Το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης θα παρουσιάσει για πρώτη φορά στο κοινό το έργο Balloon Venus Lespugue του διεθνώς αναγνωρισμένου Αμερικανού καλλιτέχνη Jeff Koons.
Εξερευνώντας τη σημασία της μορφής της Αφροδίτης από την Παλαιολιθική περίοδο μέχρι σήμερα, το έργο θα φιλοξενηθεί από τις 19 Μαρτίου ως τις 31 Αυγούστου 2026 στο Μέγαρο Σταθάτου μαζί με δέκα αντίγραφα ειδωλίων «Αφροδίτης» της Ανώτερης παλαιολιθικής περιόδου, θέτοντας το ερώτημα πώς το οικουμενικό αρχέτυπο της γονιμότητας υπερβαίνει τον χρόνο και τον χώρο.
Πώς εμπνεύστηκε ο Jeff Koons τη δικιά του Αφροδίτη
Για το συγκεκριμένο έργο, (Orange) (2013-2019), Jeff Koons εμπνέεται από την παλαιολιθική «Αφροδίτη» του Lespugue, αγαλματίδιο από χαυλιόδοντα μαμούθ, το οποίο χρονολογείται περίπου 28.000 χρόνια πριν από την εποχή μας. Παραπέμποντας στη μορφή της Αφροδίτης, θεάς του έρωτα και της γονιμότητας, η απεικόνισή της έχει επηρεάσει διαχρονικά το έργο του Koons ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 1970.
Η ερμηνεία του καλλιτέχνη για την «Αφροδίτη» του Lespugue, μέρος της σειράς Antiquity που ξεκίνησε το 2008, περιλαμβάνει μεγάλο εύρος αναφορών στην ιστορία της τέχνης, από τον Μποτιτσέλι και τον Τιτσιάνο έως τον Ντυσάν και τον Μπρανκούζι, και γενικότερα στις διαχρονικές έννοιες περί ομορφιάς και μορφής.
Μέσα από μια ενδελεχή και πολυετή διαδικασία, ο Koons μετέτρεψε το φετιχιστικό πρωτότυπο, γνωστό για τα υπερβολικά καμπυλόμορφα στοιχεία του, σε ένα επιβλητικό γλυπτό που μοιάζει να είναι φτιαγμένο από μπαλόνια και που θυμίζει τις αναλογίες των έργων του Τζακομέττι.
Το Μουσείο θα πλαισιώσει το έργο του Koons με δέκα αντίγραφα ειδωλίων «Αφροδίτης» της Ανώτερης παλαιολιθικής εποχής – όλα δάνεια από τα μουσεία που φιλοξενούν τα αμετακίνητα πρωτότυπα. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνεται το αντίγραφο της «Αφροδίτης» του Lespugue από το Muséum Νational d’Histoire Νaturelle στο Παρίσι, το οποίο αποτέλεσε και την άμεση πηγή έμπνευσης για το έργο που δημιούργησε ο Koons από γυαλισμένο και ανακλαστικό ανοξείδωτο χάλυβα.
Τα ειδώλια «Αφροδίτης» αντιπροσωπεύουν έναν από τους πρωιμότερους αισθητικούς κώδικες της ανθρωπότητας: μια βαθιά αφαιρετική παρουσίαση των εννοιών της γονιμότητας, της επιβίωσης και της συνέχειας, σε συμπαγείς και φορητές μορφές. Η εκδοχή του Koons επανεξετάζει αυτή την προϊστορική εικαστική γλώσσα μέσα από ένα ριζικά διαφορετικό μέσο και πλαίσιο: τον βιομηχανικό, υπερ-υλικό κόσμο του 21ου αιώνα.
Tο έργο του Koons διερευνά τον τρόπο με τον οποίο οι αρχαίες ιερές απεικονίσεις αντικατοπτρίζονται στην έλξη του σύγχρονου ανθρώπου για τη μορφή, την επιφάνεια, την επιθυμία και την εφευρετικότητα. Μέσα από την ανακλώμενη επιφάνεια του Balloon Venus Lespugue (Orange), οι επισκέπτες καλούνται να εξερευνήσουν πώς η υλική μεταμόρφωση αλλάζει ή διατηρεί τη συμβολική σημασία, καθώς και πώς η σύγχρονη τέχνη μπορεί να μας επανασυνδέσει με τις αρχαίες πτυχές της ανθρώπινης ύπαρξης.
