Σάλος έχει προκληθεί στη Βρετανία από μια θεατρική παράσταση που ανεβάζει το διάσημο Shakespeare's Globe Theatre και εμφανίζει την Ιωάννα της Λωρραίνης (Ζαν ντ' Άρκ) ως non-binary άτομο.
Όπως αποκαλύπτει η Daily Mail, το έργο με τον τίτλο «I, Joan» (εγώ, η Ιωάννα) πρόκειται να κάνει πρεμιέρα στις 25 Αυγούστου.
Σε αναρτήσεις του, το θέατρο υποστηρίζει ότι το έργο εμφανίζει την Ιωάννα της Λωραίνης ως μια ηγετική μορφή, που δεν ανήκει δεσμευτικά σε ένα από τα δύο φύλα, χρησιμοποιώντας τις αντωνυμίες «they/them». «Δεν είμαστε οι πρώτοι που παρουσιάζουμε την Ζαν ντ' Αρκ με αυτόν τον τρόπο, ούτε θα είμαστε και οι τελευταίοι. Ανυπομονούμε να μοιραστούμε αυτήν την παραγωγή με τον κόσμο και να τον βοηθήσουμε να ανακαλύψει αυτό το πολιτισμικό είδωλο».
Ωστόσο, πολλοί βρίσκουν προσβλητική μια τέτοια αναφορά απέναντι στην ιστορία και το πρόσωπο της θρυλικής φιγούρας, που έχει ανακηρυχθεί αγία από την Καθολική Εκκλησία και θεωρείται προστάτιδα της Γαλλίας.
Υπάρχουν ωστόσο έντονες αντιδράσεις σε αυτή την οπτική.
Η συγγραφέας του Χάρι Πότερ, Τζ. Κ. Ρόουλινγκ, έσπευσε να γελοιοποιήσει την απεικόνιση της Joan of Arc από το Globe Theatre ως non-binary [ το μη-δυαδικό φύλο περιγράφει οποιαδήποτε ταυτότητα φύλου που δεν είναι αποκλειστικά αρρενωπή ή θηλυκή, δηλαδή μία ταυτότητα που βρίσκεται έξω από τα «όρια» του δυαδικού φύλου], ενώ και οι υπερασπιστές των δικαιωμάτων των γυναικών είπαν ότι η αλλαγή ήταν «προσβλητική και επιζήμια».
Η κυρία Ρόουλινγκ είναι μακροχρόνια ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των γυναικών και έχει μιλήσει για ανησυχίες σχετικά με τα τρανς άτομα που έχουν πρόσβαση σε χώρους αποκλειστικά για γυναίκες.
Εξάλλου, σύμφωνα με τον ακαδημαϊκό Φρανκ Φουρέντι, που μίλησε στην Daily Mail, αυτή η νέα θεώρηση της φιγούρας της Ζαν ντ' Αρκ παραβιάζει την ιστορική πραγματικότητα και λεηλατεί την ιστορία, για να νομιμοποιήσει σημερινές απόψεις και ιδέες.
Σύμφωνα με τον ακαδημαϊκό Φρανκ Φουρέντι, που μίλησε στην Daily Mail, αυτή η νέα θεώρηση της φιγούρας της Ζαν ντ' Αρκ παραβιάζει την ιστορική πραγματικότητα και λεηλατεί την ιστορία, για να νομιμοποιήσει σημερινές απόψεις και ιδέες.
«Οι θεατρικοί συγγραφείς λειτουργούν σε κάποιο βαθμό ποιητική αδεία αλλά το ενδιαφέρον με αυτό το έργο είναι ότι συντάσσεται με την ιδέα ότι η ιστορία μπορεί να ξαναγραφτεί. Κάποια σαν την Ζαν ντ' Αρκ δεν θα είχε ιδέα τι είναι non-binary» σημειώνει ο καθηγητής Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κεντ.
«Φαντάζομαι σε λίγο καιρό κάποιος θα υπονοήσει ότι η Τζέιν Ώστιν ήταν διεμφυλική και ότι η Τζορτζ Έλιοτ (λογοτεχνικό ψευδώνυμο της Μαίρυ Ανν Έβανς) ήταν non-binary» προσθέτει ο καθηγητής.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η Ζαν ντ' Αρκ είναι μια φιγούρα πολύ ξεχωριστή και αγαπητή για τους Γάλλους, που αισθάνονται ότι ο ηρωισμός της είναι ακόμα πιο εντυπωσιακός λόγω της ταυτότητάς της ως γυναίκα στη συγκεκριμένη εποχή που έζησε.
Η καλλιτεχνική διευθύντρια του θεάτρου πάντως επισημαίνει σε δική της τοποθέτηση ότι η χρήση της αντωνυμίας «they» για ένα άτομο ανιχνεύεται από το Oxford English Dictionary στο 1375, χρόνια πριν γεννηθεί η Ζαν ντ' Αρκ.
«Όπως και να 'χει, το αντικείμενο του θεάτρου δεν είναι η ιστορική πραγματικότητα. Ο Σαίξπηρ δεν έγραφε ιστορικά ακριβή θεατρικά έργα. Έπαιρνε φιγούρες του παρελθόντος και τις χρησιμοποιούσε για να θέτει ερωτήματα για τον κόσμο γύρω του», γράφει στο κείμενό της η Μισέλ Τέρι.
Αντιδράσεις στα social media
Έντονες ήταν οι αντιδράσεις στα social media. «Συγχαρητήρια, διαγράφετε την ιστορία των γυναικών» έγραψε ένας χρήστης. «Ομοφυλόφιλοι όπως εγώ, το βρίσκουν βαθιά ανησυχητικό και προσβλητικό» σχολίασε ένας άλλος. «Τι στο καλό λέτε; Η Ιωάννα [της Λωραίνης] δεν είναι "πολιτιστικό icon". Ήταν μια εξαιρετική γυναίκα που όχι μόνο έγινε έμπνευση για σκληρούς άντρες ενάντια σε όλες τις πιθανότητες, αλλά αντιστάθηκε σε κάθε είδος πολιτιστικής και θρησκευτικής προκατάληψης της εποχής της».
Δείτε μερικά από τα σχόλια: