Την κορόιδευαν στο σχολείο επειδή δεν είχε θηλυκότητα. Εγινε η πιο ερωτική φωνή στη Γαλλία αν και γεννήθηκε στο Λονδίνο και μαζί με τον Σερζ Γκενσμπούρ έγινε σύμβολο του στιλ. Η γεμάτη αντιφάσεις και πικρές ιστορίες Τζέιν Μπίρκιν «έφυγε» και στη Γαλλία νιώθουν σαν να έχασαν την Μαριάν τους -τι και αν δεν ήταν Γαλλίδα.
Σε μια ζωή που είχε πολλές μυθιστορηματικές σκηνές και συμπτώσεις, μοιάζει απολύτως λογικό ότι η Τζέιν Μπίρκιν -κόρη καλλονής Βρετανίδας ηθοποιού και αξιωματικού του βασιλικού ναυτικού που υπήρξε πράκτορας κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο- γνώρισε τον Σερζ Γκενσμπούρ στο Παρίσι το 1968. Σε δρόμους φλεγόμενους για την κοινωνική δικαιοσύνη, την ισότητα, την αμφισβήτηση του κατεστημένου, τα ανθρώπινα δικαιώματα την σεξουαλική απελευθέρωση. Αυτή ήταν μόλις 19 ετών, είχε μόλις χωρίσει και έφτασε στο Παρίσι με την κόρη της Κέιτ που δεν είχε καν συμπληρώσει τους 12 μήνες ζωής.
Ένα χρόνο μετά η Βρετανίδα που έμοιαζε με μίσχο είχε ανδρόγυνο στυλ και κάπνιζε αρειμανίως, μπήκε με τον Σερζ στο στούντιο και ηχογράφησαν ένα τραγούδι που είναι η μάχη στο κρεβάτι δυο ιδρωμένων εραστών. «Je t’aime, moi non plus». Αυτός μιλά χαμηλόφωνα με αυτή τη σπηλαιώδη φωνή του που κάθε του λέξη μοιάζει να είναι «σεξ», αυτή μουρμουρίζει και τραγουδά με την λάγνα φωνή μια νέας παραδομένης γυναίκας. To τραγούδι απαγορεύτηκε από το Βατικανό, ο επικεφαλής της Phonogram Records στην Ιταλία οδηγήθηκε στη φυλακή. Το 1976 έγινε ταινία, με την Μπίρκιν πρωταγωνίστρια και τον Γκενσμπούρ σκηνοθέτη. Ηταν η πρώτη φορά που ήταν υποψήφια για το César καλύτερης γυναικείας ερμηνείας.
Από το je t’aime moi non plus, στην Πισίνα με τον Aλέν Ντελόν
Αυτό είναι ένα περιστατικό από τα πολλά στη συναρπαστική ζωή της Τζέιν Μπίρκιν, που έμοιαζε να μην είχε επιδιώξει τίποτα από όλα αυτά, έμοιαζε απλά να ζει τη ζωή της ληθαργικά και αυθόρμητα, σαν να δαγκώνει ένα δροσερό ροδάκινο μέσα στον καύσωνα. Ο θάνατός της την Κυριακή σε ηλικία 76 ετών, στο διαμέρισμά της στο Παρίσι, έκανε μέχρι και τον Μακρόν να λυγίσει.
Αυτή η Βρετανίδα που έγινε το σύμβολο της σύγχρονης Γαλλίδας -τι παράδοξο. Η αισθαντική νεαρή που γνωρίσαμε από τις εκστατικές, κοφτές ανάσες της στο «Je t’aime, moi non plus» και από τον ρόλο της αισθαντικής δεκαοκτάχρονης που ερωτοτροπούσε με τον Αλέν Ντελόν στο «La Piscine». Αυτό το ψυχολογικό θρίλερ με την Ρόμι Σνάιντερ και τον Αλέν Ντελόν έγινε και η αφορμή να μπορέσει να μείνει και να εργαστεί στη Γαλλία και έτσι να προχωρήσει και να στεριώσει η σχέση της με τον Γκενσμπούρ.