Το έργο Balloon Venus Lespugue (Orange) (2013-2019) προέρχεται από τη Συλλογή Homem Sonnabend (ιδιοκτησία Antonio Homem Sonnabend και Phokion Potamianos Homem) και θα εκτεθεί στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης για πρώτη φορά. Η παρουσίαση θα συνοδεύεται από μια νέα έκδοση που θα περιλαμβάνει δοκίμια του Jeff Koons και κορυφαίων μελετητών, στα οποία περιγράφονται λεπτομερώς οι νέες έρευνες για την Παλαιολιθική περίοδο στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Jeff Koons
Ο διεθνώς αναγνωρισμένος καλλιτέχνης Jeff Koons (γενν. 1955, Γιορκ, Πενσυλβάνια) είναι ευρέως γνωστός για τα εμβληματικά γλυπτά του Rabbit και Balloon Dog, καθώς και για τα μνημειακής κλίμακας έργα του με λουλούδια, Puppy και Split-Rocker. Χρησιμοποιώντας αντικείμενα της καθημερινής ζωής, το έργο του περιστρέφεται γύρω από θέματα όπως η αυτό-αποδοχή και η υπερβατικότητα.
Από την πρώτη του ατομική έκθεση το 1980, τα έργα του Koons έχουν παρουσιαστεί σε σημαντικά μουσεία και γκαλερί σε όλο τον κόσμο. Το έργο του αποτέλεσε θέμα της μεγάλης έκθεσης που διοργάνωσε το Whitney Museum of American Art το 2014, η οποία μεταφέρθηκε στη συνέχεια στο Centre Pompidou και στο Guggenheim Bilbao.
Ο Koons έχει λάβει πολυάριθμα βραβεία και διακρίσεις σε αναγνώριση των πολιτιστικών του επιτευγμάτων. Συγκεκριμένα, ο πρόεδρος Σιράκ προήγαγε τον Koons σε Αξιωματικό του Εθνικού Τάγματος της Λεγεώνας της Τιμής. Επίσης, τιμήθηκε με το Μετάλλιο των Τεχνών του Υπουργείου Εξωτερικών ΗΠΑ και ήταν ο πρώτος φιλοξενούμενος καλλιτέχνης στο Ινστιτούτο Mortimer B. Zuckerman Mind Brain Behavior του Πανεπιστημίου Columbia. Είναι μέλος ΔΣ του Διεθνούς Κέντρου για Εξαφανισμένα και Κακοποιημένα Παιδιά (ICMEC) και συνιδρυτής του Ινστιτούτου της Οικογένειας Koons (Koons Family Institute) με σκοπό την καταπολέμηση περιστατικών απαγωγής και εκμετάλλευσης παιδιών σε όλο τον κόσμο.
Ο Jeff Koons ζει και εργάζεται στη Νέα Υόρκη.
Συλλογή Homem Sonnabend
Η Συλλογή Homem Sonnabend αποτελεί την ιδιωτική συλλογή των Antonio Homem Sonnabend και Phokion Potamianos Homem. Στη συλλογή εντάσσονται έργα της Αναγέννησης σε διάλογο με αντιπροσωπευτικά δείγματα από την τέχνη της Αφρικής και της Ωκεανίας, καθώς και των διακοσμητικών τεχνών των αρχών του 20ού αιώνα. Παράλληλα, αναδεικνύει σημαντικούς εκπροσώπους της μεταπολεμικής και σύγχρονης τέχνης, από την Pop Art έως την Arte Povera, καθώς και δημιουργίες των δεκαετιών 1980 και 1990. Η συλλογή καλύπτει ποικίλα εκφραστικά μέσα, όπως φωτογραφία, γλυπτική και ζωγραφική, συγκεντρώνοντας έργα καλλιτεχνών όπως οι Andy Warhol, Cy Twombly, Roy Lichtenstein, Jasper Johns, Robert Rauschenberg, Claes Oldenburg, Michelangelo Pistoletto, Mario Schifano, Lucio Fontana, Jannis Kounellis, Bernd και Hilla Becher, Hiroshi Sugimoto και Jeff Koons, μεταξύ άλλων.
Moυσείο Κυκλαδικής Τέχνης / Jeff Koons: ‘Αφροδίτη’ του Lespugue