθεί.
Με μερικές βελτιωτικές και διορθωτικές κινήσεις - ο Burnel άρχισε να παίζει μπάσο, καθώς ο Cornwell επέμενε να αναλάβει ο ίδιος την κιθάρα - η μπάντα μετονομάστηκε στο απλούστερο Stranglers. Aποφάσισαν να φοράνε όλοι τους μαύρα ρούχα και κάπως έτσι τους κόλλησε το παρατσούκλι «Meninblack».
Αν και είναι γνωστοί ως πρωτοπόροι του βρετανικού πανκ, οι Stranglers αψήφησαν πολλές από τις συμβάσεις του μουσικού αυτού είδους με επαναλαμβανόμενες μπασογραμμές, φανταχτερά πλήκτρα εμπνευσμένα από την ψυχεδελική μουσική [ειδικά τους Doors] και σκοτεινούς, κυνικούς, ενίοτε μέχρι και άκρως λογοτεχνικούς στίχους.
Και, σε αντίθεση με τους περισσότερους συγχρόνους τους, κατάφεραν να υπάρχουν έως και σήμερα με την μπάντα να γιορτάζει φέτος τα 50 χρόνια της και να έρχεται στην Αθήνα στις 23 Ιουνίου για μια επετειακή συναυλία στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού.
Ο Burnel είναι το μόνο αρχικός μέλος των Stranglers που παραμένει στο συγκρότημα – οι δύο έχουν πεθάνει, ο ένας έχει απομακρυνθεί οριστικά – αλλά οι Meninblack συνεχίζουν δυνατά και δεν νιώθουν ότι έρχεται η ώρα να κρεμάσουν... τις κιθάρες και τα μπάσα τους.
«Νιώθουμε δικαιωμένοι», λέει μιλώντας στο iefimerida ο Βurnel μέσω Ζoom call. «Ξέρεις, στην αρχή όλοι μας απέρριπταν και υπήρχε μια αρκετά έντονη εχθρότητα όλης της πανκ σκηνής απέναντι στους Stranglers. Δεν ήμασταν μέρος της πανκ σκηνής του Λονδίνου με τον Malcolm McLaren και όλους τους άλλους. Επίσης, μάλλον στεναχωρήσαμε κάποιους όταν μας ζήτησαν να είμαστε το πρώτο συγκρότημα που θα έπαιζε μαζί με την Patti Smith όταν ήρθε στην Ευρώπη [για συναυλίες]».
«Τους εκνεύριζε το γεγονός ότι είχαμε πλήκτρα και πιάνο»
Η αλήθεια είναι ότι ο βρετανικός μουσικός Τύπος τούς είχε στο στόχαστρο για κάποιο διάστημα.
«Το γεγονός ότι είχαμε εντάξει πλήκτρα και πιάνο στον ήχο μας εκνεύρισε πολλούς, αλλά εμείς δεν ακολουθούσαμε κανέναν κανόνα, ούτε τις τις συμβάσεις -απλά θέλαμε να γράφουμε την μουσική που άρεσε αποκλειστικά σε μας», μού λέει μιλώντας από το σπίτι του στο Λονδίνο.
Ο πιο θρυλικός καυγάς του Burnel ήταν με τον συνάδελφό του, μπασίστα των Clash, Πολ Σίμονον.
«Κάναμε μια συναυλία στο Dingwalls [της Γλασκώβης], για την αμερικανική διεκατονταετηρίδα, μαζί με τους Ramones και τους Flamin' Groovies. Εκείνη την εποχή δεν έπινα, αλλά κάποιος μου είχε δώσει ένα μπουκάλι κρασί. Τότε, ο Paul Simonon είχε ένα νευρικό τικ που έφτυνε από τα δόντια του και, καθώς περνούσε δίπλα μου, νόμιζα ότι με έφτυσε. Έτσι, τον χτύπησα», έχει πει στο παρελθόν γι' αυτό το συγκεκριμένο σκηνικό ο ίδιος ο Βurnel. Και συνεχίζει:
«Μετά την μπουνιά μου, ο Σίμονον έπεσε πάνω στον Steve και τον Paul από τους Sex Pistols, που έχυσαν τα ποτά τους, και έτσι όλοι έπεσαν πάνω μου, ενώ οι υπόλοιποι Stranglers ήταν πίσω μου και πριν το καταλάβουμε μας πέταξαν έξω από το μαγαζί. Από τη μία πλευρά ήταν οι Stranglers και μερικοί φίλοι και από την άλλη οι Sex Pistols, οι Clash, οι Ramones και η Chrissie Hynde. Δεν συνέβη τίποτα άλλο – απλά μερικά παιδιά που τσακώνονταν, σπρώχνονταν και έλεγαν "Ζήτα μου συγγνώμη", "Όχι, εσύ ζήτα μου συγγνώμη"».