Μοιραία έγινε για το διεθνές κοινό ένα πρόσωπο ταυτισμένο με τον Σερζ. Kαι όμως είχε έναν ολόκληρο τόμο ζωής πριν από αυτόν. Είχε παντρευτεί σε ηλικία 20 ετών τον συνθέτη της μουσικής για τις ταινίες του Tζέιμς Μποντ είχαν αποκτήσει μια κόρη και ήταν έτοιμη να συνεχίσει να ζει ως σύζυγός και μητέρα. Μέχρι που ο Αντονιόνι της πρότεινε να εμφανιστεί σε έναν μικρό ρόλο στο «Blow up» το 1966, με μια γυμνή σκηνή που έμεινε αλησμόνητη και αμέσως μετά της ζήτησαν να συμμετέχει στην ταινία «Slogan» όπου πρωταγωνιστούσε ο Γκενσμπούρ. Κάπως παράδοξο για τη νεαρή Τζέιν που ήδη στο σχολείο όπου ήταν εσωτερική την κορόιδευαν επειδή είχε σώμα αγοριού, χωρίς στήθος και ο άνδρας της την ταπείνωνε ώσπου την εγκατέλειψε για τις ΗΠΑ.
Όταν ο Σερζ συναρμολόγησε την Τζέιν
Με κάποιον τρόπο ο Σερζ συναρμολόγησε αυτή την εύθραυστη 19χρονη. Την έκανε να πιστέψει ξανά στον εαυτό της και στη δυνατότητα να είναι ερωτική, επιθυμητή, να ζήσει όπως επιθυμεί, μετά από ένα τραυματικό διαζύγιο. Αλλά και η ίδια, συναρμολόγησε τον πληγωμένο Σερζ τον οποίο είχε μόλις εγκαταλείψει η Μπριζίτ Μπαρντό. Χρόνια μετά, είδε το άλλο άκρο αυτής της σχέσης. «Δεν άντεχα να είμαι άλλο δίπλα του, σαν ένα όμορφο αντικείμενο και να περιμένω να μου πει τι να κάνω, να μην μπορώ να ακουμπήσω ούτε ένα αντικείμενο στο καθιστικό του», είπε η ίδια στην Τelegraph τo 2009.
Εγινε η μούσα του, η Γαλλία έπαθε εμμονή με αυτό το ζευγάρι. Η γυναίκα έφηβος με το τσιγάρο στην άκρη των χειλιών και ένα κοφίνι για τσάντα πλάι στον άσχημο, μεγάλης ηλικίας, αδιανόητα σέξι και ιδιοφυή Γκενσμπούρ. Αρχισε να της γράφει μουσική. Αυτή έλεγε ότι γράφει μουσική με τον τρόπο του Σοπέν, του Μπραμς. Ότι είναι ο σημαντικότερος μοντέρνος Γάλλος συγγραφέας «δημιούργησε μια νέα γλώσσα, έκοβε τις λέξεις στα δύο όπως ο Κόουλ Πόρτερ» έλεγε στους Times. Aυτός, συνέχισε να της γράφει τραγούδια ακόμα και όταν χώρισαν, μέχρι τον θάνατό του. Δεν παντρεύτηκαν ποτέ όμως.
Εγκαταλείποντας τον Σερζ
Φωτογραφήθηκαν με τρόπο που έκανε τον θεατή της εικόνας να ιδρώνει, αυτός ο κυρίαρχος άνδρας αυτή πάντα κάπως υποταγμένη, μια σεξουαλική δήλωση ακόμα και όταν ήταν ντυμένοι ως τον λαιμό. Πολλοί προσπάθησαν να μιμηθούν το στυλ τους, έβλεπες στο Σεν Τροπέ, στο Παρίσι, στις Κάννες αντιγραφές τους να περιφέρονται. Αργότερα έλεγε ότι φρίκαρε όταν έβλεπε εκείνες τις πρώτες εικόνες της, τα μεγάλα μάτια με το έντονο eyeliner, τις μίνι φούστες, την φράντζα, τα έντονα χείλη. «Αγάπησα το στυλ που είχα από τα 40 μου χρόνια και μετά. Φαρδιά ανδρικά πουκάμισα Agnès B πάνω από παντελόνια τρία νούμερα μεγαλύτερα, με μια λεπτή κόκκινη ζώνη και sneakers χωρίς κορδόνια».
Δώδεκα χρόνια μετά, η σχέση πρότυπο τελείωσε, όταν η Μπίρκιν άφησε τον Γκενσμπούρ για χάρη του σκηνοθέτη Zακ Ντουαγιόν. Απέκτησε μία κόρη με τον καθένα: την Σαρλότ με τον πρώτο, την Λου με τον δεύτερο, δυο γυναίκες πρότυπα στυλ. Η πρώτη της κόρη η Κέιτ, που ήταν φωτογράφος, σκοτώθηκε σε ηλικία 46 ετών, πριν ακριβώς δέκα χρόνια, πέφτοντας από το μπαλκόνι της στον τέταρτο όροφο μιας πολυκατοικίας στο Παρίσι…
To ψάθινο καλάθι και η Hermès
Μια άλλη καθοριστική σχέση ήταν αυτή της Τζέιν με το στυλ. Με το καλάθι που κρατούσε για τσάντα και βέβαια με τον οίκο Hermès που έφτιαξε για χάρη της την τσάντα Birkin. Και αυτή η ιστορία είναι βέβαια ιδιαίτερη: ταξίδευε αεροπορικώς, είχε τα πράγματά της σε μια πλαστική τσάντα που δεν άντεξε το βάρος και έσπασε. Αρχισε να γκρινιάζει ότι δεν βρίσκει μια αρκετά μεγάλη δερμάτινη τσάντα και πόσο κρίμα είναι που η Hermès δεν έχει φτιάξει μια τέτοια τσάντα ακόμα. Κατά σύμπτωση, δίπλα της καθόταν ο επικεφαλής σχεδιασμού του οίκου, ο Jean-Louis Dumas -θα έπρεπε και να ντρέπονται μερικές συμπτώσεις, που λέει και ο ποιητής. Ετσι γεννήθηκε η Birkin, το ιερό δισκοπότηρο της μόδας, με τις τεράστιες λίστες αναμονής.
Βέβαια το χάσμα ανάμεσα σε ένα χειροποίητο ψάθινο καλάθι και μια Birkin της Hermès είναι ιλιγγιώδες, αλλά έτσι είναι, η μόδα τρέφεται και συντηρεί τις μεγαλύτερες φαντασιώσεις και έχει απεριόριστες μυθοπλαστικές δυνατότητες. Το 2015 ζήτησε να βγει το όνομά της από την τσάντα μετά από καταγγελίες της οργάνωσης PETA ότι ξεκίνησε έρευνα για τον τρόπο μεταχείρισης κροκόδειλων και αλιγατόρων.
Ο Γκενσμπούρ πέθανε το 1991 σε ηλικία μόλις 62 ετών. Η Μπίρκιν στα 76 της χρόνια, στις 16 Ιουλίου 2023. Ο Γκενσμπούρ είχε μοναδική σχέση με τους γονείς και τον αδελφό της Τζέιν -η ίδια έλεγε ότι ήταν κάτι σαν τρίο. Ελεγε ότι όταν πεθάνει θα γυρίσει για να πάρει μαζί του τον πατέρα της Μπίρκιν, ο οποίος τελικά πέθανε μόλις τέσσερις μέρες μετά τον Σερζ. Σε κάνει να αναρωτιέσαι…
Η Τζέιν Μπίρκιν έλεγε ότι ήταν αυτή που κρατούσε «αναμμένη την φλόγα των Γκενσμπούρ». Οσο και αν επαναστάτησε στην ιδέα ότι ήταν δημιούργημά του, άλλο τόσο ποτέ δεν μπόρεσε να κόψει τον ομφάλιο λώρο που έδεσε αυτούς τους εραστές. Ούτε το αλκοόλ και οι βίαιες εξάρσεις του Σερζ το κατάφεραν.