Δεν έχει προηγούμενο η κρίση που έχει ξεσπάσει στο Εθνικό Θέατρο και που για πρώτη φορά κυριολεκτικά κινδυνεύει να τινάξει στον αέρα την πρεμιέρα της «Μήδειας» του Μποστ, απόψε, στην Επίδαυρο. Μάλιστα, η διοίκηση του Εθνικού προχωρά σε ασφαλιστικά μέτρα αυτή την ώρα.
Είναι ήδη μεσημέρι και παραμένει αμφίβολο αν θα γίνει η αποψινή, πολυαναμενόμενη πρεμιέρα, στην οποία το Εθνικό Θέατρο έχει στηρίξει πολλά, μετά από μια όχι και τόσο απρόσκοπτη θεατρική σεζόν.
Η «Μήδεια» του Μποστ αναμένεται με μεγάλο ενδιαφέρον από κοινό και δημοσιογράφους. Όμως, η απόφαση του ΣΕΗ και του Σωματείου Εργαζομένων στο Εθνικό Θέατρο να κηρύξουν τετράωρη στάση εργασίας από τις 8 το βράδυ ως τα μεσάνυχτα σήμερα μπορεί να αποτελέσει τεράστιο πλήγμα για το Εθνικό και να προκαλέσει αναστάτωση στο κοινό.
Στα δικαστήρια εκτάκτως Εθνικό Θέατρο και σωματεία
Το σχοινί έχει τραβηχτεί στα άκρα και κοντεύει να σπάσει. Είναι χαρακτηριστικό ότι η διοίκηση του Εθνικού Θεάτρου πριν από λίγο αναγκάστηκε να προσφύγει στη λύση των ασφαλιστικών μέτρων, ώστε να ανασταλεί η στάση εργασίας και να γίνει κανονικά η παράσταση.
Γύρω στις 2.30 αναμένεται να παρουσιαστούν στο δικαστήριο τα σωματεία, τα οποία με σημερινή ανακοίνωσή τους δίνουν τελεσίγραφο στο υπουργείο Πολιτισμού ώστε να δεσμευθεί για την κατάθεση τροπολογίας που αφορά στα αιτήματά τους.
Το παράδοξο, το γαϊτανάκι, ο σουρεαλισμός, ή αν θέλετε το σπασμένο τηλέφωνο που κινδυνεύει να τινάξει την πρεμιέρα στον αέρα, ξεκίνησε από χθες, οπότε ΣΕΗ και σωματείο εργαζομένων ανακοίνωσαν ότι θα προβούν σε στάση εργασίας, αν και το υπουργείο Πολιτισμού συμφώνησε να υλοποιήσει τα αιτήματά τους, επειδή δεν έχει… γραπτή δήλωση.
Αμέσως το υπουργείο εξέδωσε αναλυτική ανακοίνωση, που προφανώς αποτελεί και δημόσια δήλωση αλλά και δέσμευση.
Τελεσίγραφο ωρών για μια... τροπολογία
Τότε μπήκε στο χώρο των διεκδικήσεων μια ακόμα παράμετρος, που όσοι γνωρίζουν τα της δημόσιας διοίκησης γνωρίζουν ότι απαιτεί χρόνο για να υλοποιηθεί. Οι εργαζόμενοι ζήτησαν να έχει κατατεθεί ως σήμερα η τροπολογία στη Βουλή. Ενώ πριν από λίγο και μετά από πρωινή τους σύσκεψη ζητούν να ανακοινωθεί η ακριβής ημερομηνία κατάθεσης της τροπολογίας. Όμως δεν είναι αρμόδιο το υπουργείο Πολιτισμού να δεσμευθεί για την κατάθεση τροπολογίας, αλλά η Γ.Γ. Κοινοβουλευτικών Θεμάτων! Επιπλέον, κάθε τροπολογία που επιβαρύνει τον προϋπολογισμό πρέπει να συνοδεύεται από έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους. Αρα, η πίεση με τελεσίγραφα είναι σαν ρητορικό ερώτημα. Δεν έχει απάντηση, επειδή δεν είναι εφικτό να γίνει αυτό που ζητούν.
Ούτε είναι εφικτό να καταθέσει την τροπολογία ένας βουλευτής στη συγκεκριμένη περίπτωση, καθώς δεν προβλέπεται όταν αυτή η τροπολογία μπορεί να προκαλέσει επιβάρυνση του προϋπολογισμού.
Δεν είναι σαφές τι οδήγησε σε αυτή την κορύφωση μετά την αρχική επίτευξη συμφωνίας και γιατί την ύστατη ώρα γίνεται αυτή η διαδικασία, με ήδη πολλούς πολίτες να κατευθύνονται προς την Επίδαυρο. Τι πυροδοτεί τη δυσπιστία τους απέναντι στις δημόσιες δηλώσεις της πολιτικής ηγεσίας. Σε κάθε περίπτωση, όμηροι θα είναι οι πολίτες.
Ακολουθούν αναλυτικά οι ανακοινώσεις ΥΠΠΟΑ και σωματείων.
Η ανακοίνωση του ΥΠΠΟ το βράδυ της Πέμπτης
«Σήμερα, 7 Ιουλίου 2022, ο Υφυπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού αρμόδιος για θέματα σύγχρονου πολιτισμού Νικόλας Γιατρομανωλάκης συναντήθηκε με αντιπροσωπεία του Σωματείου Εργαζομένων Εθνικού Θεάτρου, και του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών, με θέμα την αναπροσαρμογή της ημερήσιας αποζημίωσης και των εξόδων διανυκτέρευσης για την εκτός έδρας εργασία, για τους εργαζομένους του Εθνικού Θεάτρου και του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, ένα αίτημα που τέθηκε υπόψιν της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΠΟΑ από το ΔΣ του Εθνικού Θεάτρου στις 9 Ιουνίου 2022.
Στη συνάντηση, ο Υφυπουργός ενημέρωσε τα δύο Σωματεία ότι και η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη είναι σύμφωνη για συνολική αύξηση 15% της ημερήσιας αποζημίωσης και των εξόδων διανυκτέρευσης, σε πλήρη ικανοποίηση του σχετικού αιτήματος και ότι το ΥΠΠΟΑ έχει ήδη προβεί σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για την εξασφάλιση της απαιτούμενης σύμφωνης γνώμης του Υπουργείου Οικονομικών, καθώς για κάθε τέτοια αναπροσαρμογή πρέπει πρώτα να εξευρεθεί ο απαιτούμενος δημοσιονομικός χώρος. Επίσης, τους ενημέρωσε ότι η αύξηση θα ισχύσει αναδρομικά από 1ης Ιουλίου 2022, όπως αιτήθηκαν, κάτι που επίσης έχει γίνει δεκτό και από το Υπουργείο Οικονομικών. Της σημερινής συνάντησης είχαν προηγηθεί, εξάλλου, διαβουλεύσεις και εκτενείς συζητήσεις με τη συμμετοχή και του Καλλιτεχνικού Διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου, Γιάννη Μόσχου, και τα περισσότερα από τα παραπάνω ήταν ήδη γνωστά στα Σωματεία.
Παρά λοιπόν την συμφωνία που επετεύχθη, τα δύο Σωματεία εξέδωσαν δελτίο τύπου, με το οποίο ανακοινώνουν ότι θα πραγματοποιήσουν στάση εργασίας αύριο, Παρασκευή 8 Ιουλίου 2022, την ώρα που στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, είναι προγραμματισμένη να παρουσιαστεί στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου η Μήδεια του Μποστ, σε σκηνοθεσία Γιάννη Καλαβριανού, μία παραγωγή του Εθνικού Θεάτρου.
Εύλογα θα αναρωτηθεί κανείς, γιατί, αφού επετεύχθη συμφωνία, τα δύο Σωματεία απειλούν να ακυρώσουν την αυριανή παράσταση. Σίγουρα όχι γιατί δεν ικανοποιήθηκαν τα αιτήματά τους. Άλλωστε, τα αναφέρουν στο ίδιο το δελτίο τύπου τους ως «συμφωνηθέντα». Απειλούν να την ακυρώσουν γιατί το ΥΠΠΟΑ δεν δεσμεύθηκε «με μια γραπτή δήλωση».
Αυτό που δεν αναφέρουν στο δελτίο τύπου τους, είναι ότι η ικανοποίηση του αιτήματος απαιτεί νομοθετική τροποποίηση: Προκειμένου να τεθεί σε ισχύ η εν λόγω αναπροσαρμογή, θα πρέπει να τροποποιηθεί η συγκεκριμένη διάταξη που προβλέπει τις εν λόγω αποζημιώσεις.
Με άλλα λόγια, η ημερομηνία της ψήφισης της τροπολογίας δεν εξαρτάται μόνο από τη βούληση του ΥΠΠΟΑ και του Υπουργείου Οικονομικών, που είναι εκπεφρασμένη κατά ομολογία των ίδιων των Σωματείων, αλλά και από τον προγραμματισμό του νομοθετικού έργου της Βουλής, κάτι για το οποίο το ΥΠΠΟΑ δεν μπορεί προφανώς να δεσμευθεί γραπτώς.
Η αλήθεια λοιπόν είναι ότι το ΥΠΠΟΑ έχει κάνει αποδεκτό το αίτημα του Σωματείου Εργαζομένων στο σύνολό του, και ως προς την αύξηση και ως προς την αναδρομικότητα. Παρόλα αυτά, τα Σωματεία αποφάσισαν να προχωρήσουν σε κινητοποιήσεις αύριο, διακινδυνεύοντας μία παραγωγή που πληρώνεται από τους Έλληνες φορολογούμενους, στερώντας το κοινό από την πρόσβαση στον πολιτισμό, ζημιώνοντας το Εθνικό Θέατρο και το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, και δημιουργώντας αβεβαιότητα για την αυριανή παράσταση για την οποία πολύς κόσμος έχει προγραμματίσει να ταξιδέψει. Με άλλα λόγια, τα Σωματεία είναι διατεθειμένα να προκαλέσουν με προσχηματικό τρόπο μια τεχνητή κρίση, καθώς ουσιαστικά θα απεργήσουν, διεκδικώντας τα, κατά δική τους ομολογία, ήδη συμφωνηθέντα.
Τα συμπεράσματα τα αφήνουμε στην κρίση του κοινού, στο οποίο απολογούμαστε για την ταλαιπωρία».
Η σημερινή ανακοίνωση των δύο σωματείων
«Μετά τις πολλαπλές αναβολές που έτυχε το αίτημα για μία συνάντηση των εργαζομένων με τον υφυπουργό κ. Γιατρομανωλάκη, το υπουργείο Πολιτισμού κατάλαβε πως αυτή η συνάντηση, που τελικά πραγματοποιήθηκε χθες 7/7/2022, έγινε για να καθυστερήσουν οι εργαζόμενοι το νομοθετικό έργο της Βουλής…
Στις "εύλογες" απορίες που θέτει το υπουργείο θα θέλαμε να προσθέσουμε τις παρακάτω:
α) Γιατί, ενώ το αίτημα των εργαζομένων έχει κοινοποιηθεί στην ηγεσία του υπουργείου από τις 9 Ιουνίου 2022, αυτό δέχθηκε τους εργαζόμενους μία ημέρα πριν την προγραμματισμένη πρεμιέρα στην Επίδαυρο και μόνο μετά την εξαγγελία της στάσης εργασίας;
β) Γιατί το υπουργείο επιλέγει να αναφέρει μία αύξηση κατά 15% και διστάζει να μιλήσει για το ποσό των 15 ευρώ, εν μέσω αυτού του πρωτοφανούς κύματος ακρίβειας;
γ) Αφού -έστω και την τελευταία στιγμή- το ΥΠΠΟΑ δηλώνει πως έχει λάβει τη σύμφωνη γνώμη του υπουργείου Οικονομικών, γιατί αρνήθηκε να ενημερώσει γραπτώς τα σωματεία και αρκείται σε ένα Δελτίο Τύπου, που όλως τυχαίως βγήκε μετά τη δική μας ανακοίνωση;
δ) Γιατί, ενώ κατατέθηκαν προτάσεις από τους εργαζομένους για κατάθεση βουλευτικής τροπολογίας την τρέχουσα ή την επόμενη εβδομάδα (δηλαδή μέχρι τα μέσα Ιουλίου), το υπουργείο δεν δεσμεύεται χρονικά για τη διαδικασία, δεδομένου του κλεισίματος της Βουλής στο τέλος του μήνα;
ε) Γιατί το υπουργείο άλλαξε μονομερώς τα αρχικώς συμφωνηθέντα που όπως προκύπτει και από την επιστολή του καλλιτεχνικού διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου όριζαν την αποζημίωση για τη διαμονή στα 50 ευρώ και τη διατροφή στα 60 ευρώ;
στ) Πώς μπορούμε να εμπιστευτούμε τις προφορικές δεσμεύσεις του υπουργείου όταν εκκρεμεί ακόμα η αποζημίωση ειδικού σκοπού των εγγεγραμμένων στο μητρώο καλλιτεχνών, μετά τις 10 Ιανουαρίου, για τις αποζημιώσεις του καλοκαιριού 2021, αλλά και τα ένσημα του μητρώου καλλιτεχνών του 2021, όπως και τότε είχε δεσμευτεί;
Οι απαντήσεις σε όλα μας τα ερωτήματα βρίσκονται στην τελευταία παράγραφο της ανακοίνωσης του ΥΠΠΟΑ.
Μεθοδευμένα και χωρίς κανέναν σεβασμό στους εργαζομένους, στο κοινό και στους φορολογουμένους επέλεξε να δημιουργήσει μία τεχνητή κρίση προκειμένου να στρέψει την κοινή γνώμη εναντίον του δίκαιου αιτήματος για μία αξιοπρεπή εκτός έδρας εργασία.
Τώρα δηλώνει απολογούμενο απέναντι στο κοινό για την ταλαιπωρία, αντί να δηλώσει απολογούμενο για την ολοφάνερη αναξιοπιστία του να τηρήσει τα "συμφωνηθέντα" χωρίς ούτε μία γραπτή δήλωση.
Καλούμε το υπουργείο σε άμεσες ενέργειες, σήμερα μέχρι τις 15:00, για να δοθεί λύση, συμπληρώνοντας την ανακοίνωσή του με την ημερομηνία κατάθεσης της τροπολογίας. Χρόνος υπάρχει.
Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών
Σωματείο Εργαζομένων Εθνικού Θεάτρου».