Ωστόσο, η πιο διαβόητη συνάντηση της μπάντας με έναν δημοσιογράφο έλαβε χώρα στο Παρίσι το 1978, όταν ο γάλλος μουσικός δημοσιογράφος Philippe Manœuvre βρέθηκε κολλημένος με κολλητική ταινία στον Πύργο του Άιφελ, 120 μέτρα πάνω από το έδαφος, επειδή «ενοχλούσε» τον Burnel.
«Ήταν ένας ενοχλητικός αλητάκος», δήλωσε ο μπασίστας στην ιστοσελίδα The West Australian το 2016. «Με ενοχλούσε για μια συνέντευξη, οπότε συμφώνησα να του δώσω μια στον Πύργο του Άιφελ και μετά κατάφερα με κάποιο τρόπο να του βγάλω το παντελόνι και να τον κολλήσω με κολλητική ταινία σε μια από τις δοκούς. Ήταν μια αρκετά απλή επιχείρηση, πραγματικά».
«Δεν ήταν και πολύ ευχαριστημένος», θυμήθηκε ο ντράμερ Jet Black στην εφημερίδα The Guardian.
«Τον αφήσαμε εκεί να τον φωτογραφίσουν οι Ιάπωνες τουρίστες», πρόσθεσε ο Burnel. «Ήταν στον πρώτο όροφο. Βέβαια, αυτό είναι 120 μέτρα από το έδαφος».
«Με έσωσαν κάποιοι τουρίστες», θυμήθηκε ο Philippe Manœuvre, που είναι πλέον τηλεοπτικός παρουσιαστής, σε μια συνέντευξή του το 2020.
Παρά την αντιπαράθεση, οι Stranglers στην πορεία έγιναν ένα από τα πιο επιτυχημένα συγκροτήματα της Βρετανίας, με τα «No More Heroes», «Peaches» και «Something Better Change» να φτάνουν στο top 10, ενώ το «Golden Brown» έμεινε εκτός της πρώτης θέσης μόνο από το «A Town Called Malice» των The Jam.
Ο ίδιος ο Burnel έχει συνθέσει μερικά από τα μεγαλύτερα χιτάκια τους, όπως τα «Peaches», «Down In The Sewer», «No More Heroes», «Toiler on the Sea» και «Duchess».
«Η δισκογραφική μας εταιρεία πίστευε ότι είχαμε "τελειώσει" ως μπάντα μετά το άλμπουμ "Τhe Gospel According To The Meninblack". Όλα τα άλμπουμ μας μέχρι τότε είχαν γίνει χρυσά, αλλά αυτό το συγκεκριμένο είχε "θαφτεί" από όλους, οπότε η δισκογραφική εταιρεία άρχισε να το... σκέφτεται αν θα μας κρατούσε. Εμείς επιμείναμε να κυκλοφορήσουμε το "Golden Brown" ως σινγκλ, αλλά εκείνοι δεν το καταλάβαιναν. Έλεγαν: "Δεν ακούγεται σαν πανκ τραγούδι και δεν ακούγεται σαν Stranglers"», μου λέει ο Burnel.
«Έτσι, για να τους εκδικηθούμε, αμέσως μετά κυκλοφορήσαμε ένα άλμπουμ με γαλλικό τίτλο [σ.σ: «La Folie»] και τραγούδια μεγαλύτερης διάρκειας. Το "La Folie" κυκλοφόρησε λίγο πριν τα Χριστούγεννα του 1981 και η δισκογραφική μας νόμιζε ότι θα "πάτωνε", αλλά έγινε τεράστια επιτυχία. Σε όλο τον κόσμο. Και στην Ελλάδα νομίζω, έτσι δεν είναι;», με ρωτάει.
Του απαντάω ότι η «χρυσή ελληνική περίοδος» των Stranglers είναι ακριβώς αυτή η πενταετία μεταξύ 1982-1986, όταν τα τραγούδια τους παίζονταν κατά κόρον από τα εγχώρια ραδιόφωνα.
«1986; Δηλαδή και την εποχή του [άλμπουμ] "Dreamtime;», με ρωτάει ο Burnel και τού επισημαίνω ότι το «Always The Sun» που βγήκε από το συγκεκριμένο άλμπουμ μάλλον είναι το πιο αγαπημένο [μαζί με το «Midnight Summer Dream»] του ελληνικού κοινού, από μια δισκογραφία που δεν την λες και μικρή με 18 στουντιακά άλμπουμ και πάνω από 200 τραγούδια συνολικά.
Ο Burnel μού ζητάει συγγνώμη και αφού χάνεται για λίγο από την οθόνη, πιάνει ένα στιλό και ένα σημειωματάριο και τον βλέπω να σημειώνει κάτι.
«Συγγνώμη για την διακοπή», μού λέει, «ξεχνάω τώρα τελευταία και έπρεπε να το σημειώσω για να θυμηθώ να παίξουμε και το "Always The Sun" στην συναυλία μας στην Αθήνα».
Στη συνέχεια, το 1990, ο frontman Hugh Cornwell αποφάσισε ξαφνικά ότι η μπάντα είχε φτάσει στα όριά της και αποχώρησε.
Η ανακοίνωση ήρθε ξαφνικά; «Για εμάς τους υπόλοιπους, ναι. Αλλά προφανώς είχε προετοιμάσει την κίνησή του. Νιώσαμε προδομένοι».
«Νόμιζα ότι αυτό ήταν το τέλος», λέει ο Burnel. «Νόμιζα ότι η ώρα μας είχε έρθει. Αλλά ο Jet (Black) και ο Dave (Greenfield) διαφώνησαν και, δεδομένου ότι είχα αρχίσει να γράφω το μεγαλύτερο μέρος του υλικού, είπαν ότι πρέπει να επιμείνουμε».
Δεν ήταν η πιο ευτυχισμένη περίοδος της καριέρας του με τους Stranglers, γιατί ο Burnel ήταν ο κολλητός του Cornwell... «ή τουλάχιστον έτσι νόμιζα εγώ τότε. Προφανώς, εκείνος δεν ένιωθε το ίδιο», συνοψίζει ο μπασίστας.
Την δεκαετία του '90 οι Stranglers πήραν ελαφρώς την κάτω βόλτα: «είχα αρχίσει να χάνω το ενδιαφέρον μου για την μπάντα, αλλά τότε ο Baz (Warne, κιθάρα και φωνητικά) μπήκε στο συγκρότημα [σ.σ: το 2000] και κάτι έκανε ξανά κλικ και οι Stranglers ξαναπήραν μπρος».
«Οι Stranglers έχουν αποδείξει ξανά και ξανά ότι αξίζουν. Το μόνο που ξέρω είναι ότι αποδίδουμε την απόλυτη... δικαιοσύνη στα τραγούδια μας στις ζωντανές μας εμφανίσεις», καταλήγει εμφατικά ο Burnel.
Αν μη τι άλλο, μετά από πέντε δεκαετίες τόσο ένδοξης μουσικής καριέρας, είναι κάτι για το οποίο ο Burnel πρέπει να είναι περήφανος. Αυτό καθώς και το σκηνικό με τον γάλλο δημοσιογράφο στον Πύργο του Αϊφελ...
*Οι Stranglers εμφανίζονται στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου στις 23 Ιουνίου.